Đoàn Văn Hùng
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy,
Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh
 |
Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh lần thứ XVI (nhiệm kỳ 2019-2024) diễn ra trong bối cảnh Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh đang phấn đấu hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2015-2020) theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XIX đề ra, hoàn thành mục tiêu xây dựng tỉnh nông thôn mới. Đây là Đại hội phát huy dân chủ, đoàn kết, đồng thuận, đổi mới góp phần xây dựng tỉnh Nam Định ngày càng giàu đẹp, văn minh và phát triển bền vững.
Nhiệm kỳ qua, dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, sự lãnh đạo trực tiếp của Thường trực Tỉnh ủy, sự phối hợp hoạt động của Thường trực HĐND, UBND tỉnh và các ban, ngành trong tỉnh, Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã phát huy truyền thống đoàn kết, đồng thuận vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh lần thứ XV, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua, tham gia các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" (nay là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”). Với vai trò chủ trì, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã hiệp thương với các tổ chức thành viên đăng ký xây dựng các công trình, mô hình phù hợp với địa phương; tổ chức ký giao ước thi đua với 5 tổ chức chính trị - xã hội thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên từ tỉnh đến cơ sở đã phát huy vai trò, trách nhiệm cùng với cấp ủy Đảng, chính quyền tích cực tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt các tiêu chí trong Chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Thông qua cuộc vận động, nhân dân đã góp trên 32.361m2 đất làm đường giao thông, thủy lợi nội đồng, các công trình phúc lợi. Phối hợp vận động xây dựng được 276 mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” với tổng diện tích 13.810ha, trong đó 34 cánh đồng lớn liên kết chuỗi giá trị với tổng diện tích 1.480ha; 20 chuỗi liên kết sản xuất hàng hóa, trong đó có 10 mô hình điểm liên kết chuỗi giá trị cung ứng chuỗi thực phẩm an toàn, hiệu quả cao. Qua đó đã góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân; diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới; cơ sở hạ tầng được đầu tư nâng cấp. Kết quả đến nay toàn tỉnh đã có 209/209 xã, thị trấn đạt chuẩn nông thôn mới; 9/10 huyện, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Huyện Nam Trực đã được Hội đồng thẩm định Trung ương nhất trí 100% đề nghị Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Phấn đấu tỉnh hoàn thành xây dựng nông thôn mới sớm hơn thời gian Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra. Bên cạnh đó, trong nhiệm kỳ 2014-2019, Mặt trận Tổ quốc các cấp tiếp tục hướng mạnh các hoạt động về cơ sở; duy trì, phát động các phong trào, cuộc vận động như: xây dựng “Khu dân cư 5 không”, “Xứ, họ tiên tiến, gia đình công giáo gương mẫu”, “Chùa tinh tiến”... Đến nay, toàn tỉnh có 2.863/3.462 khu dân cư văn hóa, 507.361 hộ gia đình văn hóa, 3.432 khu dân cư xây dựng được hương ước, quy ước, 1.568 khu dân cư 5 không, trong đó có 1.028 khu dân cư đạt 2 năm liên tục. Hàng năm 98,5% khu dân cư tổ chức “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư”, trong đó 85% khu dân cư tổ chức cả phần lễ và phần hội, tạo không khí vui tươi, gắn bó trong cộng đồng. Để triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, nay là “Quỹ vì người nghèo”, Mặt trận Tổ quốc các cấp đã đổi mới nội dung và hình thức vận động. Hàng năm, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh có thư kêu gọi ủng hộ quỹ tới các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, phát hành đợt xổ số đặc biệt “Toàn dân tham gia xây dựng quỹ vì người nghèo”; tiếp tục phối hợp với các tổ chức thành viên tích cực đẩy mạnh triển khai thực hiện các phong trào như “Mái ấm công đoàn”; “Một triệu áo ấm cho người cao tuổi nghèo”; “Mái ấm đồng đội”, “Nhà tình nghĩa Nữ Bộ đội Trường Sơn”; xây dựng Quỹ “Vì nữ công nhân nghèo”… Qua 5 năm vận động, tổng số quỹ “Vì người nghèo” các cấp đã thu được gần 37 tỷ đồng; hỗ trợ xây mới 763 nhà Đại đoàn kết với tổng số tiền là 15 tỷ 596 triệu đồng; sửa chữa 317 nhà với tổng số tiền là 1 tỷ 749 triệu đồng; giúp phát triển sản xuất là 329 triệu đồng; giúp học sinh nghèo 687 triệu đồng; hỗ trợ ốm đau, thăm hỏi là 14 tỷ 274 triệu đồng...
