[links()]
(Tiếp theo và hết)
Mặc dù các cơ sở sản xuất, kinh doanh cá thể (CSSXKDCT) của tỉnh ngày càng đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên mô hình kinh tế này tồn tại một số bất cập cần các cấp chính quyền, ngành chức năng của tỉnh quyết liệt hơn nữa các chính sách, giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để CSSXKDCT phát triển tích cực.
 |
| Sản xuất cửa nhôm đúc ở làng nghề xã Hải Vân (Hải Hậu). |
II. Giải pháp hỗ trợ phát triển đồng bộ
Đặc điểm của CSSXKDCT là phát triển tự phát, manh mún, nhỏ lẻ, do đó sau 10 năm phát triển quy mô sản xuất, kinh doanh tăng nhưng mức tăng không nhiều. Quy mô vốn, tài sản cố định của CSSXKDCT đã tăng về tổng nguồn nhưng bình quân mỗi cơ sở còn nhỏ. Do đặc thù huy động vốn của CSSXKDCT hiện nay chủ yếu là tự thân, có ưu điểm là ổn định và có mức an toàn cho người kinh doanh nhưng lại không dồi dào và số lượng ít.
Tổng vốn kinh doanh của CSSXKDCT năm 2020 đạt gần 30.891 tỷ đồng, gấp 2,97 lần so với năm 2011; nguồn vốn bình quân một cơ sở mới đạt 300,1 triệu đồng. Hầu hết các cơ sở đều có quy mô nhỏ, bình quân năm 2020, một CSSXKDCT có 2 lao động, trình độ, chất lượng lao động còn thấp, lao động chưa qua đào tạo chiếm tỷ lệ cao, mức độ cải thiện tỷ lệ này còn chậm, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của các cơ sở. Trình độ quản lý của đa số chủ CSSXKDCT còn nhiều hạn chế, chủ yếu hoạt động dựa vào kinh nghiệm thực tế dẫn đến việc kiểm soát chi phí, hạch toán kết quả sản xuất kinh doanh, xây dựng kế hoạch kinh doanh còn thiếu khoa học và thiếu chiến lược, chưa có tính quyết đoán trong việc ra các quyết định đầu tư. Nhiều CSSXKDCT còn gặp khó khăn về mặt bằng, kinh nghiệm; thiếu tính liên kết hợp tác trong sản xuất kinh doanh. Việc ứng dụng công nghệ của khu vực này còn chậm nên năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cao. Số thuế đã nộp của CSSXKDCT có địa điểm ổn định trong năm 2020 là 130 tỷ đồng, tăng 54,9 tỷ đồng so với năm 2011 nhưng quy mô còn nhỏ, chỉ chiếm 2,29% tổng số thu nội địa của toàn tỉnh. Bên cạnh đó, do nhiều hạn chế, sức chống chịu thấp nên trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các CSSXKDCT thuộc các ngành: du lịch, dịch vụ, kinh doanh vận tải… là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, phải tạm ngừng hoạt động hoặc thu hẹp quy mô sản xuất với tỷ lệ cao.
Để phát huy tiềm năng của khu vực cá thể, đóng góp ngày càng nhiều vào phát triển kinh tế - xã hội đòi hỏi các cấp chính quyền, ngành chức năng cần có các biện pháp tháo gỡ khó khăn, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động cho khu vực này. Trước tiên, tỉnh đặc biệt khuyến khích các CSSXKDCT có đủ điều kiện thì nên chuyển đổi mô hình hoạt động lên thành doanh nghiệp chính thức để được phát triển sản xuất, kinh doanh trong một môi trường thuận lợi, công bằng. Bởi trên thực tế, sau khi phát triển lên doanh nghiệp thì cơ hội làm ăn lớn hơn, áp lực tuân thủ pháp luật buộc doanh nghiệp phải minh bạch hơn, quản lý bài bản hơn. Một thuận lợi nữa là phần thuế phải nộp chỉ tính trên lợi nhuận, hoạt động kinh doanh có lãi mới phải nộp, lỗ thì không phải nộp, tạo sự công bằng cho người nộp thuế. Đặc biệt, hoạt động ở loại hình doanh nghiệp, CSSXKDCT sẽ có cơ hội mở rộng năng lực sản xuất, kinh doanh, quảng bá hình ảnh, dễ dàng tiếp cận vốn tín dụng từ các ngân hàng; sẽ được tham gia các dịch vụ điện tử như khai nộp thuế điện tử, sử dụng hóa đơn điện tử... giúp giảm thiểu nhiều rủi ro trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đáng kể là từ ngày 15-10-2021, Nghị định 80/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) có hiệu lực thi hành sẽ nâng cao hiệu quả, hiệu lực hỗ trợ DNNVV chuyển đổi từ hộ kinh doanh, DNNVV khởi nghiệp sáng tạo về công nghệ, hỗ trợ thông tin, hỗ trợ tư vấn, hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực...
Đối với các CSSXKD đang hoạt động ở quy mô cá thể, gia tăng và nâng cao hơn nữa hiệu quả các chương trình, giải pháp hỗ trợ. Hiện nay, các cấp chính quyền, ngành chức năng của tỉnh đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 105/NQ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh. Trong đó, tích cực hỗ trợ để nhóm hộ kinh doanh được hưởng chính sách tín dụng hỗ trợ ứng phó dịch bệnh; thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách gia hạn nộp thuế; miễn, giảm thuế, phí, tiền thuê đất; hỗ trợ giảm tiền điện, tiền nước, cước viễn thông, các chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động, đào tạo lao động... cho các hộ kinh doanh gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Về lâu dài, tiếp tục ưu tiên hỗ trợ CSSXKDCT nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn ưu đãi (theo hướng phù hợp với ngành nghề kinh doanh, linh hoạt về thời gian vay và tài sản thế chấp) để có nguồn lực mở rộng sản xuất kinh doanh, áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả hoạt động. Tăng cường tạo điều kiện để các CSSXKDCT có mặt bằng ổn định sản xuất, nhất là các ngành nghề sản xuất thủ công mỹ nghệ hay các làng nghề truyền thống cần quy hoạch theo vùng xa khu dân cư để tránh ô nhiễm môi trường. Đẩy mạnh kết nối để các CSSXKDCT gia tăng sự liên kết giữa các cơ sở với nhau, thành các hội nghề nghiệp, hay các HTX nghề nghiệp để nâng cao tính cạnh tranh, hợp tác trong sản xuất, kinh doanh, nhất là các mô hình sản xuất theo chuỗi, sản xuất an toàn, năng suất, chất lượng cao theo nhu cầu tiêu dùng của thị trường. Tiếp tục rà soát, thống nhất để có cơ chế và chính sách cụ thể hỗ trợ đối với CSSXKDCT. Các ngành, các địa phương cũng khuyến cao, bản thân các chủ CSSXKDCT cần tích cực thay đổi tư duy, quan niệm sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, nhanh chóng tiếp cận và nâng cao trình độ quản lý, quản trị tài chính để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
Việc thực hiện quyết liệt hơn nữa các chính sách, giải pháp phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi, sẽ giúp các cơ sở CSSXKDCT tiếp tục phát triển và đóng góp tích cực vào nền kinh tế, góp phần sớm đưa Nam Định trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đề ra./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
