Nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ kinh tế - xã hội của tỉnh theo đúng định hướng chiến lược phát triển đã đề ra, tạo đà cho những năm tới, năm 2014, ngành Xây dựng đã tập trung chỉ đạo, thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng công tác quy hoạch xây dựng chung và tăng cường quản lý quy hoạch.
Sở Xây dựng đã tham mưu giúp UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo kịp thời quản lý quy hoạch, quản lý xây dựng; xây dựng đồ án quy hoạch hệ thống thoát nước và xử lý nước thải khu dân cư, KCN lưu vực sông Đáy, sông Nhuệ đến năm 2030; hoàn thành nhiều đồ án quy hoạch quan trọng như: điều chỉnh quy hoạch phân khu chức năng các phường trên địa bàn thành phố; HĐND tỉnh đã phê duyệt Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030, hoàn thành và công bố Quy hoạch xây dựng đô thị Thịnh Long đến năm 2030, tiến hành các thủ tục lập “Quy hoạch phân khu hai bên đường bộ Nam Định - Phủ Lý đến năm 2025”; hướng dẫn các chủ đầu tư, UBND các huyện lập, điều chỉnh quy hoạch các khu, CCN. Có thể nói, năm 2014 là năm đột phá trong lĩnh vực quy hoạch, quản lý kiến trúc của ngành đã tập trung phủ kín các quy hoạch quan trọng trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 là quy hoạch tổng hợp, bao quát và toàn diện nhất, định hướng các không gian phát triển kinh tế của toàn tỉnh và hệ thống các đô thị. Đây sẽ là các định hướng đầu tư cho các dự án phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị như giao thông, cấp thoát nước, điện lực, xử lý chất thải rắn, công viên… trên địa bàn tỉnh trong vòng 15 năm tới.
 |
| Thị trấn Xuân Trường được quy hoạch, xứng đáng là trung tâm chính trị, kinh tế của huyện Xuân Trường. |
Sở Xây dựng đã chỉ đạo Viện Nghiên cứu quy hoạch và thiết kế đô thị nông thôn (IPU) khi thiết kế quy hoạch hệ thống đô thị của tỉnh phải phù hợp với xu thế trên thế giới về bố cục quy hoạch đô thị như sử dụng đất hỗn hợp, tiết kiệm đất xây dựng đô thị. Các đô thị xây dựng các khu vực trung tâm có mật độ xây dựng cao để kết nối dễ dàng các mục đích sử dụng khác nhau trong một khu vực; đặc biệt giảm đi lại giao thông cơ giới, bảo vệ môi trường bền vững. Đồng thời, các đô thị đều định hướng gắn xây dựng giao thông trục chính, giao thông công cộng với phát triển các công trình dịch vụ công cộng tập trung và phân tán một cách thích hợp giúp dễ dàng ứng dụng kiến trúc xanh trên thực tế, phù hợp với định hướng Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh. Theo định hướng đó, quy hoạch đô thị của tỉnh tiếp tục giữ nguyên vai trò là hạt nhân trung tâm phát triển vùng tỉnh của Thành phố Nam Định, cùng với các đô thị vệ tinh như các Thị trấn Gôi (Vụ Bản), Cổ Lễ (Trực Ninh), Nam Giang (Nam Trực) tạo thành trung tâm chính trị - kinh tế - thương mại - văn hóa - TDTT - GD và ĐT và du lịch của tỉnh. Các cực phát triển khác như đô thị Thịnh Long (Hải Hậu) sẽ là hạt nhân gắn với xây dựng bền vững Khu kinh tế Ninh Cơ tạo động lực phát triển khu vực phía Nam và phát triển kinh tế ven biển phía Nam của tỉnh. Đô thị Rạng Đông (Nghĩa Hưng) cũng được định hướng nâng cấp lên thành đô thị loại IV trong giai đoạn 2016-2020. Và giai đoạn 2021-2030 hợp nhất với đô thị Thịnh Long trở thành đô thị loại III - Thành phố Thịnh Long - Rạng Đông. Trước mắt, Thị trấn Rạng Đông sẽ được ưu tiên phát triển trở thành trung tâm công nghiệp với KCN Dệt may Rạng Đông, kết hợp với các dịch vụ du lịch thuộc Khu kinh tế Ninh Cơ với quy mô 1.500ha. Riêng đối với xã Yên Bằng (Ý Yên), Sở Xây dựng đã tham mưu cho UBND tỉnh đầu tư phát triển nâng cấp lên Thị trấn Yên Bằng trong giai đoạn 2015-2020 và tiến tới thị xã trong giai đoạn 2021-2030, giữ vai trò đầu mối giao thông quan trọng là động lực phát triển phía Tây của tỉnh. Theo đó, xã Yên Bằng sẽ được đầu tư phát triển đô thị theo hướng dịch vụ - thương mại, xây dựng trung tâm thương mại dịch vụ cấp vùng tại nút giao Cao Bồ của tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình với Quốc lộ 10 phục vụ khu vực phía Tây của tỉnh, Thành phố Ninh Bình, phát huy lợi thế cửa ngõ trục phát triển kinh tế phía Tây Nam của tỉnh giao lưu trao đổi hàng hóa với Khu kinh tế Ninh Cơ. Ở phía Đông của tỉnh, Thị trấn Quất Lâm sẽ là đô thị ven biển, được nâng cấp lên thị xã giai đoạn 2016-2020 trên cơ sở sáp nhập Thị trấn Quất Lâm với các xã Giao Phong, Giao Thịnh, giữ vai trò là đô thị nghỉ mát du lịch, kết hợp với Thị trấn Ngô Đồng và Thị trấn Giao An tạo thành tam giác phát triển du lịch sinh thái và nuôi trồng, chế biến thủy hải sản, diêm nghiệp. Do đó, trong tương lai Thị xã Quất Lâm sẽ hạn chế phát triển CN-TTCN gây ô nhiễm; đồng thời xây dựng tuyến giao thông nối với đường cao tốc ven biển và Quốc lộ 21 tạo sự liên kết giữa các vùng với hai cực Thành phố Nam Định và Thị xã Thịnh Long. Với bốn cực phát triển hài hòa ở các hướng, tỉnh ta sẽ phát huy tối đa tiềm năng các vùng, đồng thời lựa chọn phát triển các đô thị là đầu mối giao thông, có tính liên kết vùng tạo thuận lợi động lực phát triển đô thị rõ ràng về công nghiệp, dịch vụ thương mại.
