Những ngày này, khí thế thi đua lao động sản xuất chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX tràn ngập khắp các vùng quê. Đường quê mở rộng, bê tông rải nhựa phẳng lỳ, rợp hoa và cây xanh bên lề, rực rỡ cờ hoa, băng rôn, khẩu hiệu chào mừng Đại hội. Nhà nhà, người người phấn khởi trước sự đổi thay của quê hương trong công cuộc xây dựng nông thôn mới (NTM), thành quả to lớn của cả hệ thống chính trị và nhân dân đã không ngừng phấn đấu trong gần một thập kỷ qua dưới sự lãnh đạo của Đảng.
 |
| “Không gian xanh” tại Trường Mầm non Đồng Sơn, xã Đồng Sơn (Nam Trực). |
Xã Yên Cường nằm xa trung tâm huyện Ý Yên. Vùng quê thuần nông nghèo với điểm xuất phát thấp trước kia giờ “khoác áo mới” hoàn toàn bởi đã đạt chuẩn NTM và NTM nâng cao với các tiêu chí từ cơ sở vật chất kỹ thuật đến đời sống văn hóa tinh thần. Đường trục xã, liên xã có dải cây xanh, điện chiếu sáng; có các tuyến đường hoa, cảnh quan môi trường “sáng - xanh - sạch - đẹp”. Đồng chí Nguyễn Văn Chiển, Chủ tịch UBND xã cho biết: Thành công trong quá trình xây dựng NTM ở Yên Cường phải kể đến việc xã quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, đưa doanh nghiệp về đầu tư xây dựng chuỗi liên kết; trong đó HTX đã khẳng định vai trò đầu tàu dẫn dắt người dân tham gia liên kết sản xuất cùng doanh nghiệp để thúc đẩy mở rộng thị trường cho nông sản địa phương, phát triển nông nghiệp hàng hóa. HTX sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Nam Cường khuyến khích người dân tập trung ruộng đất quy mô cánh đồng lớn để trồng rau an toàn theo công nghệ Nhật Bản; HTX sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Bắc Cường đảm trách nhiệm vụ sản xuất phân hữu cơ phục vụ sản xuất. Mô hình liên kết này đã thu hút được trên 2.500 lao động địa phương, tạo ra cuộc “cách mạng” trong tư duy và thực tiễn sản xuất nông nghiệp ở Yên Cường. Kinh tế phát triển tạo nguồn lực quan trọng để Yên Cường đầu tư xây dựng, nâng cao các tiêu chí về cơ sở vật chất và “về đích” xây dựng NTM từ năm 2014. Đến hết năm 2019, Yên Cường được công nhận hoàn thành 19/19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí NTM nâng cao, từng bước chuyển sang xây dựng mô hình xã NTM kiểu mẫu về đô thị hóa nông thôn.
Ở xã Đồng Sơn (Nam Trực), người dân vẫn nhắc mãi câu chuyện “vận động con em quê hương ra ngoài làm ăn thành đạt” trở về hỗ trợ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở ở địa phương khi chương trình NTM còn là chủ trương. Đến năm 2010, trong khi các nơi khác mới bắt tay vào lập kế hoạch chương trình xây dựng NTM, Đồng Sơn đã hoàn thành đổ bê tông toàn bộ tuyến đường trục xã; xây mới 2 nhà văn hóa, trạm y tế và nâng cấp Nghĩa trang liệt sĩ. Kết quả thực tế của việc huy động đầu tư đã tạo động lực to lớn thúc đẩy công cuộc xây dựng kiến thiết quê hương bằng nhiều nguồn lực. Người dân tin tưởng phấn khởi khi những nguồn lực đóng góp được sử dụng đầu tư hiệu quả trên quê hương nên nhiệt tình ủng hộ. Nhờ đó nhân dân tự nguyện hiến hàng nghìn m2 đất thổ cư và đất sản xuất nông nghiệp, đóng góp hàng nghìn ngày công lao động để xây dựng các công trình. Đến nay, toàn bộ các tuyến đường trục xã, đường liên thôn, đường dong, ngõ xóm trong xã được bê tông, cứng hóa; hơn 10km đường giao thông nội đồng được đổ bê tông; xây mới và nâng cấp 12 nhà văn hóa thôn; xây mới 10 sân vận động; nâng cấp trường học các cấp. Cảnh quan môi trường NTM “sáng - xanh - sạch - đẹp”, an ninh chính trị, trật tự xã hội được củng cố và tăng cường, đời sống của nhân dân ngày một nâng cao. Đồng Sơn là 1 trong 13 xã được Hội đồng thẩm định của tỉnh đề nghị UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2019. Chia sẻ kinh nghiệm của địa phương, đồng chí Tạ Quang Chinh, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Để phát huy sức mạnh nội lực xây dựng NTM cần phải khơi dậy sức dân, sự sáng tạo của người dân; lấy cán bộ, đảng viên làm nòng cốt, lấy người dân làm trung tâm tuyên truyền cho dân hiểu mục đích xây dựng NTM nhằm nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân, xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh. Trong quá trình thực hiện, nhân dân luôn là chủ thể hành động, quyết định thành công của chương trình”.
