Phòng chống gian lận thương mại ở các điểm lễ hội

Kiểm tra, kiểm soát thị trường trong mùa lễ hội là nhiệm vụ quan trọng mà lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) tập trung thực hiện không chỉ giúp thị trường trong tỉnh ổn định mà còn giữ gìn hình ảnh đẹp văn hóa lễ hội trong lòng du khách thập phương.

Người dân tham quan, mua sắm hàng hóa tại Hội chợ Viềng Xuân Vụ Bản.

Nam Định là địa phương có nhiều di sản văn hoá, lễ hội truyền thống, điểm du lịch tâm linh nên thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm bái đầu xuân. Dịp cao điểm lễ hội đầu xuân, lượng người kinh doanh vãng lai từ nhiều địa phương đổ về các điểm tổ chức lễ hội tăng đột biến, mang theo số lượng lớn hàng hóa phong phú về chủng loại, mẫu mã để phục vụ du khách. Hoạt động này một mặt góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, song cũng tạo môi trường để các đối tượng gian thương lợi dụng kinh doanh hàng cấm, hàng lậu, hàng kém chất lượng để trục lợi bất chính.

Để làm tốt công tác chống gian lận thương mại trong các lễ hội, lực lượng QLTT đã đồng loạt ra quân kiểm soát việc niêm yết giá, bán hàng theo giá niêm yết, các mặt hàng thực phẩm, hàng tiêu dùng; điều kiện lưu thông các mặt hàng lưu niệm, dược phẩm, văn hóa phẩm; điều kiện đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) và giá dịch vụ ăn uống, trông, giữ xe...; chủ động kiểm soát các kênh phân phối hàng hóa, thực hiện niêm yết giá, nhất là các mặt hàng phải kê khai giá...; rà soát và cập nhật danh sách các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ tại địa phương để theo dõi, quản lý. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng, chính quyền địa phương, ban tổ chức các lễ hội thực hiện kiểm tra, kiểm soát hàng hóa tập trung vào các lĩnh vực ATVSTP, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, hướng dẫn các hộ kinh doanh tổ chức sắp xếp hàng quán, dịch vụ, bãi trông giữ phương tiện hợp lý; hạn chế kinh doanh mặt hàng vàng mã, thực phẩm tươi sống; các loại trò chơi có thưởng dễ biến tướng sang cờ bạc trá hình; đồng thời tập trung xử lý dứt điểm dịch vụ đổi tiền lẻ ăn chênh lệch lớn trong các lễ hội. Yêu cầu các hộ kinh doanh đăng ký loại hình dịch vụ, nhóm sản phẩm hàng hóa phục vụ du khách ký cam kết thực hiện đúng quy định của pháp luật về các điều kiện kinh doanh như: đảm bảo ATVSTP, phòng chống cháy nổ; không tiếp tay lưu hành hàng giả, hàng nhái, hàng cấm và giữ thái độ văn minh lịch sự với khách hàng tham quan, mua sắm trong các lễ hội. Cử cán bộ thường trực để kịp thời phát hiện, xử lý các vụ việc liên quan, đảm bảo an toàn và giữ gìn nét đẹp văn hóa trong mùa lễ hội. Duy trì công khai số điện thoại đường dây nóng của Tổng cục QLTT (Bộ Công Thương); Cục QLTT cũng như các đội QLTT ở các huyện, thành phố để tiếp nhận thông tin tố giác về hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng hóa không rõ nguồn gốc; phản ánh về đạo đức công vụ của công chức hành pháp.

Đầu năm 2024, lực lượng chức năng đã tập trung kiểm soát hoạt động dịch vụ tại các lễ hội ở cả 10 huyện, thành phố. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã chỉ ra những lỗi vi phạm quy định của pháp luật như: thiếu giấy phép kinh doanh; chưa công khai về hàng hóa dịch vụ, không niêm yết giá các loại hình dịch vụ cũng như sản phẩm hàng hóa; trà trộn các loại hàng hóa kém chất lượng; không ban hành nội quy, quy chế tại các cơ sở dịch vụ lưu trú và còn nhiều vi phạm trong việc đảm bảo ATVSTP... Cục QLTT đã yêu cầu các cơ sở kinh doanh chấn chỉnh, khắc phục ngay để đảm bảo quyền lợi của khách hàng và an toàn trong suốt mùa lễ hội; kiên quyết thu giữ, xử phạt và tiêu hủy hàng hóa vi phạm như kinh doanh, lưu hành hàng giả, hàng nhái, hàng cấm và các loại văn hóa phẩm độc hại theo quy định của pháp luật. Tại huyện Vụ Bản, vào thời điểm chính hội Phủ Dầy và chợ Viềng Xuân, lực lượng QLTT đã  phối hợp với Phòng Văn hóa - Thông tin huyện, chính quyền địa phương tăng cường lực lượng, tổ chức kiểm tra đột xuất việc chấp hành pháp luật của tư thương tại khu vực lễ hội. Chủ động xác định những loại hình dịch vụ có nguy cơ cao dễ phát sinh vi phạm pháp luật như các dịch vụ văn hóa, trông giữ tài sản, dịch vụ lưu trú, ăn uống… để tập trung kiểm tra, kiểm soát; đồng thời có biện pháp ngăn chặn kịp thời các hoạt động dịch vụ tiêu cực như cúng thuê, bói toán, cờ bạc trá hình; lưu hành văn hóa phẩm trái phép, tăng giá dịch vụ, chèo kéo khách và thương mại hóa hoạt động lễ hội. Do đó, mặc dù địa bàn quản lý rộng với nhiều lễ hội lớn, kéo dài và nhiều trọng điểm ảnh hưởng đến thị trường nhưng lực lượng QLTT đã cơ bản bảo đảm ổn định; các hành vi gian lận thương mại như sản xuất, tiêu thụ hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng, đầu cơ, găm hàng đẩy giá lên cao gây nhiễu loạn thị trường… đều được phát hiện, ngăn chặn kịp thời. Tại huyện Ý Yên, lực lượng chức năng đã tập trung kiểm soát địa bàn, qua đó phát hiện và tiến hành tạm giữ 21 nghìn sản phẩm văn phòng phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Những sai phạm của các tổ chức, cá nhân đều được thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để khách hàng không sử dụng các sản phẩm, dịch vụ chất lượng kém. Do đó, hoạt động lễ hội đã đi vào nền nếp, đảm bảo tôn nghiêm nơi thờ tự, tôn vinh, phát huy giá trị văn hóa lịch sử của các lễ hội. Qua báo cáo nhanh của Ban Tổ chức hội chợ Viềng Xuân năm 2024 của hai huyện Vụ Bản, Nam Trực mặc dù lượng du khách tăng hơn năm ngoái nhưng mọi hoạt động tham quan, mua sắm, trao đổi hàng hóa đều được kiểm soát và diễn ra an toàn, thuận lợi.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, những vi phạm trong tổ chức dịch vụ mùa lễ hội luôn tiềm ẩn và có nguy cơ tái diễn nhanh, mạnh. Do đó, để ổn định thị trường, lực lượng QLTT tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng duy trì kiểm tra, giám sát thường xuyên, xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm; gắn việc thanh tra, kiểm tra với tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao hiểu biết, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của các cơ sở kinh doanh trong các lễ hội văn hóa, du lịch; đảm bảo cho du khách du xuân lành mạnh, an toàn./.

Bài và ảnh: Nguyễn Hương