Với chức năng đại diện cho ý chí, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân, Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh còn tạo điều kiện để nhân dân phát huy quyền làm chủ, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, Mặt trận Tổ quốc các cấp đã tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân, chức sắc các tôn giáo đi bầu cử, kết quả cử tri đi bỏ phiếu đạt 98,33%. Thực hiện “Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội” theo Quyết định số 217-QĐ/TW và “Quy định về việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền” theo Quyết định 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị, 5 năm qua, Mặt trận Tổ quốc các cấp đã tích cực phối hợp với HĐND, UBND các cấp và các ngành chức năng tham gia các hoạt động giám sát theo chuyên đề, chủ động lựa chọn các vấn đề phức tạp, được dư luận quan tâm để tổ chức giám sát. Kết quả cấp tỉnh tổ chức được 9 cuộc; cấp huyện tổ chức được 26 cuộc giám sát về: việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn đóng góp của nhân dân và các tổ chức trong xây dựng nông thôn mới; thực hiện tiêu chí số 17 “Môi trường và an toàn thực phẩm”; tổ chức và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân; công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc cấp huyện, cấp xã; phối hợp với Liên đoàn Lao động tỉnh giám sát về việc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Công đoàn và quy chế dân chủ ở cơ sở. Các xã, phường, thị trấn đã tổ chức 5.112 cuộc giám sát thông qua hoạt động của Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư của cộng đồng, chủ yếu trên các lĩnh vực: xây dựng nông thôn mới, việc huy động nguồn lực, đóng góp của nhân dân; thực hiện các chế độ chính sách; các khoản thu chi của các nhà trường; việc thu hồi đất, giải tỏa, đền bù, tái định cư; môi trường và an toàn thực phẩm; việc triển khai thực hiện các vấn đề an sinh - xã hội có liên quan trực tiếp tới người dân. Ngoài ra, là tỉnh có nhiều tôn giáo, trong nhiệm kỳ 2014-2019, công tác tuyên truyền, vận động chức sắc tôn giáo và đồng bào có đạo luôn được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh quan tâm triển khai thực hiện. Mặt trận Tổ quốc các cấp đã chủ động phối hợp với chính quyền, các ngành liên quan và các tổ chức tôn giáo, tổ chức xã hội - tôn giáo vận động chức sắc và đồng bào có đạo thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp thường xuyên hướng dẫn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để chức sắc, đồng bào có đạo tổ chức tốt các hoạt động tôn giáo, đồng thời tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ngày càng vững mạnh.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác Mặt trận tỉnh nhà trong nhiệm kỳ qua còn tồn tại một số hạn chế: Một số nơi Mặt trận Tổ quốc chưa làm tốt vai trò người đại diện quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp nhân dân, hoạt động còn mang tính hành chính. Công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân còn hạn chế, có lúc chưa sâu, chưa kịp thời. Việc triển khai thực hiện giám sát, phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng. Hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng ở một số địa phương chưa thực sự có hiệu quả... Quy chế dân chủ có lúc, có nơi chưa được thực thi nghiêm túc. Thực tế trên đòi hỏi công tác Mặt trận tỉnh nhà trong nhiệm kỳ mới cần phát huy những kết quả, thành tựu đạt được, tập trung khắc phục những hạn chế để nâng tầm công tác Mặt trận, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động, đa dạng các hình thức tuyên truyền, vận động, tập hợp để xây dựng và củng cố vững chắc khối Đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của nhân dân. Phát huy dân chủ, đẩy mạnh giám sát và phản biện xã hội, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; tăng cường đồng thuận, phát huy mọi nguồn lực, tạo bước đột phá phát triển kinh tế, đẩy mạnh công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đô thị văn minh. Phấn đấu trong nhiệm kỳ: 100% Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp triển khai có hiệu quả các phong trào thi đua, các cuộc vận động do Mặt trận chủ trì, phát động; 70% khu dân cư đạt danh hiệu khu dân cư 5 không. 70% thôn, xóm, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hoá; 90% gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hoá; 85% Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng xếp loại khá, tốt; 100% Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh xây dựng và ký quy chế phối hợp công tác với HĐND, UBND cùng cấp; 90% Ban công tác Mặt trận hoàn thành tốt nhiệm vụ; 100% cán bộ Mặt trận từ tỉnh đến cơ sở được bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ công tác Mặt trận.
Để đáp ứng được sự kỳ vọng đó, đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận từ tỉnh đến cơ sở cần phải nỗ lực, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết với công việc; không ngừng học tập nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh chính trị; quán triệt sâu sắc hơn nữa tư tưởng đại đoàn kết dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chính sách đại đoàn kết dân tộc của Đảng, Nhà nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Đồng thời Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động phù hợp với điều kiện, tình hình mới, đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả; làm tốt nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, phát huy sức mạnh khối đoàn kết toàn dân chung sức xây dựng quê hương Nam Định phát triển bền vững, giàu đẹp./.
