Dự án xây dựng Khu tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ tại xã Nam Vân (TP Nam Định) được khởi công tháng 11-2013 theo Quyết định số 245/QĐ-UBND ngày 7-2-2013 của UBND tỉnh. Dự án khánh thành nhân dịp kỷ niệm 103 năm ngày sinh đồng chí Lê Đức Thọ (10-10-1911 - 10-10-2014), nhằm tôn vinh và khẳng định công lao, những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Đức Thọ đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của đất nước và quê hương Nam Định.
Đồng chí Lê Đức Thọ, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, là một trong những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một chiến sĩ cách mạng kiên cường, một cán bộ lãnh đạo giàu kinh nghiệm của Đảng và Nhà nước. Trong sự nghiệp hoạt động cách mạng gian khổ nhưng hào hùng, đồng chí Lê Đức Thọ đã đem hết tâm sức, tài năng, trí tuệ của mình cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và của dân tộc.
Năm 2011, nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Lê Đức Thọ, thực hiện Thông báo số 29-TB/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng ngày 20-5-2011 và Kế hoạch số 37-KH/BTGTW ngày 20-6-2011 của Ban Tuyên giáo Trung ương về “Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Lê Đức Thọ”, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nam Định đã tổ chức trọng thể các hoạt động như: Tổ chức cuộc thi tìm hiểu về người chiến sĩ cộng sản Lê Đức Thọ; tổ chức hội thảo khoa học “Đồng chí Lê Đức Thọ với cách mạng Việt Nam và quê hương Nam Định”; tổ chức đêm thơ Lê Đức Thọ; đặt tên đồng chí cho một đường phố lớn của Thành phố Nam Định; lập dự án xây dựng Khu tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ tại quê hương, xã Nam Vân (TP Nam Định). Đặc biệt, Dự án xây dựng Khu tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ là hoạt động thiết thực để tưởng nhớ, tôn vinh, đồng thời bày tỏ tình cảm và lòng biết ơn của Đảng bộ và nhân dân Nam Định đối với một người con ưu tú của đất nước và quê hương; góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Khu tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ tại xã Nam Vân (TP Nam Định). |
Được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, thời gian qua Thành phố Nam Định đã tập trung chỉ đạo BQL Đầu tư - Xây dựng và nhà thầu là Cty CP Tập đoàn Xuân Trường thực hiện GPMB và thi công các hạng mục của Dự án đúng theo Quyết định số 245/QĐ-UBND ngày 7-2-2013 của UBND tỉnh. Dự án xây dựng Khu lưu niệm đồng chí Lê Đức Thọ gồm 3 hạng mục chính: Khu lưu niệm đồng chí Lê Đức Thọ; cải tạo đường giao thông đoạn từ Quốc lộ 21 đến đường Vũ Hữu Lợi, kè sông Lèo; cải tạo Trường THCS Nam Vân. Tổng mức đầu tư của Dự án là 79 tỷ 896 triệu đồng. Trong đó, hạng mục chính Khu tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ đã hoàn thành, bao gồm: Xây mới Nhà tưởng niệm đồng chí Lê Đức Thọ dạng chữ “Nhị” theo kiến trúc truyền thống kết cấu gỗ. Tiền đường có kích thước 15,4m x 8,57m là nơi trưng bày các hiện vật, tư liệu, sách báo, bài viết giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp đồng chí Lê Đức Thọ. Hậu cung có kích thước 9,9m x 6,36m là nơi thờ đồng chí Lê Đức Thọ. Cải tạo nhà thờ chi họ Phan theo đúng vị trí và kích thước nguyên trạng; thay thế tường, mái bằng hệ thống cột, khung vì gỗ lim, mái lợp ngói ngũ hài, nền nhà lát gạch bát. Xây mới 2 nhà bia để đặt các tấm bia cổ. Xây mới nhà khách theo kiến trúc truyền thống nhà 5 gian, 2 mái có kích thước 12,7m x 6,09m. Đến nay, nhà thầu đã triển khai thi công cơ bản xong hạng mục kè sông Lèo; cải tạo nâng cấp Trường THCS Nam Vân; cải tạo đường giao thông từ Quốc lộ 21 nối vào đường Vũ Hữu Lợi. Trong đó, đã hoàn thành xong bãi đỗ xe với diện tích 1.337m2; kè bờ sông Lèo bằng đá hộc chiều dài 695m; cải tạo đường giao thông (đoạn 1, 2, 3) với tổng chiều dài là 2.180m.
Dự án khánh thành nhân dịp kỷ niệm 103 năm ngày sinh đồng chí Lê Đức Thọ (10-10-1911 - 10-10-2014) nhằm tôn vinh và khẳng định công lao, những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Đức Thọ đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của đất nước và quê hương Nam Định.