Được xem là điểm sáng về xây dựng NTM, xã Giao Phong (Giao Thủy) có bước nhảy vọt về kinh tế và những công trình kết cấu hạ tầng. Người dân ai cũng phấn chấn và tự hào khi được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc cho thành tích của xã trong phong trào xây dựng NTM, Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen xã đạt chuẩn NTM tiêu biểu của cả nước giai đoạn 2016-2020. Đến xóm Lâm Trụ, chúng tôi chứng kiến gần chục người dân đang san lấp mặt bằng tiếp tục mở rộng đường trục xóm. Tuyến đường này trước kia đã được bê tông hóa toàn bộ 1,4km. Nay trước yêu cầu phát triển, nhân dân đồng thuận đóng góp mở rộng mặt đường từ 3m lên 6m. Ông Cao Đắc Hưởng (70 tuổi) đang tham gia làm đường phấn khởi cho biết: Tôi chứng kiến từng ngày sự thay đổi của quê hương. Trước đây chúng tôi không nghĩ sẽ có một ngày được hưởng thụ cơ sở vật chất khang trang như bây giờ. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM hiện thực hóa giấc mơ của người nông dân chúng tôi. Đồng chí Phạm Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã cho biết: Xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, không có điểm dừng, xã đang tiếp tục huy động các nguồn lực để chỉnh trang cảnh quan môi trường; giữ vững, nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM; phấn đấu xây dựng thành công xã NTM kiểu mẫu “Sáng - xanh - sạch đẹp - an toàn” bền vững và phát triển trong năm 2020.
Gần 10 năm xây dựng NTM, tỉnh ta luôn thực hiện nhất quán phương châm “Người dân nông thôn là chủ thể xây dựng NTM”, “Dân cần - dân biết - dân bàn - dân làm - dân giám sát - dân hưởng thụ”, “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”; phát động rộng khắp phong trào thi đua “Chung sức xây dựng NTM” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”. Mặc dù gặp không ít khó khăn trong giai đoạn mới, nhất là Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương đã có những điều chỉnh cơ bản với nhiều tiêu chí cao hơn, khó hơn. Song với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, đặc biệt sự hưởng ứng, đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong tỉnh nên chương trình xây dựng NTM đã đạt được những kết quả vượt bậc, làm cho bộ mặt nhiều vùng nông thôn khang trang, xanh - sạch - đẹp hơn, bộ mặt nông thôn và đời sống người dân trong tỉnh được nâng cao, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội… Nhiều xã, thị trấn, thôn, xóm nỗ lực xây dựng, hình thành các “tiêu chí kiểu mẫu”, tạo điểm nhấn khác biệt như: xã Nghĩa Minh (Nghĩa Hưng) xây dựng xã NTM “kiểu mẫu 4.0”; xã Xuân Châu (Xuân Trường) với những tuyến đê kiểu mẫu; các xã Hải Thanh, Hải Quang, Hải Châu (Hải Hậu) hình thành “kết cấu hạ tầng, cảnh quan môi trường và văn hóa” kiểu mẫu; xã Điền Xá (Nam Trực) phát triển nghề sinh vật cảnh gắn với xây dựng thôn, xóm NTM kiểu mẫu; xóm 4, xã Hải Bắc (Hải Hậu) nhân rộng mô hình “khu vườn kiểu mẫu”; thôn Hồng Hà 1 và Hồng Hà 2, xã Mỹ Tân (Mỹ Lộc) xây dựng mô hình “làng văn hóa NTM kiểu mẫu”; xóm 2 Phú Thọ, xã Nghĩa Hải (Nghĩa Hưng) xây dựng “Khu dân cư kiểu mẫu”… Tháng 10-2019 tỉnh ta được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, là 1 trong 2 tỉnh dẫn đầu cả nước trong phong trào xây dựng NTM và được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba về thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM”. Đây chính là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh ta trong giai đoạn qua, là động lực mạnh mẽ để Nam Định tiếp tục thực hiện chương trình xây dựng NTM trong thời gian tới./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
