Chương trình OCOP - Giải pháp tạo nguồn lực để xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu - Kỳ 1: Khi cả hệ thống chính trị vào cuộc

Kỳ 1: Khi cả hệ thống chính trị vào cuộc

Qua 5 năm triển khai thực hiện, Chương trình mỗi xã một sản phẩm (Chương trình OCOP) của tỉnh đã nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tích cực của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương với những cách làm bài bản, sáng tạo, chủ động khai thác tiềm năng, lợi thế các sản phẩm đặc trưng, sản phẩm làng nghề truyền thống; đầu tư, cải tiến, nâng cấp sản phẩm theo tiêu chí OCOP. Phát huy những thành quả đạt được, các địa phương tiếp tục đẩy mạnh phát triển Chương trình OCOP tạo nguồn lực để xây dựng thành công nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu.  

Đồng chí Trần Anh Dũng, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP tỉnh và các thành viên Hội đồng kiểm tra, đánh giá sản phẩm tham gia bình xét, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh.

Xác định Chương trình OCOP có ý nghĩa, vai trò quan trọng trong việc tạo nguồn lực để xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu ở các địa phương, UBND tỉnh đã ban hành loạt văn bản để chỉ đạo, điều hành thúc đẩy việc triển khai chương trình trên toàn tỉnh. Đồng thời chỉ đạo các địa phương rà soát, lựa chọn các cơ sở sản xuất tham gia chương trình; xác định sản phẩm OCOP là tiêu chí quan trọng trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Trong thực hiện Chương trình OCOP phải coi chất lượng và hiệu quả kinh tế của sản phẩm là quan trọng, không chạy theo số lượng; đẩy mạnh hỗ trợ các sản phẩm đặc sản và sản phẩm làng nghề còn ở dạng thô, đơn giản, sản xuất nhỏ lẻ, tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí để phát triển thành sản phẩm OCOP. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) chủ trì phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện, thành phố tổ chức tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ các cơ sở sản xuất có sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP. Các sở, ngành, các hội, đoàn thể của tỉnh đã tích cực triển khai lồng ghép nội dung Chương trình OCOP vào các hoạt động thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. UBND các huyện, thành phố đã xây dựng kế hoạch triển khai Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025 và kế hoạch từng năm trên địa bàn; kiện toàn, thành lập Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP địa phương. Tăng cường chỉ đạo triển khai thực hiện Chương trình OCOP lồng ghép vào các nhiệm vụ thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn. Một số huyện xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ triển khai thực hiện Chương trình OCOP của địa phương ngoài chính sách của tỉnh. Các xã, phường, thị trấn đã chủ động tuyên truyền Chương trình OCOP; rà soát các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, lựa chọn sản phẩm có tiềm năng tham gia Chương trình OCOP; phân công cán bộ trực tiếp hỗ trợ các cơ sở sản xuất hoàn thiện hồ sơ sản phẩm OCOP.

Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, hướng dẫn của ngành chức năng, công tác thông tin về các sản phẩm OCOP của tỉnh cũng thường xuyên được đăng tải trên Báo Nam Định, Đài Phát thanh - Truyền hình Nam Định, trên website của chương trình; tuyên truyền tại các hội nghị, hội thảo chuyên đề của các sở, ngành, đoàn thể của tỉnh, của huyện. 

Lãnh đạo Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương và lãnh đạo tỉnh thăm các gian hàng trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP tại Hội chợ thương mại được tổ chức tại tỉnh ta.

