Hiệu quả ứng dụng công nghệ số trong giảng dạy

Ngành Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) tỉnh đã và đang ứng dụng hiệu quả công nghệ số trong công tác quản lý, giảng dạy và học tập, đạt được nhiều kết quả nổi bật về hoạt động số hóa tài liệu, xây dựng nền tảng chia sẻ, tích hợp bài giảng trực tiếp và trực tuyến. Ứng dụng công nghệ số đang trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động dạy học tại các cơ sở giáo dục (CSGD) trên địa bàn tỉnh.

Học sinh Trường Tiểu học Giao Phong (Giao Thủy) trong một giờ học Tin học.

Để đổi mới phương pháp dạy học, Trường THCS Trần Đăng Ninh (thành phố Nam Định) đã sử dụng các phần mềm Vnedu, cơ sở dữ liệu (CSDL) để quản lý đánh giá xếp loại học sinh, phần mềm dạy học khi cần dạy trực tuyến như zoom, meet. Cả 33 lớp học và các phòng học chức năng được trang bị ti vi có kết nối mạng internet. Hầu hết đội ngũ giáo viên của trường đã cơ bản sử dụng thành thạo phần mềm Vnedu để quản lý thông tin cá nhân và thông tin học sinh của lớp. Trường tổ chức tập huấn về sử dụng các phần mềm: Vnedu, https://meet.google.com/, https://zoom.us/, Vnedu teacher, Vnedu Connect... giúp cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên dần sử dụng thành thạo các phần mềm này trong công việc của mình. Ngay từ đầu năm học, nhà trường phân công cụ thể các nội dung công việc cần thực hiện để hàng tháng các tổ trưởng chỉ đạo các cá nhân viết bài đưa tin gửi Ban giám hiệu nhà trường duyệt, đăng tải các tiết dạy ứng dụng CNTT hay, các việc làm mới tiêu biểu của các cá nhân. Hiện tại, 100% cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên đã sử dụng tương đối tốt máy tính trong công tác soạn giảng và những công việc được phân công như: sử dụng Power Point để thiết kế bài giảng; sử dụng phần mềm Camtasia để làm các video; phần mềm kế toán (Missa); phần mềm xếp thời khóa biểu. 11/11 máy chiếu vật thể nhà trường mới được cấp ở các lớp được giáo viên sử dụng thường xuyên, mang nhiều hiệu quả trong giảng dạy, học tập... 

Thầy Bùi Xuân Phong, Trưởng ban CNTT, Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong cho biết: Ứng dụng công nghệ số vào quản lý, giảng dạy và học tập, các lớp học tại trường được hiện đại hóa với phòng học có trang bị ti vi có khả năng kết nối với máy tính, internet và wifi phủ sóng toàn trường, mạng dây đã kết nối đến từng lớp học trực tiếp và các phòng bộ môn, phát huy tối đa sự sáng tạo trong mỗi giờ dạy chính khóa của giáo viên. Phòng thực hành Tin học, phòng lab Ngoại ngữ, phòng lab Vật lý, phòng lab Hóa học, phòng lab Sinh học được đầu tư bổ sung trang thiết bị, trong đó có thiết bị số. Ban CNTT của trường định kỳ tổ chức tập huấn về Office 365, công nghệ chỉnh sửa ảnh, chỉnh sửa video… giúp giáo viên và học sinh chủ động, sáng tạo trong học tập. Trường cũng tổ chức nhiều hoạt động có định hướng số, chú trọng thu hút giáo viên trẻ tham gia tạo động lực chuyển đổi ở các tổ chuyên môn, các ban như: xây dựng đội ngũ giáo viên tham gia Cộng đồng Giáo viên sáng tạo tỉnh Nam Định; xây dựng kế hoạch chuyển đổi số; động viên giáo viên tham gia và báo cáo kết quả khi tham dự các khóa tập huấn, tọa đàm, hội thảo, diễn đàn… liên quan đến năng lực số. Đoàn trường tích cực vận động đoàn viên tham gia các hoạt động nhằm tiếp cận năng lực số. Hiện tại, hơn 80% dịch vụ công của trường như: xét tuyển đầu cấp; thông báo kết quả học tập, tu dưỡng đạo đức; thanh toán học phí qua thẻ; thẻ bảo hiểm y tế điện tử… được thông tin trên trang thông tin điện tử nhà trường, các phần mềm quản lý nhà trường và hệ thống thanh toán liên ngân hàng. 

