Hiệu quả kinh tế cao từ cây mộc hương

Cây mộc hương (còn gọi là cây quế hoa), là loại cây có giá trị về dược liệu, ý nghĩa phong thủy nên thường được bán với giá cao, cây càng lâu năm càng có giá trị kinh tế. Chính vì vậy, khoảng 10 năm trở lại đây, nhiều hộ dân ở các huyện Nam Trực, Hải Hậu đã đưa cây mộc hương về trồng, góp phần đa dạng cây trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế. 

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, thôn Thượng 2, xã Nam Toàn (Nam Trực) là người tiên phong trồng cây mộc hương trên địa bàn xã.

Cây mộc hương thuộc thân gỗ, chiều cao từ 3-12m, các cành của cây mọc nhiều và tỏa rộng ra xung quanh. Cây mộc hương có hoa rất thơm và nở quanh năm; đặc biệt mùa thu là thời điểm cây nở hoa rực rỡ, tỏa mùi thơm nồng nàn. Hoa mọc thành từng chùm có nhiều màu sắc như trắng, vàng nhẹ. Mộc hương thường ra hoa rộ từ tháng 10 âm năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau nên được nhiều người ưa chuộng trồng cây để chơi hoa tết. Không chỉ có tác dụng là cây cảnh, lá và hoa mộc hương có tác dụng làm thảo dược, làm hương liệu để tắm, gội đầu, làm nước hoa, điều hòa huyết áp, trị ho, giảm cảm… Cây mộc hương có 2 loại đang thịnh hành là mộc hương ta và giống cây mộc hương có nguồn gốc từ Trung Quốc. Theo kinh nghiệm của nhiều chủ nhà vườn, cây mộc hương ta có giá trị kinh tế cao hơn, được nhiều khách hàng lựa chọn hơn mộc hương Trung Quốc. Cây mộc hương ta có thân nhỏ màu sẫm, có nhiều đoạn và vết nứt chảy dài liền nhau. Cây thường cằn cỗi, có rêu mọc trên thân trồng cổ kính, đẹp mắt. Loại này có giá trị rất cao. Cây hoa mộc hương Trung Quốc thân to, có khả năng sinh trưởng nhanh thân láng, mịn, tròn không có sẹo, đốm.

Xã Nam Toàn (Nam Trực) là một trong những địa phương có nhiều người trồng cây mộc hương đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đồng chí Hoàng Ngọc Duy, Chủ tịch UBND xã Nam Toàn cho biết: Khoảng 5 năm nay, cây mộc hương phát triển mạnh trên địa bàn xã và đã gắn bó, trở thành cây làm giàu cho nhiều gia đình. Người trồng cây mộc hương không phải chăm sóc, tỉa cành, uốn thế tỉ mỉ, cầu kỳ như những giống cây cảnh khác vì tốc độ phát triển của thân cây chậm và tán cây hẹp nên không tốn diện tích trồng. Người dân địa phương thường xuất bán các cây mộc hương có tuổi đời 2 năm trở lên. Với giá bán như hiện nay, trung bình 1 sào mộc hương mang lại thu nhập khoảng 80 triệu đồng/sào/năm. Mặc dù giá bán không cao như năm 2021 và đầu năm 2022 nhưng cây mộc hương vẫn là cây trồng được đánh giá phù hợp với người dân địa phương.

Gắn bó với nghề trồng hoa, cây cảnh truyền thống của địa phương đã gần 30 năm, ông Nguyễn Văn Nghĩa, thôn Thượng 2, xã Nam Toàn luôn trăn trở tìm kiếm, đưa vào ươm trồng những loại cây cảnh mới nhằm nâng cao thu nhập cho gia đình. Nắm bắt nhu cầu của thị trường, từ năm 2016 ông Nghĩa đã đưa cây mộc hương về trồng tại vườn. Để có vườn cây khỏe, đẹp, ngoài học hỏi kỹ thuật chăm sóc cây với bạn bè từ các nhà vườn, ông Nghĩa còn tích cực tìm hiểu về kỹ thuật trồng, đặc tính của cây qua các trang mạng xã hội. Do là cây thân gỗ nên mộc hương có đặc tính khỏe mạnh, chắc chắn, khả năng sinh tồn khá cao, phù hợp với đất để ải, đất phù sa sẽ giúp cây sinh trưởng tốt nhất. Ông Nghĩa đã đầu tư ban đầu khoảng 200 triệu đồng mua giống cây từ các nhà vườn ở Hưng Yên. Trên diện tích gần 2.000m2 đất, ông Nghĩa trồng gần 400 cây mộc hương, trồng xen 300 cây mẫu đơn và một ít cây tùng la hán nhằm tạo sự đa dạng cho vườn cây, vừa đáp ứng thị hiếu khách hàng, vừa luân canh tăng vụ sản xuất. Theo ông Nghĩa, mộc hương có thể trồng quanh năm đối với những vùng có khí hậu mát mẻ, còn đối với khí hậu miền Bắc trồng vào mùa xuân là tốt nhất. Đây là loại cây không kén đất, tuy nhiên, đất càng màu mỡ, tơi xốp thì cây sinh trưởng phát triển tốt. Ông còn tự trộn đất bằng đất thịt, phân chuồng, xơ dừa để trồng mộc hương. Theo tính toán của ông, do cây mộc hương sinh trưởng và phát triển chậm nên từ 2-3 năm, cây mộc hương mới có thể xuất bán, nhưng để có giá trị cao hơn thì phải từ 5 năm trở đi. Mỗi cây mộc hương của vườn gia đình ông Nghĩa có giá từ vài trăm nghìn đồng đến 5 triệu đồng/cây. Nhà vườn của chị Phạm Thị Thảo ở xã Hải Lý (Hải Hậu) chuyên trồng và buôn các cây như cây chanh, nhài Nhật, mẫu đơn… Vài năm trở lại đây, do thị hiếu của khách hàng thích chơi cây mộc hương nên chị đã lựa chọn trồng, buôn thêm loại cây mộc hương. Từ những cây mộc hương giống nhỏ xíu, qua đôi bàn tay cần cù chăm sóc của vợ chồng chị Thảo, sau 2 năm đã cao quá đầu người, lá cây xanh, thân thẳng, hoa sai. Với hơn 1 sào cây mộc hương, năm 2022, gia đình chị thu về hơn 200 triệu đồng. Chị Thảo phấn khởi cho biết: “Trồng mộc hương chỉ vất vả năm đầu, khi cây còn nhỏ tốn nhiều công làm cỏ, chăm sóc. Sang năm thứ 2, cây ổn định và phát triển nhanh hơn nên ít phải chăm sóc”. Theo chị Thảo, cây mộc hương có thể bán quanh năm nhưng tiêu thụ mạnh nhất là vào dịp cuối năm bởi lúc này cây đang ra hoa và cũng là thời điểm người dân thường mua hoa, cây cảnh về chơi tết. Không cầu kỳ, bắt mắt như nhiều loại cây cảnh khác, mộc hương mộc mạc, giản dị nhưng lại mang vẻ đẹp đằm thắm rất riêng. 

Cây mộc hương ẩn chứa những vẻ đẹp tự nhiên và có giá trị kinh tế cao. Chơi cây mộc hương cũng không đòi hỏi sự cầu kỳ vì mộc hương rất dễ sống, chịu được thời tiết khắc nghiệt. Việc phát triển cây mộc hương không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn góp phần bảo tồn loại cây quý này./.

Bài và ảnh: Thanh Hoa