Thời gian gần đây, số vụ tai nạn có liên quan đến xe đạp điện, xe máy điện có chiều hướng gia tăng, đặc biệt trong đối tượng thanh thiếu niên, khi mà các em đang trong kỳ nghỉ hè và chuẩn bị bước vào năm học mới. Nguyên nhân bởi hiện nay đa số học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông lựa chọn xe đạp điện, xe máy điện làm phương tiện đi lại hàng ngày trong khi phần lớn các em lại thiếu kiến thức, kỹ năng cơ bản khi điều khiển phương tiện.
Ảnh minh họa - Internet |
Đi trên bất kỳ tuyền phố nào cũng dễ dàng bắt gặp hình ảnh các em học sinh phóng vun vút trên xe máy điện hoặc xe đạp điện, thậm chí nhiều học sinh chạy xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm dàn hàng ngang trên đường, vừa đi vừa nói chuyện, trêu đùa nhau, gây cản trở cho các phương tiện khác. Nhiều chiếc xe đạp điện chở 3 phóng với tốc độ 30-40km/h lấn sang cả phần đường dành cho xe máy, ô tô. Trên thực tế, xe đạp điện khi đưa vào thị trường được các nhà sản xuất khống chế tốc độ ở mức 25 km/giờ, đảm bảo an toàn vận hành cho người điều khiển. Nhưng không hiếm trường hợp “độ xe”, thay đổi kiểu dáng, nâng tốc độ, thậm chí lên 40-45 km/giờ, ngang với tốc độ của xe máy gây nguy hiểm không chỉ cho các em mà cả những người đang tham gia giao thông. Bên cạnh đó, hầu hết các loại xe đạp điện, xe máy điện đều không gắn gương chiếu hậu, đèn xi nhan nên khi chuyển hướng cũng có thể gây ra tai nạn. Ngoài ra, những loại xe này chạy không có tiếng động nên khi vượt các xe khác đang lưu thông cùng chiều khó phát hiện, dễ xảy ra va chạm. Theo một số chuyên gia, về nguyên lý, để đạt được cùng tốc độ, đường kính lốp nhỏ hơn thì số vòng quay phải lớn hơn, do đó độ văng lớn hơn trong khi đó, tiết diện tiếp xúc với mặt đường của lốp xe đạp điện khá nhỏ dẫn tới độ ma sát với mặt đường kém, điều này dẫn đến nhiều trường hợp tự ngã khi phóng quá nhanh. Mặt khác hiện việc quản lý xe đạp điện, xe máy điện còn chưa thống nhất nên chưa có số liệu đánh giá cụ thể về chất lượng của loại xe này, dẫn đến hiện tượng ngoài một số dòng xe chính hãng chất lượng tốt thì còn không ít các loại xe rẻ tiền không có đầy đủ các bộ phận như đèn, còi, xi nhan… vẫn được bày bán tràn lan.
Do nguy cơ gây mất an toàn cao nên việc quản lý loại xe này cần được quy định chặt chẽ với những chế tài đủ sức răn đe những đối tượng có hành vi vi phạm. Từ trước đến nay, nếu muốn điều khiển xe máy buộc người cầm lái phải có giấy phép lái xe; tuy nhiên, do luật chưa có quy định người điều khiển xe đạp, xe máy điện buộc phải thi sát hạch, có giấy phép lái xe, nên việc hiểu biết về Luật Giao thông đường bộ và kinh nghiệm tham gia giao thông còn hạn chế... Bên cạnh đó, quá trình xử lý của cơ quan chức năng đối với người vi phạm gặp nhiều khó khăn do đối tượng điều khiển xe đạp điện thường là học sinh phổ thông nên nhận thức còn hạn chế, không có tiền nộp phạt. Hiện Luật Giao thông đường bộ chưa quy định độ tuổi thấp nhất được điều khiển xe đạp điện, xe máy điện, tuy nhiên trên thực tế, học sinh từ 11-15 tuổi đã sử dụng loại phương tiện này. Trong khi đó các em trong lứa tuổi này thường hiếu động, dễ có tình trạng lạng lách, đánh võng trên đường. Do vậy, về lâu dài, để hạn chế nguy cơ tai nạn giao thông từ xe đạp điện, lực lượng chức năng cần tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm đối với những đối tượng không chấp hành Luật Giao thông đường bộ khi lưu thông bằng xe đạp điện để làm gương. Nhiều chuyên gia cho rằng, bên cạnh việc xử phạt nghiêm các hành vi sai quy định như không đội mũ bảo hiểm, phóng quá tốc độ cần phải quy định độ tuổi cần thiết được phép sử dụng xe máy điện, xe đạp điện, cần sớm đẩy nhanh việc đào tạo cũng như cấp chứng chỉ cho người đi xe điện. Bởi sự bùng nổ phương tiện này trong khi quản lý vẫn còn lỏng lẻo đang là mối nguy rất lớn mất an toàn giao thông và tăng cao nguy cơ tai nạn.
Năm học mới đang đến gần, thiết nghĩ các gia đình, nhà trường cần có biện pháp giáo dục, tuyên truyền và thực hành để học sinh có thêm kiến thức khi tham gia giao thông. Theo đó người sử dụng xe cần nâng cao ý thức nghiêm chỉnh chấp hành Luật Giao thông đường bộ, không nên coi xe đạp điện chỉ là… xe đạp. Bên cạnh đó, các gia đình trước khi mua xe cho con em nên trang bị đầy đủ cho các em những kiến thức liên quan và cách sử dụng xe hiệu quả và an toàn. Như vậy, mới có thể tránh được những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra./.
Phương Mai