Toàn tỉnh có 740 CSGD. Nỗ lực, ứng dụng triệt để công nghệ số phục vụ công tác quản lý, giảng dạy và học tập, tất cả các CSGD trong tỉnh đã thành lập, kiện toàn tổ chức, bộ phận phụ trách CNTT tại đơn vị. Các giáo viên phổ thông đều được hướng dẫn, tập huấn kỹ năng về tổ chức và quản lý lớp học trực tuyến, xây dựng học liệu, khai thác các nguồn học liệu, tìm kiếm thông tin trên internet; kỹ năng sử dụng các phần mềm trình chiếu, phần mềm soạn bài giảng e-learning, soạn câu hỏi trắc nghiệm trực tuyến, phần mềm mô phỏng thí nghiệm ảo, phần mềm dạy học, khai thác sử dụng các thiết bị công nghệ để đổi mới nội dung, phương pháp dạy học; các kỹ năng về quản lý, triển khai có hiệu quả các phần mềm quản trị trong nhà trường. 100% cán bộ quản lý, giáo viên phổ thông được cấp tài khoản để thực hiện các module bồi dưỡng chương trình giáo dục phổ thông 2018 trên hệ thống LMS, đồng bộ với Hệ thống thông tin quản lý quá trình đào tạo, bồi dưỡng giáo viên TEMIS của Bộ GD và ĐT. Thầy Trần Văn Hiếu, giáo viên Trường Tiểu học thị trấn Xuân Trường (Xuân Trường), người đoạt giải Nhất với sản phẩm “Phần mềm dạy học môn Tiếng Việt lớp 1” tại Cuộc thi Xây dựng thiết bị dạy học số do Bộ GD và ĐT tổ chức năm 2023 chia sẻ: “Việc tích hợp công nghệ trong giảng dạy đem lại rất nhiều lợi ích, chẳng hạn các bài giảng điện tử với hình ảnh phong phú, sinh động, giúp học sinh tiếp thu bài hiệu quả hơn”. 

Qua thực tế, việc ứng dụng công nghệ số đã đem lại nhiều hiệu quả trong quản lý và dạy học. Đặc biệt, công nghệ dịch vụ lưu trữ đám mây trong thực hiện ký duyệt hồ sơ, sổ sách, kế hoạch bài dạy trực tuyến; được đánh giá là một cuộc cách mạng công nghệ trong giáo dục; giúp nhà trường tiết kiệm chi phí in ấn hồ sơ, hoạt động quản lý, xét duyệt giáo án thuận tiện mọi lúc mọi nơi thông qua thiết bị thông minh, giúp giảm công sức của thầy cô để tập trung cho việc nghiên cứu giảng dạy có hiệu quả. Tại tất cả các trường đã triển khai các hoạt động như: triển khai ứng dụng trong quản trị nhà trường thông qua các phần mềm: thời khóa biểu, quản lý thư viện, tài chính. Đặc biệt, thời gian qua, nhờ việc thực hiện hiệu quả Chương trình “Sóng và máy tính cho em”, 100% các nhà trường có mạng internet, trên 97% học sinh có thiết bị phục vụ học tập là máy tính và điện thoại; các nhà trường linh hoạt điều chỉnh kế hoạch dạy học trực tuyến, trực tiếp tùy tình hình thời tiết và dịch bệnh. Ngành Giáo dục đã phát động, huy động đông đảo giáo viên tham gia các cuộc thi, tham gia xây dựng, đóng góp học liệu số (bài giảng điện tử, sản phẩm thiết bị dạy học số) vào kho học liệu số của đơn vị, của ngành để chia sẻ dùng chung. Hưởng ứng các cuộc thi do Bộ GD và ĐT tổ chức năm 2023, Sở GD và ĐT đã phát động, thu hút gần 1.700 bài giảng tham dự Cuộc thi thiết kế bài giảng điện tử cấp tỉnh, hơn 1.500 sản phẩm thiết bị dạy học số tham dự Cuộc thi xây dựng thiết bị dạy học số với nhiều bài giảng, thiết bị được các giáo viên xây dựng công phu, chất lượng tốt, qua đó, đã chọn được 132 sản phẩm tham gia Vòng chung kết toàn quốc do Bộ GD và ĐT tổ chức và đoạt giải Nhất toàn đoàn. Các CSGD tích cực tham gia các tiết “Dạy học kết nối xuyên biên giới”, mang lại những hiệu quả tích cực theo hướng kết nối toàn cầu, góp phần thúc đẩy nâng cao chất lượng GD và ĐT của tỉnh.

Việc ứng dụng công nghệ trong giáo dục đang mang lại nhiều lợi ích thiết thực, cụ thể hóa các mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ từng năm học phù hợp tình hình thực tế của ngành, của từng CSGD. Để đồng bộ với kế hoạch chuyển đổi số của toàn tỉnh, ngành GD và ĐT đang triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm: Xây dựng và hoàn thiện hệ thống CSDL ngành giáo dục dùng riêng của tỉnh Nam Định kết nối với CSDL của tỉnh và CSDL toàn ngành của Bộ GD và ĐT; Xây dựng Kho học liệu số dùng chung trong toàn ngành có chức năng cập nhật, lưu trữ, quản lý, khai thác các bài giảng điện tử, bài giảng dạy trên truyền hình, học liệu số đa phương tiện, sách giáo khoa điện tử, phần mềm mô phỏng và các học liệu khác; Xây dựng Hệ thống quản lý thi tuyển sinh THPT - Quản lý thi học sinh giỏi trực tuyến; Xây dựng Đề án “Số hoá dữ liệu ngành giáo dục” thực hiện số hóa các văn bản, tài liệu của ngành, các đối tượng, các quy trình trong quản  trị và quản lý CSGD như thông tin về tuyển sinh, thông tin về tốt nghiệp…, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu lộ trình chuyển đổi số của ngành giáo dục toàn quốc./.

Bài và ảnh: Minh Thuận