Trong giai đoạn 2011-2015, thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 25-7-2011 của BCH Đảng bộ tỉnh khóa XVIII cùng với các làng nghề, 20 CCN địa phương đang hoạt động trên địa bàn tỉnh là “xương sống” thúc đẩy phát triển sản xuất CN-TTCN khu vực nông thôn. Thêm 95 dự án đầu tư mới với tổng số vốn đầu tư đã thực hiện là gần 1.400 tỷ đồng cho thấy hiệu quả thu hút đầu tư về nông thôn của các CCN địa phương.
Để thu hút đầu tư vào các CCN trên địa bàn, UBND tỉnh đã ban hành 4 quyết định về các cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi thu hút đầu tư, tạo điều kiện tốt nhất để các nhà đầu tư triển khai các dự án sản xuất, kinh doanh trong các CCN tập trung. Thông qua các chương trình, đề án khuyến công, trong giai đoạn 2011-2015, UBND tỉnh và Bộ Công thương đã hỗ trợ kinh phí trên 20,5 tỷ đồng để tổ chức đào tạo nghề miễn phí cho trên 7.000 lao động nông thôn; hỗ trợ nhiều doanh nghiệp trong các CCN tổ chức các mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất sản phẩm mới; các lớp tập huấn nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp. Từ năm 2011 đến nay, từ các nguồn kinh phí khuyến công, xúc tiến thương mại UBND tỉnh đã hỗ trợ kinh phí cho 810 lượt doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng tập trung chỉ đạo các sở, ngành chức năng và UBND các địa phương phối hợp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án phát triển hạ tầng giao thông trọng điểm, huyết mạch nhằm tạo ra các lợi thế cho địa bàn nông thôn. Nhờ quyết liệt triển khai đồng bộ các giải pháp về cơ chế, chính sách để tạo môi trường đầu tư thông thoáng, theo đánh giá của chính cộng đồng doanh nghiệp, năm 2014, chỉ số năng lực cạnh tranh PCI của tỉnh ta tiếp tục có sự tiến bộ vượt bậc, tăng 9 bậc so với năm 2013, xếp thứ 33/63 tỉnh, thành phố trong cả nước với tổng số 58,52 điểm, đạt thứ hạng cao nhất từ năm 2007 đến nay, nằm ở nhóm khá. Cùng với quyết tâm của UBND tỉnh, trong giai đoạn 2011-2015 UBND các huyện, Thành phố Nam Định cũng tập trung chỉ đạo các phòng chức năng nghiên cứu các cơ chế, chính sách khuyến khích của Trung ương, của tỉnh và phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của huyện để khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất trong các CCN. Nhờ đó, trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã có 15/20 CCN đã được lấp đầy diện tích; trong đó có 8 CCN được lấp đầy trong giai đoạn 2011-2015 là: Hải Phương, Hải Minh (Hải Hậu); Trung Thành, Quang Trung (Vụ Bản); Xuân Tiến, Thị trấn Xuân Trường (Xuân Trường); Cát Thành, Trực Hùng (Trực Ninh)... Tính đến tháng 9-2015, các CCN tập trung đã thu hút được 472 dự án với tổng vốn đầu tư được duyệt xấp xỉ 3.000 tỷ đồng, tổng vốn đầu tư đã thực hiện là trên 2.700 tỷ đồng. Đến tháng 9 năm 2015, giá trị sản xuất công nghiệp của 20 CCN tập trung trong toàn tỉnh ước đạt 3.630 tỷ đồng, tăng 17,1% so với cùng kỳ năm 2014; tạo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 19 nghìn lao động nông thôn.
 |
| Sản xuất các sản phẩm cơ khí tại Cty TNHH Việt Thắng, CCN Đồng Côi (Nam Trực). |
Tuy nhiên kết quả thu hút đầu tư vào các CCN địa phương vẫn chưa tương xứng với tiềm năng do nhiều nguyên nhân. Đầu tiên là công tác quảng bá, xúc tiến đầu tư vào các CCN chưa được thực hiện đúng mức, hình thức đơn điệu, phạm vi nhỏ hẹp nên chưa thu hút được những dự án đầu tư quy mô lớn, hiệu quả kinh tế cao vào các CCN. Hiện nay, tất cả các huyện, thành phố đều đã có cổng thông tin điện tử, tuy nhiên ngoài một số thông tin cơ bản (cũ) thì chưa đơn vị nào phát huy vai trò của các website này để quảng bá điều kiện tự nhiên, vị trí địa lý thuận lợi và các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư, thu hút đầu tư vào các CCN tập trung. “Kênh” thu hút đầu tư qua cộng đồng con em quê hương đi học tập, làm ăn và thành đạt ở khắp mọi miền Tổ quốc và nước ngoài chưa được chú trọng khai thác và tổ chức xúc tiến đầu tư thường xuyên. Tình trạng ô nhiễm môi trường trong các CCN vẫn còn phổ biến, có nơi tình trạng ô nhiễm rất nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển sản xuất công nghiệp bền vững. Mới có 3/20 CCN là các CCN: Xuân Tiến (Xuân Trường), Tống Xá (Ý Yên) và An Xá (Thành phố Nam Định) đầu tư xây dựng nhà máy xử lý nước thải công nghiệp với tổng vốn đầu tư trên 27,5 tỷ đồng. Hiện tại 2 CCN của huyện Vụ Bản vẫn khó khăn vướng mắc trong công tác bàn giao giữa chủ đầu tư cũ (là các xã Quang Trung, Trung Thành) với Trung tâm Phát triển CCN huyện khiến các chủ đầu tư khó làm việc. Bên cạnh đó, vấn đề cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đầu tư vào các CCN chậm tiến độ, nhiều thủ tục rườm rà cũng là một trong những nguyên nhân quyết định ảnh hưởng lớn đến hoạt động thu hút đầu tư vào các CCN. Chất lượng nguồn nhân lực tại chỗ (bao gồm cả kỹ năng nghề và tác phong kỷ luật lao động…) cũng là vấn đề ảnh hưởng tới kết quả thu hút đầu tư vào các CCN. Trong 5 năm qua, Trung ương và UBND tỉnh đã tập trung nhiều nguồn lực để chú trọng công tác đào tạo nghề, dạy nghề cho lao động nông thôn. Tuy nhiên, tình trạng doanh nghiệp thiếu hụt nguồn lao động lành nghề có tác phong công nghiệp hoặc phải tổ chức đào tạo lại lao động đã qua học nghề vẫn còn phổ biến. Các dịch vụ đi kèm khi CCN phát triển kéo theo số lao động tập trung tại các địa bàn có CCN địa phương chưa phát triển tương xứng.
Trên cơ sở phân tích những nguyên nhân, kết quả và tồn tại, hạn chế trong công tác thu hút đầu tư vào các CCN trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn 2011-2015, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất CN-TTCN khu vực nông thôn của Trung ương, của tỉnh (các Nghị định số 41, 45, 61 của Chính phủ và Quyết định số 08/2012/QĐ-UBND ngày 7-5-2012 của UBND tỉnh); tiếp tục triển khai có hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn đầu tư cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất, thu hút đầu tư sẽ tạo lực đẩy thu hút đầu tư vào 5 CCN chưa lấp đầy trên địa bàn tỉnh giải quyết việc làm cho nhiều lao động nông thôn, góp phần thực hiện thành công các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX./.
Bài và ảnh: Thành Trung
