Cảnh báo ngộ độc ma túy từ quà vặt không rõ nguồn gốc

Sở Y tế vừa có văn bản gửi các sở, ban, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) của tỉnh và UBND các huyện, thành phố đề nghị triển khai một số biện pháp ngăn chặn, phòng ngừa ngộ độc ma túy có trong thuốc lá điện tử và một số loại quà vặt mua bán qua mạng theo chỉ đạo của Bộ Y tế. Theo đó, thời gian qua, một số tờ báo đưa tin về các trường hợp ở Hà Nội và các tỉnh, thành phố bị ngộ độc ma túy khi ăn các món quà vặt như bỏng ngô, bánh ngọt, bánh quy, kẹo, sử dụng thuốc lá điện tử. Đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng cần được các cấp, các ngành chức năng, các địa phương đặc biệt quan tâm, có giải pháp ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ sức khỏe người dân, nhất là trẻ em.

 Báo điện tử VnExpress có bài “Ngộ độc ma túy trong thuốc lá điện tử” phản ánh trường hợp bé trai 5 tuổi ở Hà Nội, uống khoảng 5ml dung dịch màu vàng trong thuốc lá điện tử, 15 phút sau co giật toàn thân, nôn ói, hôn mê, đồng tử giãn, mạch chậm, được gia đình đưa vào Bệnh viện Nhi Trung ương cấp cứu. Qua phân tích xét nghiệm mẫu bệnh phẩm gồm máu, nước tiểu, dung dịch trẻ uống cho kết quả dương tính với loại ma túy tổng hợp mới là ADB-BUTINACA. Theo bài báo, bác sĩ Trần Đăng Xoay, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa cho biết đây là trường hợp thứ hai trẻ bị ngộ độc liên quan đến thuốc lá điện tử gần đây Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị. Bác sĩ cho rằng vấn đề đáng chú ý là thuốc lá điện tử không chứa nicotine thông thường mà là vỏ bọc ngụy trang để người lớn sử dụng ma túy tổng hợp. Trung tâm Chống độc của Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết cũng thường xuyên tiếp nhận bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử. Đáng ngại là hầu hết các trường hợp cấp cứu đều ở lứa tuổi thiếu niên, thanh niên, trong tình trạng kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc chất ma túy có trong thuốc lá điện tử. Theo Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an), gần đây tội phạm chế tạo những chất ma túy mới chưa có trong danh mục cấm, đựng trong dung dịch thuốc lá điện tử, sử dụng trái phép. Các chất ma túy này gây ảo giác, có thể co giật, hôn mê, thậm chí tử vong đối với người sử dụng và người không may uống nhầm. Ngoài ra, thuốc lá điện tử có chứa nicotin, là một chất gây nghiện, tác động xấu đến não bộ, nhất là với trẻ em, phụ nữ mang thai và sự phát triển của thai nhi. Trong thuốc lá điện tử còn chứa các chất hóa học phụ gia như methyl salicylate, glycerin, hay propylence glycol, có thể gây ung thư hoặc tổn thương phổi. Một trường hợp ở quận Thanh Xuân (Hà Nội) thì sau khi ăn bỏng ngô đặt mua trên mạng cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, nôn ra thức ăn, sau đó ý thức lơ mơ, được người nhà đưa vào Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu. Qua xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm phát hiện chất THC (một chất chính có trong cần sa), bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc cần sa nghi tâm trong bỏng ngô. Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trước đó đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân ngộ độc cần sa có trong các loại bánh ngọt, bánh quy, kẹo và trong thuốc lá điện tử, thuốc lào. 

Hàng quà vặt gần trường học ở thành phố Nam Định.

Trên địa bàn tỉnh Nam Định, đến nay chưa ghi nhận trường hợp ngộ độc ma túy, cần sa do ăn quà vặt, hút thuốc lá điện tử. Song từ thành phố Nam Định đến các huyện đều có các hàng quà vặt, tập trung khu vực cổng các trường học, vỉa hè nơi đông dân cư, doanh nghiệp lớn. Theo quan sát của chúng tôi tại một số quán ăn vặt, xe hàng rong, các sản phẩm như xúc xích, nem chua rán, viên bò, viên tôm đều được lấy ra từ túi nilon màu trắng, không có nhãn mác, không có ngày sản xuất, hạn sử dụng. Nhiều loại bánh kẹo, nước ngọt có tem nhãn nước ngoài, không có tem phụ bằng tiếng Việt; nhiều loại nước ngọt, trà sữa do chủ quán tự pha chế từ nước cốt đóng trong các can, chai không có nhãn mác. Anh NVC, phụ huynh học sinh Trường THPT Ngô Quyền (thành phố Nam Định) cho biết: Cổng trường học có nhiều hàng quà vặt, tôi đã e ngại, không biết thực phẩm có nguồn gốc không, chế biến có đảm bảo VSATTP không, giờ nghe có cả ma túy tẩm trong các sản phẩm quà vặt nữa nên tôi rất lo. Tôi đã phân tích cho con hiểu về nguy cơ mất ATTP từ các món ăn vặt, gia đình cho con ăn sáng tại nhà hoặc chuẩn bị đồ ăn cho con mang đi khi học tăng cường. Nhà trường cũng có quy định: Nghiêm cấm học sinh mua, ăn quà vặt tại khu vực cổng trường và quà vặt không rõ nguồn gốc nên các cháu đã có ý thức hơn. Không chỉ Trường THPT Ngô Quyền, các trường học trên địa bàn tỉnh đều cảnh báo về nguy cơ mất ATTP và cấm học sinh mua, ăn quà vặt tại cổng trường. Tuy nhiên, vẫn có tình trạng để tránh sự kiểm tra của nhà trường, nhiều học sinh chọn mua ở xe hàng rong ở xa hơn một chút (!)

Trước tình hình trên, thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, Sở Y tế đã có công văn đề nghị các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo liên ngành ATVSTP tỉnh, UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác thông tin, truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, phương tiện truyền thông kỹ thuật số, tăng dung lượng thông tin về sự nguy hiểm về việc sử dụng thực phẩm có nguy cơ chứa tiền chất ma túy, ma túy để cảnh báo cho người dân. Tuyên truyền cho người dân tuyệt đối không sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống không có nhãn mác, thực phẩm nhập khẩu không có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt. Hướng dẫn người dân về các biện pháp phòng chống, xử lý ngộ độc thực phẩm nghi có chứa chất tiền chất ma túy, ma túy. Khi thấy người ngộ độc có các biểu hiện nghi ngờ cần đưa ngay đến các cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời. Các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện, nhằm ngăn chặn kịp thời việc sử dụng các chất tiền chất ma túy, ma túy trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm theo quy định của pháp luật và công khai đơn vị, sản phẩm vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng./.

Bài và ảnh: Minh Tân