Thời gian gần đây, trên địa bàn cả nước nói chung và thành phố Nam Định nói riêng đã xảy ra nhiều vụ việc đối tượng sử dụng mạng xã hội, mạng viễn thông để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, gây tâm lý hoang mang, lo lắng, bức xúc trong dư luận xã hội. Trước tình hình đó, Công an thành phố Nam Định đã vào cuộc, tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương điều tra, khám phá, bước đầu chặn đứng một số đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ Đội Cảnh sát Hình sự (Công an thành phố Nam Định) thực hiện biện pháp nghiệp vụ điều tra, phá án trên không gian mạng. |
Thượng tá Nguyễn Nam Trung, Phó trưởng Công an thành phố Nam Định cho biết, các vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng đang có xu hướng tăng lên và ngày càng diễn biến phức tạp. Trong năm 2021, Công an thành phố đã điều tra, khám phá 2 vụ, bắt, truy tố 4 đối tượng và kịp thời phát hiện, ngăn chặn 3 vụ án sử dụng mạng xã hội, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền hơn 5 tỷ đồng. Cụ thể, đầu năm 2021, Công an thành phố Nam Định xác lập chuyên án, đấu tranh làm rõ 3 đối tượng gây án là: Trần Quang Vinh, trú tại Lạc Diêu, Lạc Hồng, tỉnh Khánh Hòa; Phan Quang Hiếu, trú tại khu phố 1, phường 3 và Nguyễn Rin, trú tại khu phố 2, phường 1 đều ở thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị về tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn chiếm quyền sử dụng tài khoản Facebook của người Việt Nam định cư tại nước ngoài để nhắn tin vay tiền của người thân trong danh sách bạn bè trên Facebook sau đó chiếm đoạt. Quá trình đấu tranh mở rộng chuyên án, lực lượng chức năng đã làm rõ 6 vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản xảy ra trên địa bàn toàn quốc do nhóm đối tượng này thực hiện với phương thức, thủ đoạn tương tự; đồng thời điều tra, xác định thêm đối tượng gây án là Nguyễn Đặng Rô, trú tại khu phố 8, phường 1, thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng trị; tổng tài sản chiếm đoạt là 749 triệu đồng… Cuối năm 2021, ông Đặng Văn Sỹ, trú tại đường Đinh Công Tráng, phường Lộc Hạ (thành phố Nam Định) nhận được tin nhắn từ 1 số điện thoại lạ với nội dung nhận tiền hỗ trợ bảo hiểm thất nghiệp. Sau khi truy cập vào đường link trong tin nhắn và cung cấp mã OTP, ông Sỹ phát hiện tài khoản ngân hàng của mình đã bị chiếm đoạt hơn 1,5 tỷ đồng. Công an thành phố Nam Định đã kịp thời phối hợp với các ngân hàng phong tỏa toàn bộ số tiền trên, sau đó thu hồi, trả lại cho ông Sỹ… Từ đầu năm 2022 đến nay, Công an thành phố đã tiếp nhận, xử lý 3 nguồn tin về tội phạm sử dụng mạng xã hội, mạng viễn thông lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó 1 vụ đã được điều tra, khám phá. Điển hình như: ngày 19-1-2022, chị Tạ Thị Mai Lan, trú tại đường Mạc Thị Bưởi, phường Vị Hoàng (thành phố Nam Định) đã liên hệ với trang "Tư vấn vay tín dụng ngân hàng" ở ứng dụng mạng xã hội Facebook để vay tiền chi tiêu cá nhân. Sau đó, chị Lan được một người giới thiệu là nhân viên Ngân hàng Kim Long Bank sử dụng tài khoản Zalo "Pham Huy" hướng dẫn lập tài khoản Ngân hàng Kim Long Bank và sử dụng điện thoại của chị Lan để đăng ký tài khoản bằng cú pháp gửi tin nhắn. Thực chất đây là cú pháp chuyển hướng cuộc gọi sang một thiết bị khác do đối tượng sử dụng và đối tượng đã thực hiện các thao tác chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của chị Lan. Công an thành phố Nam Định đã điều tra làm rõ, khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với Đỗ Minh Phương Nam, trú tại Hoàng Đông, Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, đối tượng đã tạo ra vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản này.
