Trong nhiều năm qua, ngành GD và ĐT tỉnh luôn xác định công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Ngành GD và ĐT tỉnh nhiều năm liền được công nhận là đơn vị xuất sắc toàn quốc. Thành tích học sinh giỏi của tỉnh trên trường thi quốc gia, quốc tế luôn đứng trong tốp đầu cả nước.
 |
| Thầy và trò Trường THCS Hải Lý (Hải Hậu) trao đổi về bài học trước giờ lên lớp. |
Có được kết quả trên, UBND tỉnh, ngành GD và ĐT và các địa phương đã quan tâm chỉ đạo, tạo mọi điều kiện tốt nhất để các kỳ thi học sinh giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh các năm học diễn ra thành công; qua đó, lựa chọn học sinh xuất sắc nhất tham gia thi học sinh giỏi các môn văn hóa. Sở GD và ĐT chỉ đạo các nhà trường tập trung các giải pháp nâng cao chất lượng học sinh giỏi văn hóa trên nền kiến thức cơ bản vững chắc. Ngay từ đầu mỗi năm học, ban giám hiệu các nhà trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi. Phát hiện và xây dựng nguồn bắt đầu từ lớp 10, lựa chọn giáo viên có năng lực chuyên môn, kinh nghiệm và tinh thần trách nhiệm, phân công theo hướng ổn định có tính kế thừa và phát huy kinh nghiệm. Tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kiến thức từ đồng nghiệp để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền giáo dục hiện đại. Ban giám hiệu các trường chỉ đạo giáo viên bồi dưỡng lựa chọn học sinh có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê, tính sáng tạo vào đội tuyển. Giáo viên bồi dưỡng luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, đồng thời có trách nhiệm cao, nhiệt tình, say mê với công việc, có kiến thức và hiểu biết sâu rộng, biết tạo cho học sinh động cơ thái độ học tập đúng đắn, niềm say mê yêu thích và hứng thú trong học tập; thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện; thực hiện phương châm “dạy chắc cơ bản rồi dạy nâng cao”; thông qua những bài luyện cụ thể để dạy phương pháp tư duy - dạy kiểu dạng bài có quy luật, loại bài có tính đơn lẻ rồi luyện các dạng tổng quát. Sau mỗi bài tập nâng cao, giáo viên đưa ra phương pháp giải hoặc những lưu ý cho học sinh tự khắc sâu kiến thức để cách trình bày được lập luận lôgic hơn; hướng dẫn học sinh cách tự học, tự nghiên cứu; phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh, với giáo viên chủ nhiệm trong việc dạy học sinh giỏi, tạo mọi điều kiện để các em phát huy hết năng lực của mình. Tuy nhiên, việc thành công không chỉ phụ thuộc vào thầy cô giáo mà phần lớn phụ thuộc vào mức độ quyết tâm và tư chất của từng học sinh. Do vậy, các nhà trường luôn kiên định mục tiêu giáo dục toàn diện, bồi dưỡng học sinh giỏi trên nền kiến thức cơ bản vững chắc; chú trọng các mục tiêu về chuyên môn và đề ra các mục tiêu cụ thể; chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy của thầy, phương pháp học tập của trò; xây dựng chuẩn của một giờ dạy; trong đó đánh giá cao việc tạo hứng thú và phát triển tư duy học sinh; dạy kiến thức để hình thành phương pháp và rèn luyện tư duy, trên cơ sở đó, học sinh tự vận động để tiếp nhận kiến thức mới; khuyến khích giáo viên, học sinh đa dạng hóa các hình thức dạy và học như: chuyển giao chuyên đề, tập dượt nghiên cứu, học từ xa, học qua giao lưu... Các hình thức học tập trên được học sinh hưởng ứng và có tác dụng tốt. Tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và một số trường THPT chất lượng cao của tỉnh như: Trần Hưng Đạo, A Hải Hậu, Lý Tự Trọng, Giao Thủy, Tống Văn Trân, bồi dưỡng học sinh giỏi là công việc đòi hỏi nhiều công sức của cả thầy và trò, đặc biệt, có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của lãnh đạo các nhà trường. Đặc biệt, tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có nhiều thuận lợi, đạt được nhiều thành tích xuất sắc. Nhiều năm liền nhà trường đứng ở tốp đầu toàn quốc về số lượng, chất lượng học sinh giỏi, nhiều môn đạt giải đồng đội, giải cá nhân. Có được kết quả đó, nhà trường đã xây dựng được chiến lược phù hợp, kế hoạch cụ thể về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, có phương án động viên kịp thời để các đội tuyển đạt thành tích cao nhất. Các thầy, cô phụ trách đội tuyển đổi mới phương pháp dạy học, khơi dậy niềm đam mê học hỏi, sáng tạo, bồi dưỡng khả năng tự học, khí chất sáng tạo của các em để tạo bước đột phá trong công tác bồi dưỡng. Trước mỗi kỳ thi, học sinh trong các đội tuyển được tư vấn chuẩn bị thật tốt sức khỏe, dồn hết trí lực, tâm lực cho kỳ thi để có được phong độ cao nhất, luôn sáng suốt và thăng hoa trong những giờ phút quyết định để có kết quả như mong muốn. Với những nỗ lực của toàn ngành GD và ĐT, những năm gần đây, tỉnh ta có tỷ lệ học sinh đoạt giải trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia chiếm trên 80% số học sinh dự thi, thuộc tốp đầu toàn quốc. Từ năm 2010 đến nay, tỉnh ta đã có 19 lượt học sinh đoạt giải Olympic quốc tế, trong đó có 3 Huy chương Vàng, 4 Huy chương Bạc, 12 Huy chương Đồng. Năm học 2019-2020, tỉnh ta có 78/93 học sinh đoạt giải quốc gia với 4 giải Nhất, 22 giải Nhì, 27 giải Ba, 25 giải Khuyến Khích và giành được 1 Huy chương Vàng Olympic Hóa học quốc tế, 1 Huy chương Đồng Olympic Toán học quốc tế. Năm học 2020-2021 tỉnh ta có 77/92 học sinh đoạt giải quốc gia ở 11 môn thi với tỷ lệ học sinh đoạt giải 83,69%.
Kết quả trên thể hiện sự quyết tâm của các nhà quản lý giáo dục, của các thầy, cô giáo trong việc nỗ lực nâng cao chất lượng giảng dạy và cũng thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm lớn của các em học sinh.
Hướng tới đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, thời gian tới, bên cạnh giáo dục các môn văn hóa, các nhà trường tổ chức các câu lạc bộ, hội thảo, những sân chơi trí tuệ để học sinh được học hỏi, nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ năng. Tổ chức các kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp trường lớp 10, lớp 11 và có hình thức khen thưởng đối với học sinh có giải; có chế độ động viên, khuyến khích, kịp thời đối với giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi có thành tích cao. Làm tốt công tác xã hội hóa, tham mưu với địa phương để tuyên truyền vận động nhằm thay đổi nhận thức của phụ huynh về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