Sở NN và PTNT đã chủ trì, phối hợp với các huyện, thành phố tổ chức tập huấn cho hơn 80 cơ sở sản xuất tham gia Chương trình OCOP nâng cao kỹ năng thuyết trình, giới thiệu sản phẩm; nghiệp vụ quản lý sản xuất, xây dựng kế hoạch kinh doanh; xây dựng thương hiệu, marketing, quảng bá, phát triển sản phẩm; xây dựng và hoàn thiện hồ sơ để tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP… Sở Công Thương đẩy mạnh xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP của tỉnh qua các hội chợ, quảng bá giới thiệu sản phẩm của tỉnh. Sở Khoa học và Công nghệ hỗ trợ một số chủ thể sản phẩm OCOP về lĩnh vực sở hữu trí tuệ và ứng dụng khoa học kỹ thuật mới trong sản xuất. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Tỉnh Đoàn có nhiều chương trình, kế hoạch lồng ghép nội dung triển khai thực hiện Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, công tác tư vấn, hỗ trợ hoàn thiện nâng cấp sản phẩm được quan tâm thực hiện bài bản, khoa học, tạo động lực thúc đẩy các chủ thể tham gia. Theo đó, Sở NN và PTNT đã chủ động phối hợp với đơn vị tư vấn và UBND các huyện, thành phố chỉ đạo thực hiện tốt công tác tư vấn cho các cơ sở sản xuất cải tiến, nâng cấp và hoàn thiện sản phẩm theo Bộ tiêu chí Chương trình OCOP; hỗ trợ các chủ thể sản phẩm tham gia thực hiện Chương trình OCOP hoàn thiện sản phẩm và hồ sơ bằng nhiều hình thức linh hoạt trực tiếp hoặc trực tuyến qua các nền tảng như zoom, zalo, facebook, điện thoại. Các cơ sở sản xuất đã nỗ lực đầu tư cải tiến, nâng cấp, hoàn thiện chất lượng, mẫu mã sản phẩm để đề nghị xét công nhận đạt các tiêu chí của Chương trình OCOP. 

Từ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự cố gắng của các địa phương, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, hộ gia đình, năm 2022 Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh đã xét công nhận 91 sản phẩm OCOP của 65 chủ thể sản xuất ở các địa phương, trong đó có 14 sản phẩm OCOP đạt 4 sao và 77 sản phẩm OCOP đạt 3 sao. Các huyện có nhiều sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP gồm: Giao Thủy 29 sản phẩm, Trực Ninh 18 sản phẩm, Xuân Trường 17 sản phẩm, Hải Hậu 9 sản phẩm. Lũy kế đến hết năm 2022, tỉnh ta có 329 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên (47 sản phẩm 4 sao và 282 sản phẩm 3 sao), trong đó có 2 sản phẩm Nghêu thịt hộp Lenger (Công ty TNHH Thủy sản Lenger Việt Nam) và Gạo sạch chất lượng cao 888 (Công ty TNHH Toản Xuân) đang trình Bộ NN và PTNT đánh giá, xếp hạng OCOP 5 sao. Theo đánh giá của Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh, chất lượng các sản phẩm OCOP tốt, hình thức bao bì sản phẩm đẹp, đảm bảo quy định, đặc trưng cho từng vùng miền, tiêu biểu như: Sản phẩm chế biến từ Ngao của Công ty TNHH thủy sản Lenger Việt Nam, Gạo sạch Quỳnh Thanh của Công ty TNHH Thanh Đoàn, Vải tơ tằm thủ công truyền thống chất silk của Hợp tác xã Lụa Cổ Chất - làng nghề Cổ Chất, xã Phương Định (Trực Ninh), các sản phẩm chế biến từ thủy sản của các huyện Hải Hậu và Giao Thủy… 

Có thể khẳng định, trong quá trình triển khai xây dựng NTM, Chương trình OCOP của tỉnh đã nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo tỉnh và các huyện, thành phố; sự vào cuộc phối hợp hiệu quả của các sở, ngành, đoàn thể để triển khai đồng bộ, thống nhất. Từ đó, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, hộ gia đình đã có nhiều thay đổi nhận thức về vai trò, ý nghĩa của Chương trình OCOP đối với việc phát triển sản phẩm và chiến lược sản xuất, kinh doanh, từ đó tích cực tham gia, mang lại hiệu quả thiết thực.

(Còn nữa)
Bài và ảnh: Văn Đại