Về xã Nghĩa Lợi (Nghĩa Hưng) ghé qua bất cứ ngôi nhà nào ven đường để hỏi thăm về Đoàn Quang Hưởng, cậu học trò chế tạo chiếc ô tô chạy bằng năng lượng mặt trời khi đang là học sinh lớp 12, mọi người đều trầm trồ khen ngợi và chỉ đến tận ngôi nhà em ở tại xóm Đồng Trạch. Được biết, chiếc xe ô tô của em đã đoạt giải Khuyến khích khi tham dự cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật toàn tỉnh năm 2014.
 |
| Đoàn Quang Hưởng với chiếc xe ô tô chạy bằng năng lượng mặt trời. |
Hưởng cho biết, em có ý tưởng chế tạo chiếc xe ô tô này từ đầu năm 2014. Sau một thời gian tìm hiểu và tham khảo ý kiến của người thân, tháng 8-2014 em mới bắt tay vào làm. Vất vả mày mò suốt 4 tháng, cuối cùng chiếc xe ô tô chạy bằng năng lượng mặt trời của em cũng hoàn thành trong sự trầm trồ thán phục của gia đình và bà con lối xóm. Tuy nhiên cũng có nhiều người hoài nghi về chiếc xe do em tạo ra vì Hưởng chưa học hết lớp 12 và không có kiến thức cơ bản về xe ô tô, thậm chí em cũng chưa từng đi xe máy. Chiếc xe ô tô có chiều dài 1,8m, chiều rộng 1,2m, trọng lượng là 190kg. Xe có một ghế ngồi, một thùng để đồ, vận tốc tối đa là 30 km/h. Đúng thời điểm Hưởng gần hoàn thiện việc chế tạo xe, nhà trường phát động học sinh tham gia cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh. Thế là Hưởng mạnh dạn lên gặp thầy giáo dạy môn Vật lý, trình bày về chiếc xe của mình và đã được thầy đồng ý ngay bởi trước đó, năm 2013, em đã có sản phẩm “Du thuyền” điều khiển từ xa làm bằng vỏ chai Coca-Cola tham dự cuộc thi Sáng tạo khoa học toàn tỉnh và đã đoạt giải Khuyến khích. Trước khi đem sản phẩm dự thi, em đã được nhà trường, Công an huyện tạo điều kiện để được lái chiếc xe từ nhà đến trường trong gần 3 tháng để thử nghiệm. Do thời gian và điều kiện không cho phép nên chiếc xe mới hoàn thiện được 80% đã được em mang đến cuộc thi. Và tại cuộc thi này, một lần nữa khẳng định tài năng của em khi chiếc xe lọt vào tốp những sáng chế có tính ứng dụng cao và thân thiện với môi trường. Ban giám khảo cuộc thi đánh giá chiếc xe có nhiều ưu điểm như: Khối lượng nhẹ, chi phí thấp, phù hợp với việc di chuyển trong cự ly ngắn, đường hẹp, nhiều góc cua. Hưởng cho biết: “Vì thời gian chế tạo ra chiếc xe quá ngắn nên nhiều lỗi em chưa khắc phục được; mặt khác các bộ phận của xe đều là đồ phế thải nên chất lượng chưa được như mong muốn. Thời gian tới, khi em chế tạo và lắp ráp chiếc thứ 2, thứ 3… bằng vật liệu mới thì chất lượng của chiếc xe ô tô sẽ được cải thiện. Chiếc xe đầu tiên tổng chi phí hết khoảng 20 triệu đồng nhưng chiếc xe sau chi phí sẽ giảm”. Chia sẻ về niềm đam mê của con trai, bà Trần Thị Trinh, mẹ của Hưởng cho biết, từ nhỏ, Hưởng đã mê những chiếc ô tô đồ chơi được bố mẹ, anh chị mua cho. Càng lớn sở thích chơi ô tô của Hưởng càng bộc lộ rõ nét. Hiện tại, em đã có hơn 100 chiếc ô tô đồ chơi các loại. Tất cả đều được em cần mẫn tháo ra lắp vào và thử nghiệm theo ý tưởng của mình. Tuy nhiên, khi nghe con thủ thỉ xin 3 triệu đồng để thỏa mãn niềm đam mê, tôi đã rất bất ngờ. Thấy Hưởng nhiều đêm chong đèn ngồi thiết kế ô tô, cùng với sự “vào hùa” của các anh chị trong gia đình, tôi đã đồng ý cho con tiền nhưng vẫn