Trong nhiệm kỳ 2017-2022, các cấp Hội Khuyến học trong tỉnh tiếp tục tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, sự phối hợp của các ban, ngành từ tỉnh đến cơ sở và sự tham gia nhiệt tình của nhân dân nên sự nghiệp khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác khuyến học, khuyến tài đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giáo dục, đào tạo tại các địa phương của tỉnh.
 |
| Hội Khuyến học tỉnh trao học bổng bằng xe đạp cho các em học sinh nghèo vượt khó ở huyện Nghĩa Hưng tháng 9-2022. |
Xác định rõ vai trò của hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, nhiệm kỳ qua, các cấp Hội Khuyến học trong tỉnh đã nỗ lực phấn đấu trong triển khai các phong trào và đã vượt cả 5 chỉ tiêu đề ra. Hội đã tích cực vận động và kết nạp phát triển thêm nhiều hội viên mới. Đến nay, tổ chức Hội phát triển mạnh mẽ ở các dòng họ, thôn, xóm, tổ dân phố, trường học, các tổ chức chính trị - xã hội. Số chi hội và ban khuyến học tăng 16,5% so với năm 2017. Số hội viên đạt 37% dân số, tăng 9% so với chỉ tiêu, đứng thứ hai cả nước. Trong đó, các đơn vị có tỷ lệ hội viên đạt cao như: Ý Yên 46,8%, các trường đại học đạt gần 90% so với chỉ tiêu. Cùng với xây dựng Hội và phát triển hội viên, nhiệm kỳ qua, phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng được Hội Khuyến học tập trung chỉ đạo và đạt kết quả quan trọng. Đặc biệt trong 2 năm (2020-2021) tuy bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp nhưng tỉnh đã tập trung triển khai thí điểm mô hình “Công dân học tập” tại 4 đơn vị: Trực Ninh, Nam Trực, Ý Yên và thành phố Nam Định và tiến tới triển khai sâu rộng trong toàn tỉnh. Qua khảo sát 4 mô hình học tập tại một số địa phương trong tỉnh, Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đã đánh giá cao sự nỗ lực của địa phương trong phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng. Hiện toàn tỉnh đã có 75,9% gia đình đạt danh hiệu gia đình học tập tăng 37,3% (so với nhiệm kỳ trước), số dòng họ đạt danh hiệu dòng họ học tập đạt 74,6%, tăng 19,2%; số cộng đồng học tập (cấp thôn, xóm, tổ dân phố) đạt 81,7%, tăng 29,3%; số đơn vị học tập (cấp xã quản lý) đạt 95,6%, tăng 25,1%; cộng đồng học tập cấp xã đạt 91%, tăng 43,5%. Bên cạnh đó, Hội Khuyến học các cấp đã phối hợp với ngành GD và ĐT thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng xã hội học tập. Mục tiêu xóa mù chữ, kết quả phổ cập Tiểu học, phổ cập THCS được củng cố và nâng cao, tỷ lệ học sinh bỏ học của tỉnh ở mức thấp so với toàn quốc. Trong đó với sự giúp đỡ của các cấp Hội Khuyến học và ngành GD và ĐT, hàng nghìn học sinh gia đình có hoàn cảnh khó khăn, có nguy cơ phải bỏ học đã tiếp tục được tới trường. Các lớp học chuyên đề tại các Trung tâm học tập cộng đồng các xã, phường, thị trấn đã thu hút hàng chục nghìn lượt người tham gia tiếp cận, thụ hưởng các chương trình bồi dưỡng, nâng cao kiến thức hiểu biết về chính sách, pháp luật, kỹ năng lao động, nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng gia đình văn hóa, gia đình hiếu học. Công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về các lĩnh vực pháp luật, kinh tế, văn hóa, xã hội cho đội ngũ công nhân, viên chức được quan tâm đã tạo thuận lợi cho trên 90% cán bộ công chức xã, phường, thị trấn và cấp huyện được học tập nâng cao trình độ. Các Trung tâm học tập cộng đồng phát triển bền vững, từ 51,5% trung tâm hoạt động khá và tốt vào năm 2017 đến nay đã có 97,3% trung tâm hoạt động khá, tốt.
Xây dựng phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập ngày càng phát triển, các tổ chức khuyến học trên cùng địa bàn khu dân cư đã liên kết, hỗ trợ, bổ sung cho nhau hoạt động thường xuyên, liên tục, đồng bộ tạo thành phong trào thi đua chăm lo cho sự nghiệp giáo dục. Ủy ban MTTQ đã cùng với các tổ chức thành viên thường xuyên vận động đoàn viên, hội viên tham gia tích cực hoạt động khuyến học, đẩy mạnh tuyên truyền, giúp đỡ xây dựng tổ chức Hội Khuyến học vững mạnh, gắn nội dung khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập với nội dung các cuộc vận động, phong trào hoạt động của tổ chức thành viên. Ở các địa phương, 100% cấp ủy xã, phường, thị trấn đều phân công đồng chí Thường trực Đảng ủy hoặc đồng chí trong Ban Thường vụ trực tiếp làm Giám đốc các Trung tâm học tập cộng đồng. Đặc biệt, số đảng viên tham gia tổ chức Hội đạt trên 75% (so với số đảng viên).
