Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của internet, loại hình kinh doanh online ngày càng phát triển. Chị em ngồi văn phòng hay ở nhà, chỉ với một cái nhấp chuột hoặc click trên điện thoại là có thể đặt được vô số loại hàng hóa như quần áo, sách truyện, giày dép đến thực phẩm các loại… Tuy nhiên cùng với những tiện lợi do loại hình kinh doanh này mang lại thì hiện tượng lợi dụng hình thức kinh doanh trực tuyến để thực hiện các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật, gây thiệt cho người tiêu dùng cũng xảy ra ngày càng phổ biến.
Thực tế các website và mạng xã hội dễ dàng tạo ra và đóng lại trong thời gian rất nhanh, khó kiểm soát, do vậy hành vi lừa đảo bán hàng qua online khó ngăn chặn, kiểm soát triệt để, vì vậy việc mua hàng online tiềm ẩn khá nhiều rủi ro. Chị Trần Thu Hiền, phường Hạ Long (Thành phố Nam Định) bức xúc: Hôm trước vào một trang bán đồ thời trang công sở, thấy hàng quảng cáo chất liệu tốt và nhìn mẫu mã cũng đẹp, tôi đặt liền 2 chiếc áo để mặc đi làm. Một lúc sau nhân viên gọi chốt hàng với giọng nhỏ nhẹ dễ thương và kèm theo một câu khiến người mua hết sức tin tưởng: shop không để chị phải thất vọng vì sản phẩm đâu ạ(!). Hai ngày sau khi hàng về, tôi háo hức mở ra xem thì ôi thôi, hai chiếc áo nhàu nhĩ không đúng với mã sản phẩm mình đã đặt. Tôi liền bốc máy gọi lại số điện thoại hôm trước thì chỉ thấy tiếng tút dài, gọi cho nhân viên giao hàng thì nhận được câu trả lời, em chỉ biết giao hàng và nhận tiền, còn hàng là gì em có biết đâu ạ (!?). Còn tra địa chỉ cửa hàng thì lại là địa chỉ ảo! Đó chỉ là một trong rất nhiều trường hợp bị lừa khi mua hàng online. Hàng không đúng với mẫu mã đã đặt, hàng giả, hàng nhái lẫn với hàng chính hãng… là những vấn đề thường gặp của những “tín đồ” mua hàng trực tuyến. Các phương thức, thủ đoạn của đối tượng vi phạm kinh doanh thương mại điện tử ngày càng tinh vi khiến người mua khó phân định thật giả như: Không có kho hàng hay cửa hàng mà chỉ tiếp nhận đặt online; phân tán hàng hóa nhiều nơi, giao hàng với số lượng nhỏ lẻ; bán hàng, yêu cầu khách đặt cọc, thanh toán qua cộng tác viên trung gian; hàng hóa không có hóa đơn chứng từ, thậm chí khéo léo dụ dỗ khách thanh toán hết mới chuyển hàng hoặc không cho kiểm tra hàng trước khi thanh toán… Các thủ đoạn này không mới nhưng vẫn dễ khiến khách hàng “sập bẫy” do mất cảnh giác. Ngoài ra tình trạng “ship lụi” cũng gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động thương mại điện tử trong thời gian qua. Các gian thương mua thông tin khách hàng từ nhiều nguồn, khoanh vùng những nơi nạn nhân có mức sống cao để gửi không hề đặt đơn hàng nhưng thông tin từ địa chỉ, số điện thoại đến tên tuổi đều ghi rất chính xác. Mục tiêu của những "shop ship lụi" là các gia đình có mức thu nhập khá, được xác định qua nơi ở. Bên cạnh đó, các gia đình đông người thường là nạn nhân của tình trạng “ship lụi” bởi khi hàng tới, khách hàng thường có thói quen chỉ xem đúng thông tin và nhận giùm người thân!
Có thể nói, hoạt động lừa đảo qua mạng ngày càng tinh vi, phức tạp dưới nhiều hình thức, trong đó có bán hàng online. Do vậy, mỗi người tiêu dùng trước khi quyết định mua sắm online cần hết sức cảnh giác, xem xét kỹ lưỡng, lựa chọn những địa chỉ uy tín, danh tính người bán rõ ràng, hình thức thanh toán minh bạch… để đặt hàng. Đặc biệt thận trọng, cảnh giác trước các trang web ảo, không được cấp phép nhưng yêu cầu quá cụ thể, chi tiết các thông tin cá nhân của khách hàng. Hạn chế việc chuyển tiền trước để đặt cọc mua hàng mà không rõ thông tin về người bán. Đối với hàng hóa có giá trị cao, cần hạn chế việc nhận và chuyển hàng qua các dịch vụ vận chuyển. Cần trực tiếp kiểm tra hàng trước khi trả tiền. Kiểm tra kỹ các thông tin như website bán hàng, tài khoản rao vặt, nguồn gốc hàng hóa xem có nhiều khiếu nại về các thông tin này hay không? Bên cạnh đó, nếu chẳng may là nạn nhân của các thủ đoạn lừa đảo bán hàng trên, cần thông tin cho các cơ quan chức năng xử lý và cảnh báo đến tất cả mọi người./.
Phương Mai
