Thành phố Nam Định thường xuyên gặp khó khăn trong công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ. Nguyên nhân do đa số công dân trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ (SSNN) là người lao động, công chức, viên chức trong các doanh nghiệp, ngành dịch vụ, cơ quan, tổ chức không phải là người địa phương hay trong diện quản lý nhân khẩu của thành phố. Nguồn công dân nhập ngũ chủ yếu là sinh viên vừa tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng; công dân đủ điều kiện SSNN còn lại của các năm trước ít. Số thanh niên có trình độ văn hóa hết bậc THCS thường xuyên biến động do đi làm xa, không có mặt tại địa phương; một số công dân có việc làm ổn định, tâm lý không muốn nhập ngũ. Bên cạnh đó, công dân trong độ tuổi SSNN mắc tật khúc xạ về mắt, mạch, huyết áp chiếm tỷ lệ cao (có xã, phường tỷ lệ chiếm trên 50%). Chế tài xử phạt vi phạm hành chính các tổ chức, cá nhân vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) chưa đủ sức giáo dục, răn đe… đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả triển khai tổ chức thực hiện nhiệm vụ tuyển quân của thành phố.
Tân binh thành phố Nam Định lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự năm 2021. |
Trước thực trạng trên, hàng năm cấp ủy Đảng, chính quyền, Hội đồng NVQS từ thành phố đến các xã, phường đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ. Đặc biệt từ khi triển khai thực hiện Luật NVQS năm 2015 đến nay, công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ trên địa bàn thành phố có chuyển biến rõ nét. Trên cơ sở quán triệt các văn bản chỉ đạo của cấp ủy các cấp và triển khai Luật NVQS, cấp ủy cơ sở ban hành nghị quyết; UBND, Hội đồng NVQS các phường, xã xây dựng kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đến các chi bộ Đảng, tổ dân phố, thôn xóm. Quá trình thực hiện các bước, các khâu trong quy trình tuyển quân, Hội đồng NVQS thành phố thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra sâu sát, kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo tổ chức thực hiện theo từng giai đoạn, từng thời gian, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị. Thượng tá Bùi Đức Lâm, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chỉ huy trưởng Ban CHQS thành phố cho biết: “Triển khai Luật NVQS năm 2015, vấn đề quan trọng nhất là thực hiện tốt công tác đăng ký tuổi 17, quản lý, tổ chức sơ tuyển nguồn. Trên cơ sở đó, các địa phương thực hiện tốt công tác phúc tra, đăng ký, quản lý nguồn công dân SSNN. Vì vậy, vào tháng 4 hàng năm, Ban CHQS thành phố tổ chức triển khai phúc tra nguồn công dân trong độ tuổi SSNN tại 25 phường, xã và 115 cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường trên địa bàn; đến tháng 10 hàng năm, tổ chức rà soát lại nguồn SSNN chuẩn bị cho công tác sơ tuyển và khám sức khỏe NVQS”. Với những biện pháp đồng bộ, 5 năm qua, tổng số nguồn SSNN toàn thành phố đã đăng ký 12 nghìn công dân; trong đó, số công dân đủ điều kiện gọi sơ tuyển sức khỏe có trên 7.500 công dân, chiếm trên 60%; số thuộc diện tạm hoãn, miễn thực hiện NVQS có trên 4.500 công dân, chiếm gần 37%; số còn lại thuộc diện không đủ tiêu chuẩn chính trị. Riêng năm 2021, thành phố có tổng số nguồn SSNN đã đăng ký đạt 3.895 công dân; trong đó, đủ điều kiện gọi sơ tuyển sức khỏe 2.733 công dân; có 1.087 công dân thuộc diên tạm hoãn, miễn thực hiện NVQS. Để làm tốt công tác sơ tuyển, Ban CHQS thành phố phối hợp với Trung tâm Y tế tham mưu cho Hội đồng NVQS thành phố xây dựng và triển khai kế hoạch sơ tuyển sức khỏe NVQS; tổ chức tập huấn về chuyên môn cho trạm trưởng trạm y tế 25 phường, xã về công tác sơ tuyển theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP. Qua đó, Hội đồng NVQS các phường, xã chủ động xây dựng kế hoạch chỉ đạo sơ tuyển, tổ chức phát lệnh gọi sơ tuyển cho công dân có hộ khẩu đăng ký thường trú trên địa bàn quản lý và tiến hành sơ tuyển tập trung vào ngày 1-11 hàng năm tại UBND, trạm y tế các phường, xã. Kết quả trong 5 năm qua, số công dân đủ điều kiện sau sơ tuyển chiếm 95% số công dân trong nguồn SSNN. Trong đó, năm 2021, công tác sơ tuyển sức khỏe NVQS đảm bảo đủ điều kiện sau sơ tuyển có 2.698 công dân, đạt 98,7% so với nguồn SSNN. Với việc rà soát, phát lệnh điều khám, đã có 736 công dân của 25 phường, xã lên trạm, đạt tỷ lệ 100%. Qua khám tuyển có 279 công dân đạt sức khỏe, bằng 38% so với số công dân lên trạm (trong đó, sức khỏe loại 1 có 22 công dân, 238 công dân đạt sức khỏe loại 2 và 19 công dân đạt sức khỏe loại 3). Số công dân bị loại sức khỏe (chiếm 62%) chủ yếu do mắc tật khúc xạ về mắt, mạch, huyết áp chiếm tỷ lệ cao).
Bên cạnh đó, Ban CHQS thành phố tham mưu với Hội đồng NVQS thành phố thực hiện nghiêm công tác xử lý vi phạm Luật NVQS năm 2015. Trong những năm qua, đã xử lý hành chính 12 trường hợp vi phạm Luật NVQS và đã có biện pháp khắc phục sau khi xử lý. Hội đồng NVQS các cấp thành phố đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác xử lý công dân vi phạm Luật NVQS theo Nghị định số 120/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Quốc phòng, Cơ yếu và Kết luận số 22-KL/TU của Ban TVTU về giải pháp thực hiện nghiêm Luật NVQS; thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tạo sự răn đe ngay từ đầu. Sau khi xử phạt còn thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng những trường hợp vi phạm và những trường hợp không chấp hành nghiêm thời gian gọi khám sơ tuyển NVQS, khám sức khỏe NVQS, phát lệnh gọi công dân nhập ngũ.
Với những biện pháp đồng bộ, quyết liệt, thành phố Nam Định đã thực hiện hiệu quả các bước trong quy trình tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, bảo đảm đúng hướng dẫn, thủ tục, nguyên tắc và hoàn thành 100% chỉ tiêu giao quân./.
Bài và ảnh: Thanh Tuấn