Quản lý và phát huy hiệu quả sử dụng đất dự án sản xuất, kinh doanh ngoài khu, cụm công nghiệp - Kỳ I: Thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý

Kỳ I: Thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý 

Thời gian qua công tác quản lý đất đai nói chung và quản lý quỹ đất dự án sản xuất, kinh doanh (SXKD) ngoài khu, cụm công nghiệp (CCN) nói riêng đã được tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường thực hiện toàn diện, đồng bộ các giải pháp. Nhiều nhà đầu tư đã sử dụng hiệu quả quỹ đất được Nhà nước giao, cho thuê, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế  - xã hội. 

Công ty TNHH Đầu tư Linh Giang (Nghĩa Hưng) đầu tư Nhà máy sản xuất giấy in nhiệt công nghệ cao trên quỹ đất Nhà nước cho thuê ngoài khu, cụm công nghiệp.

Để đảm bảo việc sử dụng quỹ đất dự án SXKD ngoài khu, CCN đạt hiệu quả cao, các cấp chính quyền, ngành chức năng của tỉnh đã gia tăng công tác chỉ đạo, quản lý theo đúng các quy định pháp luật.

Các dự án đầu tư SXKD ngoài khu, CCN trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016-2022 được thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1-7-2015) và Luật Đầu tư năm 2020 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2021). UBND tỉnh đã ban hành Quy chế phối hợp giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến các dự án đầu tư không sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh với tinh thần đơn giản hóa, không phát sinh thêm thủ tục, gọn đầu mối giải quyết, giảm thời gian, chi phí cho nhà đầu tư. Thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công, xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh đảm bảo thực hiện giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”, hướng tới sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Theo Quy chế phối hợp, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH và ĐT) là cơ quan chủ trì thẩm định, trình UBND tỉnh quyết định chủ đầu tư theo Luật Đầu tư năm 2014 (chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư theo Luật Đầu tư năm 2020) cho các dự án nằm ngoài khu, CCN. Các dự án đầu tư sản xuất phi nông nghiệp, thương mại dịch vụ, các dự án sử dụng đất bãi ven sông trước khi được chấp thuận chủ trương đầu tư đều được tham vấn ý kiến của các sở, ngành, đơn vị liên quan theo lĩnh vực quản lý, trong đó có sự phù hợp của dự án với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch có liên quan. Sau khi có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư thực hiện việc thỏa thuận nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của người dân và phối hợp với huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn để lập phương án giải phóng mặt bằng, thực hiện giải phóng mặt bằng và các thủ tục có liên quan để trình UBND tỉnh, UBND cấp huyện quyết định giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án. Việc thực hiện các thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất các dự án đầu tư đảm bảo đúng quy định hiện hành và hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN và MT). Theo báo cáo của Sở TN và MT, UBND các huyện, từ năm 2016 đến nay, toàn tỉnh có 206 dự án SXKD ngoài khu, CCN. Trong đó, có 177 dự án đã được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất với tổng diện tích 491,26ha, gồm 81 dự án đất thương mại dịch vụ và 96 dự án đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp (trong đó có 16 dự án sử dụng đất bãi ven sông). Có 29 dự án đã được UBND các huyện Giao Thủy, Xuân Trường, Nghĩa Hưng, Nam Trực, Trực Ninh, Ý Yên giao đất, cho thuê đất với tổng diện tích 22,9ha (trong đó có 4 dự án sử dụng đất bãi ven sông trên địa bàn huyện Nghĩa Hưng).

