Nóng cuộc đua tăng lãi suất ngân hàng

Trong vòng 1 tháng qua, lãi suất huy động của các ngân hàng liên tục được điều chỉnh. Nếu hồi cuối tháng 10-2022, mốc lãi suất huy động 9%/năm chỉ lác đác “đếm trên đầu ngón tay”, thì nay, mức lãi suất này đã được niêm yết ở hàng loạt ngân hàng. Thậm chí, có ngân hàng đã áp dụng lãi suất huy động cao nhất lên hơn 11%/năm.

Người dân đến giao dịch tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Chi nhánh huyện Hải Hậu.

Mới đây, các ngân hàng thương mại Nhà nước vừa tăng lãi suất huy động trực tuyến lên mức cao. Động thái này dự báo sẽ khiến cuộc đua lãi suất trên thị trường thêm nóng khi các ngân hàng nhỏ sẽ phải tiếp tục vào cuộc đua để giữ chân dòng vốn và khách hàng thân thiết ở lại với mình. Theo đó, các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước tăng mạnh lãi suất huy động tiết kiệm trực tuyến từ 0,4-1,8%/năm so với mức huy động tại quầy. Ngân hàng Thương mại Cổ phần (TMCP) Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) Chi nhánh Nam Định tăng lãi suất tiết kiệm trực tuyến kỳ hạn 1 tháng lên 5,3%/năm, 3 tháng lên 6%/năm, 6 tháng lên 6,8%/năm và từ 12 tháng trở lên là 7,7%/năm. Trong khi đó, hệ thống Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) trên địa bàn tỉnh tăng lãi suất tiết kiệm gửi trực tuyến 1,8%/năm so với tiết kiệm gửi tại quầy. Theo đó, mức lãi suất cuối kỳ lên mức cao nhất là 8,2%/năm… Không chỉ lãi suất tiền gửi trực tuyến, cuộc đua tăng lãi suất huy động vốn truyền thống cũng sôi động không kém trong vài tháng trở lại đây. Là ngân hàng mạnh tay nhất trong tăng lãi suất trong thời gian qua, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) Chi nhánh Nam Định vừa tiếp tục niêm yết bảng lãi suất huy động mới; trong đó, lãi suất cao nhất lên tới 11,1%/năm, tăng gần 0,5%/năm so với tuần trước. Đây là lần thứ 2 trong vòng 10 ngày qua VPBank tăng mạnh lãi suất huy động. Lãi suất trên 11%/năm được ngân hàng này áp dụng cho tháng đầu tiên khi khách hàng gửi tiền tiết kiệm Prime Savings kỳ hạn 36 tháng, các tháng tiếp theo lãi suất là 9,25%/năm. Tại các kỳ hạn khác của sản phẩm Prime Savings, VPBank cũng niêm yết lãi suất ở mức cao, từ 10,22%/năm cho tháng đầu tiên của kỳ hạn 6 tháng; lãi suất các tháng sau từ 8,52%/năm... Đối với tiền gửi thông thường, VPBank cũng tăng lãi suất thêm 0,3-0,4%/năm với tiền gửi các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Gửi tiết kiệm VPBank kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng, khách hàng được hưởng lãi suất từ 8,7-8,9%/năm; kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, lãi suất từ 9,1-9,4%/năm...

Là ngân hàng huy động vốn với lãi suất thấp những năm trước đây nhưng từ đầu tháng 11 đến nay Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) Chi nhánh Nam Định liên tục tăng lãi suất huy động tiết kiệm. Mới đây, ngân hàng này đã điều chỉnh lãi suất thêm 0,3%/năm, mức lãi suất cao nhất lên 9,3%/năm ở kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. Lãi suất huy động kỳ hạn từ 6 đến 11 tháng ở mức 9%/năm. Không những Techcombank, lãi suất huy động vượt mức 9%/năm không còn hiếm. Một số Chi nhánh của các ngân hàng: TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank)… đã niêm yết lãi suất huy động cao nhất trên 9%/năm. Chưa dừng ở đó, Sacombank Chi nhánh Nam Định còn “tung chiêu” tặng ngay tiền thưởng tương đương nửa tháng tiền lãi với kỳ hạn từ 6 tháng và 1 tháng tiền lãi với kỳ hạn từ 12 tháng cho khách hàng cá nhân gửi tiền từ 300 triệu đồng và doanh nghiệp gửi từ 500 triệu đồng. Như vậy, khách hàng gửi tiền đáp ứng được yêu cầu trên của Sacombank có thể hưởng lãi 6 tháng là 8,94%/năm và kỳ hạn 12 tháng là 9,64%/năm. Tiền thưởng sẽ được chuyển trực tiếp vào tài khoản thanh toán hoặc tài khoản thẻ tín dụng của khách hàng tại thời điểm gửi tiền. Ngoài ra, nhiều ngân hàng đã tăng cả kịch trần mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn lên đến 1%/năm để thu hút và giữ chân khách hàng của mình như Techcombank, VPBank, SCB, SeABank, SHB, ACB, NamABank, BacABank, MSB…