Đồng chí Lê Đức Thọ, tên thật là Phan Đình Khải, sinh ngày 10-10-1911 tại xã Địch Lễ, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định, nay là xã Nam Vân (TP Nam Định) trong một gia đình nho giáo, ở một vùng đất có truyền thống yêu nước, hiếu học. Đồng chí Lê Đức Thọ thuộc lớp đảng viên cộng sản đầu tiên của Đảng ta. 17 tuổi, đồng chí đã đứng trong đội ngũ Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội. Tháng 10-1929, đồng chí vinh dự được kết nạp vào Đông Dương cộng sản Đảng. Ngày 7-11-1930, đồng chí bị thực dân Pháp bắt giam, tra tấn dã man và kết án tù khổ sai chung thân. Đồng chí kiên quyết đấu tranh, chống án, buộc Toà thượng thẩm thực dân phải giảm mức án của đồng chí xuống 10 năm khổ sai. Năm 1931, đồng chí bị đày ra nhà tù Côn Đảo. Tại địa ngục trần gian - Côn Đảo, 20 tuổi đồng chí được tín nhiệm cử vào Ban thường vụ chi uỷ nhà tù và Bí thư chi bộ. Năm 1936, trước sức đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân ta và phong trào Bình dân ở Pháp, bọn thực dân ở Đông Dương phải trả tự do cho một số tù chính trị, trong đó có đồng chí Lê Đức Thọ. Ra tù, trở về Nam Định, đồng chí tiếp tục bắt liên lạc với Đảng và xây dựng một số cơ sở bí mật của Đảng ở Nam Định. Năm 1939, biết rõ đồng chí Lê Đức Thọ là một trong những cán bộ lãnh đạo chủ chốt phong trào cách mạng ở Nam Định, thực dân Pháp cho mật thám theo dõi, khám xét, bắt đồng chí và khép tội "phần tử nguy hiểm cho an ninh", kết án 5 năm tù đưa đi giam giữ ở Hà Nội, Sơn La và Hoà Bình. Trong lao tù độc ác của bọn thực dân, bị địch tra tấn dã man, đồng chí vẫn luôn luôn nêu cao khí tiết của người cộng sản, không khai báo hoạt động của Đảng, thường xuyên tổ chức học tập chính trị, lý luận cách mạng, động viên bạn tù giữ vững tinh thần chiến đấu. Trong thời kỳ hoạt động bí mật, đồng chí đã ba lần bị địch bắt, hai lần bị kết án, tổng cộng 15 năm tù. Những năm lưu đày, khổ sai ở Côn Đảo, Hà Nội, Sơn La, Hoà Bình, đồng chí luôn tôi luyện ý chí cách mạng, thể hiện tinh thần bất khuất và lòng kiên trung với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân. Năm 1944, ra tù, đồng chí được Đảng đưa về hoạt động ở an toàn khu, phụ trách công tác bảo đảm bí mật, an toàn cho an toàn khu. Tháng 8-1945, tại Hội nghị toàn quốc của Đảng, đồng chí được cử vào Thường vụ Trung ương Đảng. Năm 1948, đồng chí được cử thay mặt Trung ương Đảng vào miền Nam trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến của nhân dân Nam Bộ. Được giao trọng trách Phó Bí thư Xứ ủy Nam Kỳ, đồng chí Lê Đức Thọ đã cùng Thường vụ Xứ uỷ chăm lo xây dựng kiện toàn bộ máy lãnh đạo, chỉ đạo của Xứ uỷ, củng cố và thành lập mới nhiều ban chuyên môn, như: Ban Tổ chức, Ban Dân vận, Ban Công vận, Nông vận, Thanh vận, Tôn giáo, Hoa vận, Khơ me vận...; cử nhiều cán bộ của Xứ uỷ trực tiếp xuống các khu, tỉnh để nắm tình hình và chỉ đạo phong trào; đảm bảo giữ mối liên hệ trực tiếp và thông suốt với Thường vụ Trung ương Đảng và Bác Hồ. Năm 1958, đồng chí từ chiến trường miền Nam ra Bắc, được Bộ Chính trị phân công làm Trưởng ban Tổ chức Trung ương. Năm 1967, đồng chí được Trung ương Đảng giao nhiệm vụ Phó Bí thư Trung ương Cục miền Nam. Sau cuộc Tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968, từ tháng 5 năm 1968 đồng chí làm cố vấn đặc biệt của Đoàn đại biểu Chính phủ ta tại Hội nghị Paris về Việt Nam. Trong quá trình hoạt động cách mạng, đồng chí rất quan tâm đến công tác tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, nghiên cứu lịch sử Đảng làm cơ sở để xây dựng và nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng trong từng giai đoạn cách mạng. Được giao làm Trưởng Tiểu ban nhân sự từ Đại hội III đến Đại hội VI của Đảng, đồng chí đã tích cực tham mưu giúp Bộ Chính trị chuẩn bị tốt công tác nhân sự BCH Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đồng chí Lê Đức Thọ là tấm gương sáng về lòng trung thành tận tụy với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân, tinh thần cách mạng dũng cảm, lạc quan, kiên cường, bất khuất, đức tính cần kiệm, liêm chính và tình thương đối với đồng đội, đồng chí. Với những đóng góp to lớn, đồng chí Lê Đức Thọ đã được Đảng và Nhà nước tặng Huân chương Sao Vàng; Đảng và Nhà nước Liên Xô tặng Huân chương Cách mạng Tháng Mười; Nhà nước Căm-pu-chia tặng Huân chương Ăngco. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (12-1986), đồng chí Lê Đức Thọ được Đại hội long trọng tuyên dương công trạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng về truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng và niềm tự hào của Đảng bộ, nhân dân quê hương Nam Định./.
Bài và ảnh: Việt Thắng