không tin là con có thể chế tạo được chiếc ô tô như thế này. Đến khi con về báo kết quả tại cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật và lái chiếc xe về nhà tôi mới tin bởi trước đó, chiếc xe được lắp ráp và hoàn thiện tại nhà cậu ruột. Chia sẻ về niềm đam mê cũng như quá trình lắp ráp, chế tạo ô tô, Hưởng cho biết: “Những kiến thức về ô tô em có được là qua mày mò và tìm đọc các tài liệu trên mạng internet. Tuy nhiên khi bắt tay vào chế tạo em gặp rất nhiều khó khăn, có lúc tưởng chừng như bỏ cuộc. Nhưng với niềm đam mê và ước mơ về một chiếc ô tô tự tay mình tạo ra, em lại cố gắng”. Vừa làm vừa tìm hiểu, sai đâu sửa đó, Hưởng đã phải tháo ra tra vào rất nhiều lần những chi tiết thiết kế, tính toán chưa phù hợp. Việc này cũng giống như khi còn nhỏ em đã phá hỏng rất nhiều chiếc ô tô đồ chơi, khi tháo ra mà không tự lắp được vào. Khó khăn về mặt kỹ thuật là vậy, còn về chi phí để chế tạo ra chiếc xe, Hưởng đành huy động sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường. Để giảm chi phí xuống thấp nhất, em đã tận dụng tất cả những đồ phế thải có thể dùng được để lắp ráp, như 4 bánh của chiếc ô tô, em tận dụng một phần từ bánh chiếc xe Attila của nhà bị hỏng, bình ắc quy dự phòng em tháo từ chiếc xe máy điện cũ của anh trai, các phụ kiện khác em phải lên mạng tìm hiểu và nhờ anh rể chở ra chợ Trời (Hà Nội) để tìm mua.
Sở thích tìm hiểu, khám phá và mong muốn sở hữu một chiếc ô tô do chính tay mình tạo ra có lẽ đã ngấm vào máu Hưởng từ ngày nhỏ, khi mẹ em cũng đã từng học về nghề sửa chữa ô tô và làm việc tại Cty xây dựng hóa chất (Bộ Xây dựng), cùng những tháng ngày được bố - người nông dân lái máy cày, máy bừa cho rong ruổi trên khắp các cánh đồng làng. Trong 4 anh chị em trong nhà, ai cũng phấn đấu để có được tấm bằng đại học để làm hành trang trên con đường lập thân, lập nghiệp thì Hưởng chỉ mong muốn tốt nghiệp THPT và dành thời gian của mình cho việc học sửa chữa và lắp ráp ô tô. Thời gian chế tạo chiếc xe, bố em không có nhà, nên những khó khăn về cơ khí em phải nhờ sự hỗ trợ của chú và về phần điện nhờ sự hỗ trợ của anh rể. Vì vậy, trước mắt, dù chỉ đỗ tốt nghiệp THPT với 22 điểm, Hưởng sẽ chưa nộp đơn vào bất cứ trường nghề nào mà có kế hoạch dành thời gian học ngoại ngữ để có khả năng đọc tốt các tài liệu về ô tô trên mạng internet và đi học lớp đào tạo lái xe, sau đó em sẽ thực hiện ước mơ học nghề để có thể sửa chữa hoặc có thể là chế tạo và lắp ráp ra những chiếc ô tô của riêng mình. Được biết, em đã nhận được những đơn đặt hàng đầu tiên với điều kiện khắc phục được một số khiếm khuyết của xe như: số lượng ghế ngồi quá ít, giảm sóc yếu dẫn đến khối lượng vận chuyện bị hạn chế, xe thiếu một số bộ phận như đồng hồ đo tốc độ, điều hòa,… Hưởng cho biết, em cần có thêm nhiều thời gian nữa để tiếp tục học tập, nghiên cứu để có thể chế tạo ra những chiếc ô tô nhiều ưu điểm, phù hợp với đối tượng người sử dụng là người nghèo, nhất là người nông dân quê em.
Qua sản phẩm sáng tạo của Đoàn Quang Hưởng có thể khẳng định, nếu sống với đam mê và nỗ lực hết mình để thực hiện ước mơ, thì con đường dẫn đến thành công không phải là điều xa vời./.
Bài và ảnh:
Hồng Minh