Theo các chuyên gia ngành Ngân hàng, trước bối cảnh lãi suất huy động tăng cao, việc các ngân hàng cũng sẽ phải tăng lãi suất đầu ra là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, lãi suất cho vay sẽ khó tăng nhanh như lãi suất huy động, đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) luôn có chủ trương hướng dòng vốn tín dụng cho vay vào các lĩnh vực ưu tiên. Trong bối cảnh thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt để kiềm chế lạm phát, chủ trương trên càng được NHNN kiểm soát chặt chẽ hơn. Thực tế, các lĩnh vực không ưu tiên (chứng khoán, bất động sản, cho vay tiêu dùng…) đều phải thắt lưng buộc bụng với tín dụng ngân hàng do tình trạng cạn hạn mức, trong khi đó, lãi suất cho vay với các lĩnh vực ưu tiên lại không thể tăng được cao do bị khống chế bởi quy định về trần lãi suất của NHNN. Trong nội dung Quyết định số 1813/QĐ-NHNN ngày 24-10-2022 của NHNN, mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng Việt Nam đồng của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế ưu tiên tuy được điều chỉnh tăng, nhưng cũng chỉ khống chế ở mức 5,5% (trước đó là 4,5%). Ngoài ra, hiện nay các ngân hàng đang rất khó khăn trong hệ số an toàn vốn đảm bảo theo tiêu chuẩn quốc tế Basel II. Ngành ngân hàng đang cùng lúc phải đảm trách nhiệm vụ đảm bảo vốn cho nền kinh tế nhưng phải vừa cân đối các chỉ số vĩ mô là lạm phát và tỉ giá. Mặt bằng lãi suất huy động tăng cao đang kéo theo cho vay cao. Bản thân các tổ chức tín dụng dù đã tiết giảm chi phí hoạt động, hy sinh lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhưng không thể kéo dài lâu được qua hơn 3 năm ảnh hưởng do dịch COVID-19.

Trong bối cảnh chịu áp lực thu hẹp khoảng cách lãi suất đầu vào - đầu ra, các ngân hàng buộc phải tìm đến giải pháp tiết giảm chi phí, trong đó việc đẩy mạnh hơn nữa dịch vụ thanh toán, bán chéo sản phẩm ngân hàng đang là một trong những “chiếc phao” được nhiều ngân hàng kỳ vọng. Bên cạnh cuộc đua lãi suất huy động, cuộc đua gia tăng các ứng dụng hỗ trợ thanh toán cũng không kém phần gay cấn. VPBank Chi nhánh Nam Định mới đây cũng đưa ra chính sách ưu đãi cho khách hàng sử dụng tài khoản thanh toán: Miễn phí mọi giao dịch chuyển khoản, rút tiền/nộp tiền tại hệ thống máy ATM/CDM; miễn phí sử dụng ngân hàng số, tăng hạn mức chuyển tiền cho khách hàng... Trong khi đó, một ngân hàng lớn khác là Vietcombank Chi nhánh Nam Định cũng vừa thay đổi giao diện, trải  nghiệm người dùng và tính năng đổi điểm thưởng trên ứng dụng ngân hàng số trong phiên bản ứng dụng mới nhất. Không nằm ngoài cuộc đua này, Sacombank Chi nhánh Nam Định đã kết nối với ứng dụng Google Wallet (Ví Google) nhằm mục đích đa dạng thêm phương thức thanh toán giao dịch nước ngoài cho chủ thẻ Sacombank Visa. Google Wallet là ứng dụng cho phép chủ thẻ sử dụng điện thoại thông minh hệ điều hành Android thanh toán bằng hình thức “chạm” vào máy POS đặt tại các điểm chấp nhận thanh toán và các giao dịch qua website/ứng dụng hỗ trợ thanh toán qua Google Pay quốc tế.

Dự báo từ giờ đến hết năm 2022, lãi suất tiền gửi tiết kiệm sẽ tiếp tục tăng nhẹ, thu hút thêm dòng vốn đổ vào ngân hàng để tạo đà mở rộng các khoản vay ưu đãi hướng vào lĩnh vực ưu tiên sản xuất, kinh doanh đáp ứng yêu cầu phục hồi nền kinh tế - xã hội sau đại dịch COVID-19./.

Bài và ảnh: Đức Toàn