Qua gần 9 năm hoạt động, Ngân hàng Chính sách Xã hội chi nhánh tỉnh Nam Định đã không ngừng lớn mạnh cả về quy mô cũng như lợi ích đem lại cho người nghèo và gia đình chính sách. Khi xuân về mỗi gia đình được sum vầy và ấm áp hơn khi mà điều kiện kinh tế tốt hơn, con cái thành đạt, điều kiện sống nâng cao cũng bởi nguồn vốn mà các chương trình tín dụng đem lại. Hiện nay, nguồn vốn tín dụng này đang góp phần tích cực đảm bảo an sinh xã hội và thực hiện công cuộc xây dựng nông thôn mới.
I - Mang mùa xuân đến những người nghèo
Những ngày này, nếu có dịp về những vùng quê Nam Định sẽ cảm nhận rõ không khí chuẩn bị đón xuân đang tưng bừng khắp nơi nơi. Khi xuân chạm ngõ từng nếp nhà, không khí rộn rã của mùa xuân như càng tưng bừng hơn dưới những ngôi nhà mới xây trong chương trình hộ nghèo làm nhà ở. Chính sách hỗ trợ nhà ở cho người nghèo theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ được triển khai đã biến ước mơ của nhiều người nghèo thành hiện thực. Xuân này, hàng ngàn hộ dân có hoàn cảnh khó khăn được đón tết ấm áp trong những ngôi nhà mới. Trở lại xã Hải Đường (Hải Hậu) là một trong những xã điểm xây dựng nông thôn mới của cả nước, trong câu chuyện với đồng chí Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã, chúng tôi hiểu thêm nhiều vấn đề đặt ra từ thực tế phát sinh khi xây dựng nông thôn mới hiện nay. Điều đầu tiên muốn thực hiện thắng lợi đó chính là làm sao nâng cao mức sống, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân ổn định.
Đến với gia đình bà Vương Thị Đại xóm 9, xã Hải Đường, trong căn nhà còn thơm mùi vôi mới được hoàn thành nằm trong chương trình hỗ trợ xây nhà cho người nghèo theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ, chị Phạm Thị Hạnh con dâu của bà đã không giấu được xúc động. Chị kể: Mẹ tôi vất vả lắm, có 5 người con thì mất 4, nay chỉ còn một người con trai út, trước khi được Nhà nước xây cho căn nhà này, mẹ tôi ở trong căn nhà tranh, vách đất mái rạ luôn ẩm thấp và dột mỗi khi thời tiết xấu. Đã 82 tuổi, giờ mẹ tôi mới được ở trong một căn nhà khang trang như thế này. Chương trình hỗ trợ người nghèo về nhà ở theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thông qua kênh tín dụng của Ngân hàng CSXH giải ngân cho vay 8 triệu đồng với lãi suất ưu đãi, nguồn hỗ trợ của Nhà nước là 7,2 triệu đồng, còn lại số tiền hơn 30 triệu đồng là do đóng góp của những người trong gia đình và ngày công xây dựng của bà con trong làng, ngoài xóm. Mỗi hộ nghèo đều có hoàn cảnh riêng. Chúng tôi đến thăm gia đình anh Nguyễn Văn Quảng xóm 14 xã Hải Đường bị mất khả năng lao động sau một vụ tai nạn, tuy mới ngoài 40 tuổi nhưng vẻ khắc khổ, già nua tưởng chừng tuổi anh nhiều hơn thế. Mong muốn cả đời của hai anh chị giờ mới thành hiện thực khi sự hỗ trợ kịp thời của Nhà nước và nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng CSXH đến với gia đình để cất được căn nhà mới rộng khoảng 40m2 thay cho căn nhà cũ chỉ chưa đầy 20m2 mà trước đây cả 4 người trong gia đình trú ngụ.
 |
| Nông thôn mới tại xã Hải Đường từng ngày đổi sắc. |
Qua một thời gian triển khai thực hiện Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ, xuân này đã có hàng nghìn hộ dân trong tỉnh được đón niềm vui trong những căn nhà mới xây. Kết quả đạt được từ chương trình tuy mới bước đầu nhưng đã thật sự góp phần tạo nên diện mạo cho một nông thôn mới, mà ở đó mọi người đều có một mái ấm để an cư, tập trung công sức để phấn đấu vươn lên thực hiện những ước mơ tốt đẹp trong tương lai gần. Bên cạnh đó, nguồn vốn các chương trình cho vay hộ nghèo, học sinh - sinh viên, giải quyết việc làm… đã và đang mở hướng thoát nghèo cho nhiều gia đình.
