Những năm qua, quá trình kết nối giữa người nông dân với các chủ doanh nghiệp, các chuỗi hệ thống phân phối bán lẻ, siêu thị, cửa hàng được đẩy mạnh đã góp phần thúc đẩy sản xuất nông sản hàng hóa có chất lượng, hạn chế tình trạng “được mùa, mất giá” hay bị tư thương ép giá. Việc kết nối cung - cầu đang hướng tới sự chuyên nghiệp, hàng hóa được lưu thông thuận lợi, thúc đẩy sản xuất phát triển, người tiêu dùng được sử dụng hàng hóa có chất lượng, giá cả hợp lý, mẫu mã phong phú. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp phân phối đã có nguồn hàng ổn định với đa dạng chủng loại của các vùng miền thu hút được lượng lớn khách hàng, từ đó tăng doanh thu và mở rộng được hệ thống phân phối.
Mặc dù đã có những bước tiến khả quan, song vẫn phải nhìn nhận một thực tế là hiện nay, quá trình tạo dựng chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm trong nước vẫn còn nhiều hạn chế và chưa thực sự bền vững. Nhiều địa phương với những đặc sản vùng miền vẫn chưa được nhiều người biết đến, hoặc có biết đến nhưng khó có cơ hội đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng khi thiếu sự liên kết trong lưu thông, phân phối. Các hợp tác xã sản xuất nông nghiệp chưa chú trọng đến khâu kinh doanh dịch vụ, chưa tham dự các sự kiện xúc tiến thương mại để có cơ hội gặp gỡ đối tác, tạo ra mối liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm tốt hơn. Ở nhiều địa phương dù có mô hình sản xuất sản phẩm rất tốt nhưng quy mô nhỏ nên rất khó khăn trong việc liên kết với các doanh nghiệp. Trong khi các hộ sản xuất rất thiếu về công nghệ, vốn và thị trường đang rất mong muốn được kết nối với các nhà phân phối, thì các doanh nghiệp đầu tư phân phối và doanh nghiệp liên kết lại rất thiếu thông tin về các vùng sản xuất để có thể liên kết được với những hộ sản xuất. Chính vì thế để tiêu thụ nông sản ổn định đòi hỏi phải đẩy mạnh kết nối cung cầu giữa nhà sản xuất với doanh nghiệp bán lẻ. Chuỗi liên kết tiêu thụ hiện nay sẽ gồm 3 phân khúc chính gồm khâu sản xuất, phân phối và tiêu dùng. Để thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp theo hướng bền vững, cần có các cơ chế hỗ trợ sản xuất, kinh doanh theo chuỗi, đồng thời tạo điều kiện cho người sản xuất và doanh nghiệp tiếp cận vay vốn với lãi suất ưu đãi. Đối với những nhà bán lẻ không nên chỉ ngồi một chỗ để chờ doanh nghiệp đưa sản phẩm đến, như vậy sẽ biến mình vào thế bị động, không nắm bắt được thực tế sản phẩm tại các vùng miền, từ đó không thu hút được các đặc sản đưa về hệ thống bán lẻ, thu hút nhiều hơn người tiêu dùng. Mặt khác, các nhà sản xuất cũng cần tích cực tìm kiếm thị trường cho mình, tránh tình trạng nhiều hợp tác xã hiện nay vẫn than thở rất khó đưa hàng hóa vào các chuỗi tiêu thụ, các hệ thống phân phối lớn dẫn đến không tiêu thụ được sản phẩm. Vì vậy việc tăng cường hoạt động liên kết nhằm tạo ra mối gắn kết bền vững, lâu dài giữa các nhà sản xuất và các nhà phân phối bán lẻ cần thiết phải được chú trọng hơn nữa nhằm tạo ra những chuỗi cung ứng hàng hóa hiệu quả và xuyên suốt.
Xây dựng chuỗi liên kết bền vững trong tiêu thụ hàng hóa và nông đặc sản tạo cơ hội cho doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kinh doanh, nhà phân phối gặp gỡ, kết nối và trao đổi kinh nghiệm, đưa sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có chất lượng tốt đến tay người tiêu dùng là mục tiêu của Đề án phát triển thị trường trong nước được Bộ Công thương phát động từ nhiều năm qua. Theo các chuyên gia thị trường, khi Việt Nam đã và đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, sản phẩm hàng hóa của Việt Nam sẽ phải chịu sự cạnh tranh khốc liệt với các sản phẩm cùng loại trong nước cũng như nước ngoài. Chính vì thế, hoạt động kết nối tiêu thụ sản phẩm, tăng cường hoạt động liên kết trong chuỗi cung ứng hàng Việt Nam, hỗ trợ gắn kết bền vững giữa doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp phân phối một cách bền vững sẽ là yếu tố then chốt cần được đặc biệt chú trọng trong giai đoạn này. Do đó trong thời gian tới, Bộ Công thương cùng các địa phương, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam sẽ có những bước đột phá, sáng tạo hơn nữa trong hoạt động kết nối cung cầu, hướng dẫn các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hộ nông dân cùng tham gia nhiều hơn nữa vào chuỗi phân phối sản phẩm hàng hóa Việt Nam tại thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu tại các thị trường lớn trên thế giới./.
Phương Mai