“Chúc Quý Mão là năm nhiều thắng lợi mới”

Bác Hồ - Bậc hiền tài của nhân loại - Người Cha tôn kính của chúng con. Bác nhập cõi vĩnh hằng đã 54 năm vậy mà những bài thơ chúc Tết của Bác vẫn như đang ấp ủ hồn xuân trong mỗi nhà. Như bài thơ chúc Tết Xuân Quý Mão năm 1963 của Bác:

Mừng Năm mới
Cố gắng mới
Tiến bộ mới
Chúc Quý Mão là năm nhiều thắng lợi mới!

CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH

Toàn bộ bài thơ có 17 âm tiết (17 từ). Đây là bài thơ ngắn nhất trong tất cả các bài thơ chúc Tết nhưng lại là bài thơ hàm ngôn chứa đựng nhiều ý nghĩa nhất. Thơ chúc Tết của Bác ở bất kỳ năm nào cũng nhằm 2 mục đích “vừa là kêu gọi vừa là mừng xuân”. Từ Xuân Quý Mão 1963 đến Xuân Quý Mão này 2023 là tròn 60 năm. Bài thơ chúc Tết 1963 không chỉ linh ứng với cách mạng Việt Nam 60 năm trước mà vẫn linh ứng sáng ngời với giai đoạn cách mạng toàn cầu hóa, công nghệ số hiện nay.

Vấn đề đặt ra là tại sao Bác không dùng từ “hơn”: “Cố gắng hơn/Tiến bộ hơn” mà Bác lại dùng từ “mới” để động viên kêu gọi quân dân cả nước - “Cố gắng mới/ Tiến bộ mới”? Bác muốn Đảng ta, Nhà nước ta, Quân đội ta, tất cả đều đổi mới tư duy trong suy nghĩ và hành động để có “Nhiều thắng lợi mới”. Bác chúc Xuân Quý Mão nhưng lại linh ứng với từng người trong các ngành nghề hôm nay. Nông dân thì đổi mới trong chăn nuôi, trồng trọt để làm ra nhiều sản phẩm dinh dưỡng cho con người, xã hội. Nhà trường thì đổi mới trong dạy và học để có nhiều thầy giỏi, trò giỏi cho quê hương, đất nước. Quân đội thì đổi mới cách bài binh bố trận, điều binh tấn công và phòng thủ để “đánh là thắng” - thắng cả trên trời và dưới mặt đất. Các nhà lãnh đạo ở các đơn vị hành chính thì đổi mới những quyết sách chiến thuật, chiến lược để tạo nguồn - như nước trong nguồn chảy ra. Nguồn ấy, nước phải dồi dào! Nguồn ấy, nước phải trong sạch!

Những gì trước đây chưa suy nghĩ tới mà nay suy nghĩ được đó là “mới”. Toàn bộ bài thơ có 4 câu thì câu 2 và câu 3 như 2 mệnh đề triết học song song tồn tại. Câu 2 là tiền đề, câu 3 là kết quả. Học Bác, làm theo Bác chúng ta đã từng bước đổi mới căn bản và toàn diện. Đặc biệt là Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã có nhiều đổi mới, thăng hoa. Biết học Bác, làm theo Bác, đổi mới từ Quý Mão 1963 đến nay đã già nửa thế kỷ, cơ đồ và vị thế của nước ta ngày càng được khẳng định và nâng cao trên trường quốc tế./.

NGƯT. Hoàng Trung Hiếu