Trực tiếp chỉ đạo các vụ điều tra, phá án, Thiếu tá Phạm Văn Sơn, Đội trưởng Đội Cảnh sát Hình sự (Công an thành phố Nam Định) cho biết, hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội, mạng viễn thông thời gian qua rất đa dạng; trong đó một số phương thức, thủ đoạn phổ biến là các đối tượng tạo thông tin sai lệch về việc vay nợ, nợ xấu, gửi tin nhắn đồng loạt đến bạn bè, người thân, đồng nghiệp của người bị hại qua Facebook, Gmail, số điện thoại, Zalo để uy hiếp tinh thần và yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng. Hay các đối tượng sử dụng máy tính giả mạo các số điện thoại công khai của cơ quan Công an, Viện kiểm sát, Tòa án gọi điện cho bị hại đe dọa, thông báo có liên quan đến đường dây mua bán ma túy, đánh bạc, rửa tiền mà cơ quan Công an đang thụ lý, yêu cầu tuyệt đối giữ bí mật. Đồng thời dựa vào những thông tin đã khai thác từ bị hại để tạo lệnh bắt tạm giam giả, quyết định khởi tố giả có dấu đỏ gửi cho bị hại xem nhằm uy hiếp tinh thần. Sau đó, đối tượng yêu cầu bị hại kê khai tài sản, chuyển toàn bộ số tiền trong tài khoản ngân hàng và sổ tiết kiệm để xác minh nguồn gốc với lời hứa nếu không phải tiền do phạm tội mà có thì sẽ được hoàn trả. Sau khi bị hại chuyển tiền xong thì chúng chiếm đoạt ngay và ngắt liên lạc. Hình thức lừa đảo nữa là các đối tượng thực hiện thủ đoạn giả danh nhân viên chăm sóc khách hàng của các nhà mạng, ngân hàng, ví điện tử Momo để hỗ trợ giải quyết sự cố và thao tác để chiếm đoạt toàn bộ số tiền trong ví điện tử và tài khoản ngân hàng liên kết…
Để phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động của loại tội phạm trên không gian mạng, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn, Công an thành phố Nam Định đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin mật khẩu liên quan đến tài khoản ngân hàng, Facebook, Zalo, Gmail... cho người lạ; đặc biệt không chuyển tiền vào các tài khoản khác theo yêu cầu của người lạ. Khi phát hiện đối tượng có hành vi mua, thuê người khác mở tài khoản ngân hàng cần báo ngay cho cơ quan Công an để kịp thời xác minh, xử lý. Không trao đổi hoặc làm theo hướng dẫn qua điện thoại của các đối tượng tự xưng là Công an, Viện kiểm sát, Tòa án, nhân viên Hải quan; không chuyển tiền với lý do phục vụ công tác điều tra, xác minh… Cùng với đó, Công an thành phố Nam Định tiếp tục phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo các ngân hàng tăng cường lực lượng bảo vệ tại trụ sở ngân hàng; mở rộng tuần tra canh gác, đặc biệt chú ý những cây ATM đặt tại cửa ngân hàng vào ban đêm. Công an thành phố khuyến cáo nên lắp đặt thêm hệ thống camera an ninh ở những góc có khả năng bao quát tốt; nghiên cứu, lắp đặt hệ thống còi báo động, cảm biến thông minh phát tín hiệu để lực lượng chức năng kịp thời có mặt bắt giữ đối tượng. Các ngân hàng cần siết chặt quản lý đối với dịch vụ mở tài khoản trực tuyến, nâng cao độ xác thực thông tin khách hàng trước khi mở tài khoản; yêu cầu khách hàng sử dụng căn cước công dân gắn chíp điện tử, đối chiếu, xác minh chính xác các thông tin trước khi mở tài khoản./.
Bài và ảnh: Xuân Thu
