Đẩy mạnh liên kết hợp tác xã - doanh nghiệp - nông dân

Toàn tỉnh hiện có 382 HTX nông nghiệp. Thời gian qua, việc đẩy mạnh liên kết giữa HTX - doanh nghiệp - nông dân đã hỗ trợ thành viên tham gia chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm, tạo đầu ra ổn định, góp phần giải quyết việc làm cho người lao động, nâng cao thu nhập, bảo đảm an sinh xã hội, là hướng đi tất yếu cho phát triển nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao.

Hợp tác xã nuôi trồng, chế biến thủy sản Hải Điền, xã Hải Chính (Hải Hậu) phát triển mô hình nuôi ốc hương.

Trước đây, tình trạng “được mùa - mất giá” trong sản xuất nông nghiệp thường xuyên xảy ra do đa số nông dân có thói quen sản xuất với quy mô nhỏ lẻ, manh mún, chất lượng không đồng đều, thiếu sự kết nối giữa người sản xuất và doanh nghiệp trong tiêu thụ, chưa bắt kịp thông tin định hướng thị trường. Trước thực tế trên, các HTX nông nghiệp trong tỉnh đã tích cực vận động các hộ nông dân tích tụ ruộng đất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất; khuyến khích sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ; tham gia thực hiện chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”… Nhiều HTX đã tăng cường liên kết với các doanh nghiệp trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị hàng hóa cho nông dân. Điển hình là HTX sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Nam Cường, xã Yên Cường (Ý Yên) liên kết các hộ nông dân quy hoạch vùng sản xuất tập trung với quy mô 7ha, áp dụng biện pháp canh tác theo hướng hữu cơ, đáp ứng tiêu chuẩn nông sản an toàn; tổ chức liên kết với Công ty TNHH Ngọc Anh, Công ty Chế biến thực phẩm Đồng Giao và một số cửa hàng nông sản sạch để sản xuất, tiêu thụ khoai tây, các loại rau xanh được nhiều thị trường tiếp nhận. Tại xã Hải An (Hải Hậu), HTX Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Toàn Thắng đã liên kết sản xuất lúa giống với Công ty TNHH Cường Tân, sản lượng 350 tấn/vụ/năm; liên kết sản xuất lúa Bắc thơm số 7 với Công ty TNHH Toản Xuân, sản lượng 50 tấn/vụ/năm; liên kết với Công ty Sunshine Minh Ngọc bao tiêu sản phẩm gạo đặc sản tám xoan cho các hộ thành viên, sản lượng 15-20 tấn/năm; cây dược liệu 25-30 tấn/năm. Đặc biệt, HTX được tổ chức Agritera của Hà Lan hỗ trợ kết nối với Công ty Shanshes tại Hà Nội thành lập Công ty Cổ phần Hải Hậu Oganic; hỗ trợ chuyên gia giúp đỡ xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh gạo hữu cơ; xây dựng thương hiệu gạo tám xoan bao tử sản xuất theo quy trình hữu cơ; đăng ký chất lượng, quyền sở hữu trí tuệ, làm bao bì nhãn mác. Do đó, sản phẩm gạo tám xoan bao tử đã tạo được thương hiệu trên thị trường, được tỉnh cấp chứng nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao. Tại huyện Xuân Trường, HTX sản xuất, kinh doanh dịch vụ nuôi trồng thủy sản Xuân Hòa đã liên kết các thành viên nuôi trồng thủy sản trên tổng diện tích 30ha gồm các sản phẩm chủ lực gồm cá lăng, trắm, chép, đối mục và tôm thẻ chân trắng. Hội đồng quản trị HTX đã kết nối với Công ty TNHH Thủy sản Hùng Vương, HTX Tiến Đạt, Công ty Vina HTC cung cấp nguyên liệu cho xưởng chế biến thức ăn chăn nuôi; ký kết với một số doanh nghiệp, nhà hàng lớn trong và ngoài tỉnh trong tiêu thụ sản phẩm…

Thực tế cho thấy, liên kết HTX - doanh nghiệp - nông dân đã tạo ra các khu sản xuất tập trung, cánh đồng mẫu lớn, vùng nguyên liệu lớn, đồng thời là cơ sở quan trọng để đưa các tiến bộ khoa học vào sản xuất theo quy trình công nghệ, tiêu chuẩn hóa các tiêu chí về chất lượng sản phẩm, tạo ra khối lượng hàng hóa chủ lực đủ lớn đáp ứng yêu cầu của thị trường, khắc phục được những nhược điểm của mô hình kinh tế hộ nhỏ lẻ, manh mún. Nhờ đó, trên địa bàn tỉnh xuất hiện ngày càng nhiều các mô hình liên kết hợp tác phát triển kinh tế tiêu biểu ở các địa phương. Đến nay, toàn tỉnh có 78 HTX thực hiện liên kết với các đối tác trong sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm với 126 chuỗi cho các hộ thành viên; trong đó mô hình HTX kiểu mới liên kết theo chuỗi giá trị có 59 chuỗi. Các tác nhân tham gia liên kết thực hiện chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hiện nay có 1.136 tác nhân, trong đó gồm 997 hộ nông dân, 78 HTX và 33 doanh nghiệp. Ngoài ra, Hội Nông dân các cấp đã tham gia 30 mô hình liên kết tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản hàng hóa theo chuỗi giá trị và các vùng sản xuất chuyên canh tập trung theo mô hình cánh đồng lớn cho hiệu quả kinh tế cao. Điển hình như liên kết sản xuất tiêu thụ cây dược liệu giữa Công ty Cổ phần Nam Dược, Công ty Dược phẩm Traphaco, Công ty Dược Nam Hà với tổ hợp tác trồng và chế biến dược liệu xã Hải Lộc, Hải An (Hải Hậu) và các vùng trồng dược liệu trên địa bàn tỉnh; mô hình doanh nghiệp liên kết với nông dân của 9 huyện tập trung ruộng đất sản xuất gạo sạch theo chuỗi giá trị của Công ty TNHH Toản Xuân với diện tích 500ha, sản lượng 2.000 tấn lúa chất lượng cao trong đó sản phẩm gạo an toàn đã được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao năm 2019. Liên kết sản xuất lúa giống giữa hàng nghìn hộ nông dân và Công ty Cường Tân trên diện tích gần 600ha, trải rộng trên nhiều cánh đồng của các huyện Trực Ninh, Nghĩa Hưng, Xuân Trường. Chuỗi liên kết chăn nuôi - chế biến - tiêu thụ sản phẩm thịt lợn sạch giữa Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Biển Đông với các trang trại, các hộ chăn nuôi có quy mô lớn... Qua đó, người nông dân được hưởng nhiều lợi ích như: được tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất; được hỗ trợ về chính sách, nguồn vốn và định hướng cây trồng; được doanh nghiệp hỗ trợ về khoa học kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm, thu mua với giá cả ổn định. Sự liên kết chặt chẽ này cũng đã từng bước nâng cao giá trị nông sản, giúp cho nhiều sản phẩm của các HTX và hội viên nông dân tiếp cận và đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh.

Thời gian tới, các HTX nông nghiệp trong tỉnh tiếp tục phát huy vai trò cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp, tạo liên kết theo chuỗi trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm, góp phần quan trọng tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế
nông nghiệp./.

Bài và ảnh: Lam Hồng