Ngành Tòa án tỉnh nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án

Số vụ án Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp tỉnh Nam Định thụ lý và giải quyết thời gian qua đều tăng, ngày càng phức tạp về tính chất, mức độ. Với vai trò là trung tâm của hệ thống tư pháp, TAND hai cấp tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng xét xử, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Quang cảnh phiên tòa lưu động xét xử sơ thẩm vụ án hình sự “Vi phạm quy định về giao thông đường bộ” được tổ chức tại Trường THPT Nguyễn Du (Nam Trực).

Đồng chí Trần Văn Kiểm, TUV, Chánh án TAND tỉnh cho biết: Hàng năm, Ban cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh đã ban hành nghị quyết, kế hoạch triển khai các nhiệm vụ trọng tâm; đồng thời áp dụng nhiều giải pháp có hiệu quả sát với thực tiễn để đẩy nhanh tiến độ xét xử và nâng cao chất lượng giải quyết các loại án. Trong đó, tăng cường công tác lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo, điều hành; quan tâm bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ, trách nhiệm cho cán bộ, công chức, thẩm phán, thư ký và chất lượng xét xử cho Hội thẩm nhân dân. Chú trọng công tác tổ chức phiên tòa, từng bước nâng cao chất lượng tranh tụng. Tăng cường công tác kiểm tra nghiệp vụ đối với tòa án cấp huyện và các tòa chuyên trách TAND tỉnh để nắm bắt, kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc giúp đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án phức tạp, đồng thời, tổ chức rút kinh nghiệm chung đối với TAND hai cấp tỉnh. Ngoài ra, TAND hai cấp tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp để đổi mới các thủ tục hành chính, tư pháp, ứng dụng công nghệ thông tin vào các quy trình, thủ tục hành chính bổ trợ cho hoạt động xét xử tại tòa án, giải quyết các yêu cầu của công dân...

Với việc thực hiện quyết liệt các giải pháp, công tác xét xử của TAND hai cấp tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực. Nổi bật là, trong quá trình giải quyết án hình sự, TAND hai cấp tỉnh đã triển khai thực hiện nhiều nội dung trọng tâm như: Nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa; không phát sinh các trường hợp xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo không đúng quy định của pháp luật; khắc phục tình trạng bản án, quyết định tuyên không rõ ràng gây khó khăn cho công tác thi hành án; khắc phục án quá thời hạn chuẩn bị xét xử. Phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp tổ chức rút kinh nghiệm nhiều phiên tòa xét xử án hình sự về kỹ năng điều khiển phiên tòa của thẩm phán và kỹ năng tranh tụng của kiểm sát viên. Tòa án TAND hai cấp tỉnh cũng tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại án hình sự; các vụ án trọng điểm, phức tạp dư luận quan tâm được đưa ra xét xử kịp thời. Trong năm 2023, TAND hai cấp tỉnh đã phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng và chính quyền địa phương các cấp tổ chức xét xử 38 phiên tòa lưu động tại các xã, phường, thị trấn góp phần tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân, nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đặc biệt, TAND tỉnh đã tập trung giải quyết các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng tiêu cực tỉnh theo dõi, chỉ đạo. Đến nay, đã xét xử sơ thẩm 2 vụ án: “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”, “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” xảy ra tại Công ty Cổ phần Dịch vụ tang lễ Hoàng Long; vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại CDC Nam Định, được cấp ủy các cấp đánh giá cao và nhân dân đồng tình ủng hộ. 

Trong quá trình giải quyết án dân sự, TAND hai cấp tỉnh tiếp tục triển khai thi hành có hiệu quả Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án; coi công tác hòa giải là vấn đề then chốt và hiệu quả để giải quyết vụ việc tranh chấp mà không phải xét xử. Đồng thời tích cực phối hợp với các cơ quan hữu quan; hướng dẫn đương sự thực hiện tốt Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án và tăng cường công tác hòa giải các vụ việc dân sự. Do đó, nhiều tranh chấp phức tạp liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp di sản thừa kế, tranh chấp tài sản chung của vợ chồng, tranh chấp các hợp đồng tín dụng liên quan đến các hoạt động ngân hàng…, được giải quyết một cách ổn thỏa, nhanh chóng, kịp thời, góp phần hàn gắn mối quan hệ đoàn kết trong cộng đồng dân cư, tỷ lệ vụ việc hòa giải thành công hàng năm luôn đạt trên 60%. 

Trong năm 2023, TAND hai cấp tỉnh Nam Định đã giải quyết, xét xử 5.696/5.775 vụ việc, đạt tỷ lệ 98,6% (trong đó giải quyết theo thủ tục tố tụng 5.260/5.339 vụ việc, giải quyết theo Luật Hòa giải đối thoại 436/436 vụ việc). Số còn lại 79 vụ việc đang được các đơn vị giải quyết theo quy định của pháp luật. Việc xét xử, giải quyết các loại án bảo đảm chất lượng, đúng quy định pháp luật, án hình sự không có trường hợp nào xử oan người vô tội hoặc bỏ lọt người phạm tội, đường lối xét xử cơ bản sát, đúng. Thông qua hoạt động xét xử góp phần tích cực đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Để nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án, thời gian tới, TAND hai cấp trong tỉnh tiếp tục thực hiện nghiêm túc Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Tỉnh uỷ Nam Định về công tác tư pháp và cải cách tư pháp, Nghị quyết của Ban cán sự đảng, Chỉ thị của Chánh án TAND tối cao về thực hiện các nhiệm vụ công tác trọng tâm tòa án. Thực hiện đồng bộ 17 giải pháp đột phá để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ việc. Làm tốt công tác hòa giải trong giải quyết các vụ án dân sự cũng như việc tổ chức đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính. Khắc phục triệt để tình trạng để vụ án quá thời hạn xét xử; không có án xử oan hoặc bỏ lọt tội phạm. Tăng cường tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm; phiên tòa xét xử lưu động, phiên tòa trực tuyến và công khai các bản án. Tập trung cải cách thủ tục hành chính tư pháp bảo đảm công khai, minh bạch tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi giải quyết công việc tại tòa án, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của tòa án, tiến tới xây dựng tòa án điện tử. Bên cạnh đó, tăng cường quản lý, giáo dục chính trị, tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, công chức TAND hai cấp; tổ chức tốt các phong trào thi đua khen thưởng với chủ đề hành động “Vì công lý”./.

Bài và ảnh: Văn Trọng