Thời gian qua, trong bối cảnh dịch COVID-19 tác động tiêu cực tới nhiều ngành, lĩnh vực, trong 2 năm qua, ngành Ngân hàng đã chủ động triển khai nhiều giải pháp về tiền tệ, tín dụng, lãi suất, thanh toán, cũng như các chính sách về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ bằng chính nguồn lực của mình nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, nền kinh tế. Thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ, Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ ban hành; Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN hướng dẫn các ngân hàng thương mại (NHTM) thực hiện hỗ trợ lãi suất.
Giao dịch tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Chi nhánh Nam Định. Ảnh: Đức Toàn |
Lãnh đạo NHNN Chi nhánh tỉnh cho biết: Ngành Ngân hàng tỉnh xác định chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách Nhà nước 40 nghìn tỷ đồng theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư 03/2022/TT-NHNN là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt thời gian tới của toàn bộ hệ thống ngân hàng. Đây là chính sách hỗ trợ lãi suất đầu tiên sử dụng ngân sách Nhà nước có quy mô lớn được triển khai qua hệ thống ngân hàng thương mại. Do đó, NHNN Chi nhánh tỉnh sẽ chủ động phối hợp với các đơn vị sở, ngành liên quan và chỉ đạo các NHTM tích cực triển khai để nhanh chóng đưa chính sách hỗ trợ sớm đi vào thực tiễn với mục tiêu giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh được tiếp cận nguồn vốn ngân hàng với chi phí thấp hơn để vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh, tạo nền tảng và động lực phát triển nền kinh tế; đồng thời đảm bảo nguyên tắc công bằng, công khai, minh bạch, xác định đúng đối tượng cần hỗ trợ, hạn chế tối đa các sai phạm trong quá trình triển khai. Có thể thấy chính sách hỗ trợ lãi suất 2% là một giải pháp bổ sung và thời gian tới sẽ song hành cùng với các giải pháp mà ngành ngân hàng đã, đang và sẽ triển khai (bao gồm cả chính sách hỗ trợ lãi suất 2% thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội) nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận nguồn vốn với chi phi thấp, tận dụng thời cơ phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh trong tình hình mới, góp phần kích thích cả phía cung và cầu, tạo nền tảng để tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ theo hướng bền vững hơn. Việc thụ hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất 2% sẽ tạo hiệu ứng tích cực hơn cho việc tăng trưởng của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp mạnh dạn hơn trong triển khai kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Bám sát chỉ đạo của Chính phủ, NHNN Việt Nam, NHNN Chi nhánh tỉnh đã kịp thời ban hành 2 Công văn số 496/NAĐ-TH và số 497/NAĐ-TH ngày 31-5-2022 gửi các ngân hàng TMCP và Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh hướng dẫn triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP và Thông tư số 03/TT-NHNN. Để triển khai hiệu quả gói hỗ trợ này, NHNN Chi nhánh tỉnh yêu cầu các NHTM trên địa bàn khẩn trương tổ chức tập huấn và hướng dẫn thực hiện trong toàn hệ thống; thực hiện tốt công tác truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất và các hoạt động ngân hàng để khách hàng nắm bắt đầy đủ thông tin, sớm tiếp cận được chính sách. Cụ thể, tư vấn, hướng dẫn đầy đủ và kịp thời về quy định, hồ sơ, thủ tục của chính sách hỗ trợ lãi suất đến khách hàng thuộc đối tượng được hỗ trợ để khách hàng nắm bắt, thuận lợi trong việc tiếp cận chính sách ưu đãi. Công bố đầy đủ thông tin về các quy định và hướng dẫn hồ sơ, thủ tục của ngân hàng đối với chính sách hỗ trợ lãi suất để khách hàng tiếp cận thuận lợi và nhanh chóng. Qua đó, đảm bảo tổ chức thực hiện tốt việc đưa chính sách đi vào thực tiễn có hiệu quả, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Trường hợp từ chối hỗ trợ lãi suất, các NHTM phải có văn bản thông báo cho khách hàng, giải thích rõ để khách hàng hiểu, thông suốt vấn đề, tránh gây bức xúc cho khách hàng, tạo dư luận không tốt, ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai chính sách. Ngoài ra, NHNN Chi nhánh tỉnh cũng lưu ý các ngân hàng thương mại thường xuyên kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay theo đúng mục đích được hỗ trợ lãi suất; định kỳ báo cáo kết quả triển khai, các trường hợp đột xuất, các khó khăn, vướng mắc cho NHNN để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện… Bên cạnh đó, NHNN Chi nhánh tỉnh cũng tích cực phối hợp với cơ quan, chính quyền địa phương, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh nhằm đảm bảo thực hiện hỗ trợ lãi suất đúng quy định, đúng đối tượng, đúng mục đích; ngăn chặn các sai phạm, rủi ro, trục lợi chính sách.
Đối tượng được hỗ trợ lãi suất từ gói này là các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh thuộc một trong các ngành: hàng không, vận tải kho bãi, du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống, giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản, công nghiệp chế biến, chế tạo, xuất bản phần mềm, lập trình máy vi tính và hoạt động liên quan, hoạt động dịch vụ thông tin; trong đó có hoạt động xây dựng phục vụ trực tiếp cho các ngành kinh tế nói trên nhưng không bao gồm hoạt động xây dựng cho mục đích kinh doanh bất động sản quy định tại mã ngành kinh tế (L) theo Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg; để thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ thuộc danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp, công bố. Để được hỗ trợ lãi suất, khách hàng có đề nghị được hỗ trợ lãi suất, đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật hiện hành về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Khoản vay được hỗ trợ lãi suất là khoản vay bằng đồng Việt Nam, được ký kết thỏa thuận cho vay và giải ngân trong khoảng thời gian từ ngày 1-1-2022 đến ngày 31-12-2023, sử dụng vốn đúng mục đích theo quy định nêu trên, chưa được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách Nhà nước theo các chính sách khác; các khoản vay không được tiếp tục hỗ trợ lãi suất được quy định tại khoản 3 Điều 4 của Nghị định số 31/NĐ-CP.
Thời hạn được hỗ trợ lãi suất từ gói này tính từ ngày giải ngân khoản vay đến thời điểm khách hàng trả hết nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay theo thỏa thuận giữa NHTM và khách hàng, phù hợp với nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất được thông báo, nhưng không vượt quá ngày 31-12-2023. Mức lãi suất hỗ trợ đối với khách hàng là 2%/năm, tính trên số dư nợ vay và thời hạn cho vay hỗ trợ lãi suất thực tế nằm trong khoảng thời gian quy định tại Nghị định. Đến thời điểm trả nợ của từng kỳ hạn trả nợ lãi, NHTM thực hiện giảm cho khách hàng số lãi tiền vay phải trả bằng số lãi tiền vay được hỗ trợ lãi suất trong kỳ theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Với nỗ lực kết hợp giải pháp chủ động, quyết liệt, công khai, minh bạch của ngành Ngân hàng, chương trình hỗ trợ lãi suất 2% sẽ nhanh chóng đi vào cuộc sống, tạo sức bật mới cho nền kinh tế của tỉnh phục hồi và phát triển mạnh mẽ trở lại, đáp ứng mục tiêu và kỳ vọng của Quốc hội, Chính phủ cũng như mong muốn của UBND tỉnh, doanh nghiệp và người dân./.
PV