Bên cạnh đó, UBND tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo sát sao, tạo điều kiện để đẩy nhanh tiến độ việc thực hiện các thủ tục dự án từ công tác thẩm định, phê duyệt quy hoạch tổng thể mặt bằng, cấp phép xây dựng như Quyết định số 13/2018/QĐ-UBND ngày 20-6-2018 về trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong cấp phép xây dựng trên địa bàn tỉnh và Quyết định số 40/2021/QĐ-UBND ngày 22-9-2021 về phân cấp trách nhiệm cấp phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh. Trong giai đoạn 2016-2022, UBND tỉnh còn ban hành một số văn bản chỉ đạo thực hiện việc kiểm tra, rà soát đối với các dự án đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước. Các sở, ngành căn cứ chỉ đạo của UBND tỉnh thực hiện công tác quản lý và hỗ trợ để các nhà đầu tư thuận lợi trong thực hiện các thủ tục hành chính, đưa vào sử dụng, khai thác quỹ đất Nhà nước giao, cho thuê theo quy định pháp luật. Sở Xây dựng đã chấp thuận hoặc chấp thuận điều chỉnh tổng mặt bằng cho 182 dự án, đã cấp giấy phép xây dựng các hạng mục công trình cho 84 dự án; UBND cấp huyện phê duyệt quy hoạch chi tiết hoặc điều chỉnh quy hoạch chi tiết cho 16 dự án.

Công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát và xử lý các trường hợp vi phạm do sử dụng đất của các dự án ngoài khu, CCN chưa đúng mục đích được Nhà nước giao, cho thuê hoặc vi phạm các quy định pháp luật liên quan được các ngành chức năng tích cực triển khai. Trong giai đoạn này, Sở KH và ĐT đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, giám sát 51/177 dự án đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước. Qua đó đã đề xuất UBND tỉnh chấm dứt, thu hồi 4 dự án; ban hành 28 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đầu tư đối với các lỗi vi phạm về chậm tiến độ, không thực hiện hoạt động đầu tư theo nội dung đã đăng ký, không thực hiện chế độ báo cáo về hoạt động đầu tư theo quy định, với tổng số tiền phạt 933 triệu đồng. Đối với các dự án chậm tiến độ, Sở KH và ĐT đã yêu cầu nhà đầu tư thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án, thực hiện ký quỹ và xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật. Năm 2021, Sở TN và MT chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan kiểm tra xác định thời gian chưa đưa đất vào sử dụng, thời gian chậm tiến độ thực hiện đối với 9 dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Năm 2022, Sở TN và MT đã kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước do UBND tỉnh cho thuê đất, giao đất mà chưa đưa đất vào sử dụng. Qua kiểm tra, Sở TN và MT đã tham mưu cho UBND tỉnh quyết định gia hạn tiến độ sử dụng đất đối với 4 dự án. Sở Xây dựng đã tiến hành thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch hàng năm của ngành và kiểm tra đột xuất 12 dự án đầu tư cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, 8 dự án thương mại dịch vụ ngoài khu, CCN. Qua kiểm tra đã phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 707,5 triệu đồng. Sở cũng đánh giá đa số các chủ đầu tư, đặc biệt là các doanh nghiệp nước ngoài, đã cơ bản chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự xây dựng, tình hình vi phạm trong lĩnh vực này đã giảm theo từng năm. Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai đối với 11 dự án đầu tư FDI được cho thuê đất trong giai đoạn 2016-2022 để SXKD ngoài khu, CCN.

Ngoài ra, việc đánh giá về đầu tư, sử dụng đất của các dự án SXKD ngoài khu, CCN đã được các cấp chính quyền, ngành chức năng thực hiện kết hợp với công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát các dự án. Đến nay toàn tỉnh có 78 dự án SXKD sử dụng đất ngoài khu, CCN đã hoàn thành theo quyết định chủ trương đầu tư, chiếm 43%. Nhiều nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để SXKD đã thực hiện dự án đảm bảo sử dụng đất theo đúng mục đích được giao, quy hoạch tổng thể mặt bằng được chấp thuận và giấy phép xây dựng được cấp từ đó nâng cao hiệu quả trong việc sử dụng đất. Các dự án đi vào hoạt động đã giải quyết việc làm cho lao động địa phương và góp phần phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

(còn nữa)
Bài và ảnh: Thanh Thúy