Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV: Tháo gỡ khó khăn cho hoạt động khoa học công nghệ công lập

Sáng 7-6, Quốc hội tiếp tục phiên làm việc tại hội trường với phần chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH và CN) Huỳnh Thành Đạt. Hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước nghiên cứu phát triển và đổi mới công nghệ - đó là một trong những vấn đề các đại biểu Quốc hội quan tâm, chất vấn.

Chiều 7-6, Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực giao thông vận tải. Ảnh: quochoi.vn

Trả lời chất vấn của đại biểu tỉnh Tây Ninh về giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước nghiên cứu phát triển và đổi mới công nghệ, dẫn dắt nền sản xuất trong nước, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho hay: Năm 2012, Chính phủ có Nghị định số 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Nghị định này đã tạo điều kiện để các đơn vị sự nghiệp có điều kiện phát huy sự tự chủ, thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách tốt nhất. Tuy nhiên, đơn vị sự nghiệp thì có nhiều loại hình và mỗi hệ thống lại có một tính chất khác nhau, Nghị định số 60/2021/NĐ-CP không điều chỉnh được những đặc thù của lĩnh vực KHCN, nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu phát triển cho nên khi triển khai gặp rất nhiều vướng mắc.

Trả lời chất vấn về các bất cập trong phân bổ kinh phí dành cho lĩnh vực KHCN, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Đây là những vấn đề thực tế, Bộ KH và CN đã có giải pháp để thời gian tới đảm bảo số nhiệm vụ, số ngân sách, tiền chi cho các nhiệm vụ KHCN được tiết kiệm, hiệu quả về số lượng cũng như bố trí phù hợp nguồn kinh phí. Khi thực hiện tái cơ cấu các nhiệm vụ của công nghệ cấp quốc gia giai đoạn năm 2021-2023, Bộ KH và CN đã phê duyệt 19 chương trình KHCN với mục tiêu, nội dung dự kiến sản phẩm, yêu cầu đối với các sản phẩm khoa học và các chỉ tiêu đánh giá rất cụ thể. Các nội dung này là cơ sở để hình thành các khung, số lượng cũng như trần của ngân sách Nhà nước bố trí cho các nhiệm vụ KHCN. “Theo tôi, đó là giải pháp căn cơ”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt khẳng định.

Chất vấn giải pháp, trách nhiệm của Bộ KH và CN trong giải quyết tình trạng xử lý đơn đăng ký bảo hộ quyền sử dụng công nghiệp chậm trễ, đại biểu Quốc hội cho rằng, điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp, thậm chí sẽ dẫn đến những tranh chấp về thương mại. Vì vậy, người dân và doanh nghiệp “rất bức xúc, than phiền”. Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, việc tồn đơn tại Cục Sở hữu trí tuệ, nhất là đơn về nhãn hiệu, đơn về sáng chế, cho thấy điều đáng mừng khi kinh tế - xã hội phát triển, các doanh nghiệp có nhu cầu đăng ký nhãn hiệu sáng chế cao. Tuy nhiên, khả năng xử lý đơn của đơn vị trực thuộc Bộ chậm do số lượng đơn tăng và cũng là lĩnh vực mới. Hơn nữa, đầu tư cho lĩnh vực này còn hạn chế, nhất là thủ tục, quy trình tiếp cận của các quốc gia; có sự chậm trễ trong ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số mức độ 3. Dự kiến, đến năm 2025-2026 mới giải quyết được tình trạng này, bởi số đơn đang tồn đọng rất nhiều.

Liên quan đến ý kiến của đại biểu về thành lập trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhận trách nhiệm về sự chậm trễ như đại biểu nêu và mong các đại biểu Quốc hội chia sẻ. Theo Bộ trưởng, đây là vấn đề rất mới, chưa có tiền lệ, phải có thời gian nghiên cứu cẩn trọng, cần cân nhắc, đảm bảo đúng quy định và hiệu quả. Dự kiến đến cuối tháng 6-2023 sẽ làm việc với các thành phố Đà Nẵng, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh hình thành các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trực thuộc Bộ KH và CN, là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ hoàn toàn.

Buổi chiều, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường tiếp tục chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực giao thông vận tải. Chất vấn về nhóm vấn đề này, Quốc hội tập trung vào những nội dung lớn: Giải pháp hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, hạn chế tai nạn giao thông trong cả nước, giảm ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn. Trách nhiệm quản lý Nhà nước trong hoạt động kiểm định; giải pháp tháo gỡ khó khăn, nâng cao chất lượng công tác kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, đường thủy nội địa. Quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện; công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi và quản lý giấy phép điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa. Người trả lời chất vấn là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà; Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, KH và CN, Công an, Quốc phòng cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan./.

PV