Những năm trước HTX Mỹ Trung, xã Thành Lợi (Vụ Bản) chủ yếu sản xuất rau theo hướng tự phát nên không kiểm soát được dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, đạm tự do, vi sinh vật trong sản phẩm gây hại đến sức khỏe người dân.
 |
| Mô hình trồng rau an toàn VietGAP tại HTX Mỹ Trung, xã Thành Lợi. |
Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giữ gìn hệ sinh thái tự nhiên, vụ đông năm 2012, HTX đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh triển khai xây dựng mô hình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP tại xóm Đồng Nguyên. HTX vận động xã viên thay đổi tập quán canh tác, quy hoạch vùng sản xuất có diện tích 2ha với 31 hộ có kinh nghiệm trồng rau màu tham gia sản xuất. Mô hình thực hiện trồng cây bắp cải giống KK Cross và giống NS Cross trên chân đất lúa - màu, thành phần đất thịt, thịt nhẹ và đất pha cát, mật độ trồng giống KK Cross 35 nghìn cây/ha, giống NS Cross 30 nghìn cây/ha. Khi tham gia mô hình, các hộ được tập huấn kiến thức về phòng trừ sâu bệnh theo phương pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM và kỹ thuật sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Bên cạnh đó, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh còn hỗ trợ các hộ tham gia mô hình về giống, phân bón, thuốc trừ sâu... và tạo thuận lợi về nguồn nước tưới. Đây là vùng rau an toàn đầu tiên trên địa bàn xã nhằm cung cấp nguồn rau sạch, đảm bảo chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng. Trong quá trình trồng rau, các hộ phải tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất từ cách làm đất, ủ phân, cách sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có trong danh mục cho phép và thời gian tối thiểu từ khi phun đến khi thu hoạch. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên sản phẩm rau của các hộ tham gia mô hình đã hạn chế được sự phát sinh của sâu bệnh, đồng thời kiểm soát được thời gian phun thuốc trước khi thu hoạch. Sau khi thu hoạch, sản phẩm rau bắp cải tại mô hình được lấy mẫu kiểm nghiệm tại Trung tâm Chất lượng nông lâm thủy sản vùng 1 cho thấy: Hàm lượng vi sinh vật trên rau <10 CFU/g (thấp hơn TCVN quy định); hàm lượng kim loại nặng các loại đều không tồn tại, đạt tiêu chuẩn rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Qua triển khai mô hình, các xã viên được tiếp cận với cách thức sản xuất mới, rút được kinh nghiệm trong sản xuất rau an toàn. Ông Nguyễn Văn Cương, trồng 4 sào bắp cải theo tiêu chuẩn VietGAP của HTX cho biết: Gia đình ông đã 20 năm trồng rau theo phương thức truyền thống, canh tác đại trà, chăm sóc theo kinh nghiệm, nay nhờ áp dụng quy trình sản xuất rau an toàn, cây trồng phát triển nhanh, vừa đảm bảo chất lượng, vừa đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng. Theo ông trong thời gian tới các cấp, các ngành cần xây dựng thương hiệu sản phẩm rau an toàn trên thị trường để xã viên HTX yên tâm mở rộng diện tích trồng rau, tăng thu nhập. Theo tính toán thực tế từ mô hình trồng rau an toàn VietGAP ở HTX Mỹ Trung, không những giảm được chi phí đầu tư, giảm công lao động nên giảm giá thành mà chất lượng sản phẩm được nâng lên. Cụ thể, kinh phí đầu tư sản xuất rau an toàn theo hướng VietGAP ở HTX Mỹ Trung ít hơn sản xuất rau đại trà 58 nghìn đồng/sào, năng suất tương đương, lãi hơn 5,1 triệu đồng/sào (143 triệu đồng/ha). Tuy vậy, hiện nay giá bán rau an toàn và rau thường như nhau do người tiêu dùng chưa phân biệt được rau an toàn và không an toàn. Do vậy, Sở NN và PTNT cần cấp chứng chỉ vùng rau an toàn, tăng cường tuyên truyền, phổ biến để người dân biết về rau an toàn. Địa phương, HTX, người trồng cần đẩy mạnh liên kết “4 nhà” để sản xuất, sơ chế, đóng gói sản phẩm, cung cấp cho cửa hàng, siêu thị đảm bảo giá cả ổn định, vừa đem lại lợi nhuận cao cho người sản xuất, vừa cung cấp địa chỉ tin cậy cho người tiêu dùng.
Mô hình trồng rau an toàn VietGAP ở HTX Mỹ Trung đã đạt hiệu quả bước đầu, song để tiếp tục duy trì và mở rộng ra các địa phương trong tỉnh rất cần sự quan tâm của chính quyền địa phương và các ngành chức năng trong việc có chính sách hỗ trợ nông dân sản xuất rau an toàn theo hướng VietGAP./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
