Về xã Hải Chính những ngày này, chúng tôi được chứng kiến cảnh diêm dân đang tích cực lao động cải tạo đồng muối. Những ô phơi muối vừa được sửa sang, làm mới khá ngay ngắn, sạch sẽ. Nhiều gia đình đã đầu tư xây giát, chạt lọc chất lượng cho vụ sản xuất mới. Bà Nguyễn Thị Hương ở xóm 4 cho biết: Mấy năm nay, tuy giá muối không ổn định nhưng gia đình tôi vẫn quyết tâm theo nghề. Vụ muối này, gia đình bà đã đầu tư gần 10 triệu đồng để làm giát mới, chạt lọc ra đồng cải tạo ô phơi sớm hơn các năm trước với hy vọng một vụ sản xuất thắng lợi.
 |
| Diêm dân HTX sản xuất muối Hải Chính (Hải Hậu) cải tạo ô nề chuẩn bị cho mùa muối mới. |
Năm 2013, huyện Hải Hậu xây dựng kế hoạch sản xuất muối trên diện tích 230ha, tổng sản lượng phấn đấu đạt 22-23 nghìn tấn, năng suất 100-105 tấn/ha/năm, trong đó có 1.500 tấn muối sạch. Để chuẩn bị cho vụ sản xuất muối mùa năm nay, diêm dân Hải Hậu đã tập trung đầu tư cải tạo ô nề, tu sửa thiết bị, nạo vét kênh mương, vệ sinh đồng muối. Đến nay, các HTX sản xuất muối đã đào đắp, nạo vét được 62.797m3, đạt 100% kế hoạch; trong đó mương cấp I và đường vùng 21.500m3 và 20.500m3 mương cấp II, 20.797m3 mương cấp III. Một số HTX đi đầu trong việc thực hiện kế hoạch làm thủy lợi nội đồng phục vụ cho sản xuất muối là Văn Lý (Hải Lý), Thống Nhất (Hải Đông), Hải Chính (Hải Chính)… Các HTX đã đầu tư làm mới hàng trăm cầu cống nội đồng phục vụ việc vận chuyển và tưới tiêu nước phục vụ sản xuất muối, diêm dân đang tập trung tu sửa và làm mới ô nề, thống cái, thống con, cài đảo chạt. Các HTX có kinh doanh muối thỏa thuận đã đầu tư tu sửa hệ thống kho chứa đảm bảo việc thu mua muối cho xã viên. Để hỗ trợ các HTX sản xuất muối, thúc đẩy phát triển sản xuất muối sạch, trong năm 2012, UBND huyện Hải Hậu đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh, Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN và PTNT) tổ chức 3 lớp tập huấn cho Ban quản trị các HTX và 4 lớp tập huấn kỹ thuật sản xuất muối sạch cho hơn 200 lượt người. Đồng chí Trần Văn Hồng, Phó trưởng Phòng NN và PTNT huyện cho biết: Các HTX sản xuất muối được huyện hỗ trợ chuyển đổi sang sản xuất muối sạch đã tích cực thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao năng suất và chất lượng muối. Đến nay, huyện đã chuyển đổi được 1.235 chạt lọc truyền thống bằng chạt lọc nhựa và tăng diện tích sử dụng ô nề kết tinh trải bạt nhựa lên 4.320m2. Trong năm 2012, 2 HTX sản xuất muối Hải Triều và Hải Chính diện tích chuyển đổi được 3.000m2 ô kết tinh bạt bằng nhựa. Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã góp phần giảm cường độ lao động, giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, năng suất và sản lượng muối tăng từ 15-20% so với phương thức sản xuất truyền thống. Anh Phạm Xuân Kình ở xóm Trung Châu, HTX sản xuất muối Hải Chính cho biết: “Sản xuất muối theo phương pháp truyền thống, quá trình kết tinh thường kéo dài 10-12 giờ, nên bà con phải thu hoạch muối vào lúc chiều tối là thời điểm thường có giông gió nên rất vất vả. Hiện tại với ô kết tinh được trải bạt nhựa, thời gian kết tinh muối đã giảm được 2-4 giờ, hạt muối to và trắng, không lẫn tạp chất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm”. Tuy nhiên, giá đầu tư xây dựng ô nề trải bạt nhựa cao gấp đôi so với ô nề truyền thống, do đó chưa thể áp dụng rộng rãi vào sản xuất. Trong năm nay, huyện tiếp tục chuyển đổi thêm 200-300 chạt lọc nhựa. Bên cạnh đó, huyện tiếp tục duy trì và phát triển mô hình sản xuất muối sạch. Đến nay, tổng diện tích sản xuất muối sạch toàn huyện đạt 17ha, tập trung ở 3 HTX sản xuất muối Đông Hải 8ha, Hải Chính 5ha và Thống Nhất 4ha. Giá bán muối sạch hiện cao hơn muối thường từ 1,3-1,5 lần. Để giảm bớt khó khăn cho bà con diêm dân, các HTX sản xuất muối đã đầu tư hàng trăm triệu đồng cung ứng vật liệu, dụng cụ sản xuất cho diêm dân theo hình thức trả chậm. Khâu tiêu thụ muối cho diêm dân đã có thay đổi tích cực theo hướng bảo đảm lợi nhuận cho người sản xuất. Trên địa bàn huyện hiện có nhiều thành phần kinh tế tham gia tiêu thụ muối thương phẩm cho diêm dân theo giá thỏa thuận là các doanh nghiệp, HTX và cả hộ tư nhân. Một số HTX đã mạnh dạn tổ chức thu mua song số lượng ít, lãi suất còn thấp. Trong năm 2012, có 3 HTX kinh doanh muối thỏa thuận và thu dịch vụ là HTX sản xuất muối Đông Hải, Thống Nhất, Văn Lý, lượng tiêu thụ mới bằng 3,9% tổng sản lượng. Trên địa bàn huyện hiện có 5 doanh nghiệp thu mua và chế biến muối là kênh tiêu thụ chủ lực với sản lượng năm 2012 là 20 nghìn tấn, góp phần ổn định giá muối và tạo việc làm cho người lao động trên địa bàn huyện. Diêm dân Hải Hậu đang tích cực chuẩn bị những điều kiện tốt nhất cho vụ muối mùa thắng lợi./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