II - Cho một tương lai bền vững
Đồng chí Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh Nam Định cho biết: Tính chung dư nợ của các chương trình tín dụng của Ngân hàng CSXH tỉnh đến cuối năm 2011 đạt trên 2.042 tỷ đồng. Nếu như so sánh lãi suất của Ngân hàng CSXH hiện bình quân là 8%/năm với lãi suất các ngân hàng thương mại là 18%/năm (mức chênh lệch 10%) thì mỗi năm làm lợi cho người dân thuộc đối tượng đang vay vốn tại Nam Định hàng trăm tỷ đồng. Tuy nhiên, đó chỉ là về mặt con số, còn lợi ích đem lại thực sự cho người dân, nhất là những hộ nghèo, gia đình chính sách trong việc mở hướng tương lai phát triển còn có ý nghĩa lớn hơn. Chỉ tính riêng chương trình tín dụng HSSV đã đạt dư nợ trên 1.000 tỷ đồng. Nguồn vốn này không chỉ giúp đỡ các gia đình nghèo về tài chính cho con em họ theo học mà còn tạo dựng về căn bản hướng thoát nghèo bền vững khi con cái họ có nghề nghiệp, công việc ổn định. Nhiều gia đình có 2 đến 3 con cùng theo học các trường đại học, cao đẳng… từ nguồn vốn này. Chương trình tín dụng HSSV vay vốn là chính sách có tầm nhìn dài hạn mà Nhà nước đang chú trọng đầu tư, hỗ trợ. Vấn đề đầu tư, hỗ trợ cho giáo dục, phát triển nguồn nhân lực không thể nhìn thấy được hiệu quả trong một vài năm mà đó là một trong những biện pháp giảm nghèo bền vững, nhất là khu vực nông thôn vì chính sách này đã giải quyết được cái vòng luẩn quẩn: “Nghèo - Thất học - Nghèo”. Nếu nhìn vào các chương trình từ mọi góc độ thì đó là một chu trình khép kín dành cho đối tượng vay vốn của Ngân hàng CSXH. Từ nâng cao đời sống sinh hoạt của người dân thông qua chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, làm nhà ở, đến cho vay phát triển kinh tế, đầu tư dài hạn cho tương lai. Nếu tính thời gian của hợp đồng tín dụng thì không dài nhưng có thể gây dựng cho ít nhất hai thế hệ trong một gia đình cơ hội vươn lên từ phát triển kinh tế và học tập.
Chúng tôi về một số vùng quê của các huyện Ý Yên, Hải Hậu, Nam Trực, Vụ Bản, đâu đâu cũng thấy những đổi thay. Điều dễ nhận biết nhất chính là hệ thống cơ sở hạ tầng, các trục đường dong ngõ xóm, đường liên thôn, liên xã rộng thoáng, các công trình phúc lợi đang dần hoàn thiện như nhà văn hóa, khu thể thao, trạm y tế, trường học... Diện mạo nông thôn mới như đang bừng sáng tại mỗi miền quê. Cùng với đề án xây dựng nông thôn mới đang được triển khai, nếu tính theo con số về giá trị để hoàn thành chương trình thì quả là con số khá lớn mà có lẽ trong 10-15 năm khó có thể đạt được (từ 180 tỷ đồng đến 250 tỷ đồng cho mỗi xã như dự tính tùy theo số dân, diện tích). Nhưng với nhiều cách thức từ việc người dân đóng góp, chính quyền đầu tư, sự hỗ trợ từ nhiều phía doanh nghiệp, các chương trình lồng ghép sẽ là điểm mấu chốt để thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới. Bình quân dư nợ tín dụng của Ngân hàng CSXH đã giải ngân đến với các xã, thị trấn trong tỉnh tương ứng từ 10 tỷ đồng cho một địa bàn; có những xã, thị trấn nguồn vốn được giải ngân trên 15 tỷ đồng cho các chương trình. Đó thực sự là nguồn vốn đảm bảo an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới hiện nay. Với Ngân hàng CSXH, nguồn vốn của các chương trình trên tuy được triển khai trước về mặt thời gian nhưng đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao đời sống, dân trí của người dân trong mục tiêu mới đặt ra hiện nay. Trong bộ tiêu chí về xây dựng nông thôn mới thì giảm nghèo, NS và VSMTNT, nhà ở, giải quyết việc làm... đều là những mục tiêu phải đạt được khi xây dựng nông thôn mới đối với mỗi địa phương./.
Bài và ảnh: Văn Bắc