Cùng với định hướng phát triển các đô thị, Sở Xây dựng cũng chỉ đạo các đơn vị tư vấn định hướng 4 mô hình quy hoạch phát triển nông thôn gồm: mô hình làng nghề nông thôn tách bạch giữa khu dân cư và khu quy hoạch sản xuất công nghiệp; mô hình làng nông thôn truyền thống gắn với các trang trại nông nghiệp tại những vùng có lợi thế sản xuất nông nghiệp; mô hình đô thị nhỏ gắn với các làng truyền thống ở những vùng mật độ dân cư cao; mô hình nông thôn ven đô gắn với du lịch, khu vui chơi giải trí. Khu dân cư nông thôn xây dựng theo hướng NTM, từng bước cải tạo, nâng cấp chỉnh trang theo quan điểm “phố làng” và “nhà vườn”. Kiến trúc nhà vườn được khuyến khích xây dựng theo mô hình sinh thái VAC (vườn - ao - chuồng) hoặc chuyển đổi theo mô hình sinh thái VAT (vườn - ao - tiểu thủ công nghiệp) gắn với khoa học kỹ thuật và sản xuất bổ trợ theo hướng sinh thái. “Phố làng” được ưu tiên bảo tồn các đường làng có từ xa xưa, mở rộng thêm đảm bảo giao thông thuận tiện. Mô hình trên vừa gìn giữ được nét đẹp làng quê cổ với truyền thống lâu đời ở tỉnh ta vừa đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu cuộc sống hiện đại của người dân. Bên cạnh đó, Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 cũng bám sát các quy hoạch của các ngành GTVT, Công thương, TT và TT, VH, TT và DL, GD và ĐT… để định hướng hệ thống các hạng mục hạ tầng ưu tiên phát triển trong tương lai gần. Đây sẽ là cơ sở tỉnh xác định phân kỳ đầu tư 21 dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh đến năm 2020. Cụ thể như nâng cấp cơ sở hạ tầng đô thị Thành phố Nam Định, Thịnh Long, Quất Lâm, Rạng Đông; xây dựng mới các đô thị Yên Bằng (Ý Yên), Ninh Cường (Trực Ninh), Xuân Ninh (Xuân Trường), Đại Đồng (Giao Thủy); nghiên cứu xây dựng Khu kinh tế Ninh Cơ, tuyến đường bộ ven biển qua tỉnh Nam Định, Trung tâm hội nghị tỉnh, Trung tâm hội chợ triển lãm cấp vùng… Từ các quy hoạch nhỏ như quy hoạch xây dựng NTM 209 xã trên địa bàn toàn tỉnh đến Quy hoạch xây dựng đô thị Thịnh Long đến năm 2030 và cuối cùng là Quy hoạch vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 được hoàn thành và phê duyệt đã khẳng định sự cố gắng nỗ lực không ngừng trong công tác quy hoạch của ngành Xây dựng, đặc biệt đã tiếp thu, quán triệt đầy đủ tư tưởng chỉ đạo, định hướng phát triển của tỉnh giúp các cấp, các ngành cụ thể hóa các định hướng, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai, đảm bảo phát triển bền vững.
Năm 2015, ngành Xây dựng tiếp tục tập trung lập, thẩm định, trình duyệt đối với các quy hoạch lớn trên địa bàn tỉnh như Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Ninh Cơ, Quy hoạch phân khu hai bên đường bộ mới Nam Định - Phủ Lý; tham mưu giúp UBND tỉnh lập đề án trình Bộ Xây dựng công nhận Thị trấn Quất Lâm là đô thị loại IV, lập quy hoạch một số khu vực dự kiến hình thành thị trấn đến năm 2020 như Yên Bằng (Ý Yên), Ninh Cường (Trực Ninh); hướng dẫn lập, thẩm định quy hoạch các khu dân cư đô thị tại các thị trấn trung tâm huyện theo chỉ đạo của tỉnh. Củng cố và tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước đối với quy trình lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, trong đó chú ý đôn đốc thực hiện nghiêm túc khâu tham vấn cộng đồng. Tham mưu giúp UBND tỉnh lập Chương trình phát triển đô thị tỉnh Nam Định trên cơ sở Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh đã được phê duyệt./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