Để động viên, khen thưởng kịp thời những giáo viên và học sinh đạt thành tích cao trong dạy và học, trợ cấp, cấp học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn và đóng góp giúp các nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, các cấp Hội đã tích cực vận động nhân dân và các doanh nghiệp, đơn vị, nhà hảo tâm trong và ngoài huyện đóng góp xây dựng quỹ hội... qua đó, quỹ khuyến học trên địa bàn tỉnh có sự bứt phá mạnh mẽ. Ở cấp tỉnh hiện có các Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh, Quỹ khuyến học của Hội Khuyến học tỉnh, Quỹ học bổng Hoàng Ngân của Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Quỹ học bổng Vòng tay đồng đội của Hội Cựu chiến binh tỉnh… với số tiền từ vài trăm triệu đến hàng chục tỷ đồng. Ở cấp huyện đã thành lập các Quỹ khuyến học mang tên các danh nhân trong lịch sử gắn với địa phương như: Nguyễn Hiền (Nam Trực), Phạm Văn Nghị (Nghĩa Hưng), Đào Sư Tích (Trực Ninh), Sóng Hồng (Xuân Trường), Trần Bích San (thành phố Nam Định), Tống Văn Trân (Ý Yên), Trần Hưng Đạo (Mỹ Lộc), Lương Thế Vinh (Vụ Bản), Vũ Văn Hiếu (Hải Hậu) với số tiền từ vài trăm triệu đồng đến vài tỷ đồng. 100% các xã, phường, thị trấn có Hội Khuyến học và Quỹ khuyến học; đặc biệt tại các thôn, làng, dòng họ Quỹ khuyến học ngày càng được mở rộng về quy mô và góp phần lớn trong tổng số Quỹ khuyến học tại cơ sở. Hiện nay, toàn tỉnh có 312 đơn vị khuyến học cơ sở có Quỹ khuyến học từ 100 triệu đến 4 tỷ đồng. Trong 5 năm qua, Quỹ khuyến học toàn tỉnh đã thu được 337 tỷ 764 triệu đồng, tăng 61% so với nhiệm kỳ trước. Số dư Quỹ hiện tại hiện còn gần 192 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các cấp Hội còn vận động các nhà tài trợ hỗ trợ xây dựng trường học, mua trang thiết bị dạy học, hiến đất, tặng tủ sách, nhận đỡ đầu cho nhiều học sinh mồ côi cha và mẹ học hết lớp 12… trị giá hàng chục tỷ đồng. Từ các nguồn Quỹ khuyến học, đã khen thưởng kịp thời cho hàng chục nghìn giáo viên, học sinh có thành tích cao trong dạy và học, đạt giải quốc gia và quốc tế; trao hàng trăm nghìn học bổng, tặng hàng nghìn xe đạp, hàng nghìn dụng cụ học tập cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tàn tật, mồ côi… Riêng Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh hiện nay có 36,6 tỷ đồng. Quỹ khuyến học tỉnh Hội 5 năm qua đã vận động 87 tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, đồng hương tài trợ với số tiền gần 17 tỷ đồng; đã khen thưởng cho giáo viên và học sinh dạy tốt, học tốt, trao học bổng cho học sinh, sinh viên vượt khó học giỏi trên 13,7 tỷ đồng; số dư quỹ còn trên 3,2 tỷ đồng.
25 năm kể từ khi thành lập Hội Khuyến học đến nay, với tâm huyết và trách nhiệm cao của các thế hệ cán bộ Hội, những hoạt động của Hội đã trở thành phong trào quần chúng sâu rộng, phát triển toàn diện và chuyển trọng tâm sang xây dựng các mô hình học tập. Phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội của tỉnh đã được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đánh giá về đích trước thời gian 2 năm so với chỉ tiêu của Chính phủ và là một trong những đơn vị lá cờ đầu trong xây dựng các mô hình học tập, thành lập các ban, chi hội khuyến học, phát triển hội viên... Quỹ khuyến học của tỉnh đến nay đạt bình quân 113.800 đồng/người dân, đứng thứ 2 trong cả nước. 25 năm qua, Hội Khuyến học tỉnh Nam Định đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 5 Huân chương Lao động (1 hạng Nhất, 2 hạng Nhì và 2 hạng Ba), Thủ tướng Chính phủ tặng 8 Bằng khen, trong đó năm 2019, Hội Khuyến học Nam Định là tỉnh duy nhất của cả nước được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Hội Khuyến học Việt Nam tặng 1.623 Kỷ niệm chương, 52 Cờ thi đua xuất sắc, 984 Bằng khen; UBND tỉnh tặng 3 cờ thi đua xuất sắc, 174 Bằng khen; Uỷ ban MTTQ tỉnh tặng 151 Bằng khen. Những kết quả đó là nền tảng vững chắc để Hội Khuyến học tỉnh tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn 2021-2030; trong đó, ở nhiệm kỳ 2022-2027, Hội Khuyến học tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, thực hiện các chương trình học tập suốt đời và công dân học tập, góp phần xây dựng cả tỉnh trở thành một xã hội học tập./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
