Nhận thức được tầm quan trọng của công tác Dân số - kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua, Huyện ủy, UBND huyện Nam Trực đã tập trung chỉ đạo các ngành chức năng, các xã, thị trấn thực hiện hiệu quả các giải pháp nâng cao chất lượng dân số.
 |
| Kiểm tra sức khỏe cho trẻ tại Trạm Y tế xã Nam Hùng. |
Ngay từ đầu năm 2022, UBND huyện đã kiện toàn Ban chỉ đạo công tác Dân số - KHHGĐ huyện, phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch thực hiện Chiến lược Dân số huyện Nam Trực đến năm 2030; chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ KHHGĐ, tiếp tục triển khai các đề án nâng cao chất lượng dân số. UBND huyện chỉ đạo các ngành chức năng, các xã, thị trấn phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác Dân số - KHHGĐ trên các phương tiện thông tin đại chúng, chăng treo pa-nô, khẩu hiệu; lồng ghép trong các hội nghị, hội thảo, truyền thông nhóm nhỏ. Nội dung tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của UBND tỉnh về công tác dân số, đặc biệt là các quan điểm, chủ trương mới như: Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; Pháp lệnh Dân số, Nghị định 114 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính về chính sách Dân số - KHHGĐ; Kế hoạch hành động số 32/KH-UBND, ngày 9-3-2021 của UBND tỉnh về thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030, Chương trình Điều chỉnh mức sinh tỉnh Nam Định đến năm 2030… Đài Phát thanh huyện và hệ thống đài truyền thanh các xã, thị trấn hàng tháng đều xây dựng chuyên mục “Dân số - KHHGĐ”, kịp thời đưa tin, phản ánh các hoạt động triển khai thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch công tác Dân số - KHHGĐ ở các cơ quan, doanh nghiệp, địa phương; phổ biến kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ tới các tầng lớp nhân dân. Đẩy mạnh tuyên truyền cổ động vào các dịp Ngày Dân số thế giới (1-7), Ngày Tránh thai thế giới (26-9), Ngày Quốc tế trẻ em gái (11-10) bằng băng rôn, khẩu hiệu tại các trục đường chính, các khu dân cư trong huyện về vấn đề Dân số - KHHGĐ. Trung tâm Y tế huyện, các xã, thị trấn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác truyền thông dân số, nhất là khai thác sử dụng các nền tảng mạng xã hội Facebook, TikTok, Zalo với các chủ đề, hình ảnh và nội dung phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu thông tin của nhiều nhóm đối tượng, nhất là các bạn trẻ. Năm 2021, hưởng ứng Cuộc thi Thử thách làm tuyên truyền viên dân số trên nền tảng TikTok do Tổng cục KHHGĐ tổ chức, huyện Nam Trực có gần 200 bài dự thi của cán bộ, cộng tác viên dân số và các bạn trẻ. Năm 2022, nhiều cán bộ, cộng tác viên dân số và các bạn trẻ trên địa bàn tích cực hưởng ứng cuộc thi “Sống chủ động cùng viết nên câu chuyện ngày mai” do Tổng cục KHHGĐ tổ chức với hàng trăm video clip, nhiều hình ảnh về Dân số - KHHGĐ, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục… tạo được sức hút và lan tỏa trong cộng đồng mạng. Trung tâm Y tế huyện phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, các xã, thị trấn lồng ghép tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên và nhân dân với nội dung cụ thể thiết thực, phù hợp với từng nhóm đối tượng, thực hiện tốt chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Hàng năm, Trung tâm Y tế huyện tổ chức tập huấn cập nhật kiến thức, nâng cao trình độ và năng lực truyền thông về công tác Dân số - KHHGĐ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách dân số của 20 xã, thị trấn, cộng tác viên dân số ở khắp các thôn, xóm. Đây là lực lượng thường xuyên “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, tập trung vào những người trong độ tuổi sinh đẻ, những gia đình sinh con “một bề” là con gái để tư vấn, phổ biến về chính sách Dân số - KHHGĐ, kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản - KHHGĐ, nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi...; vận động thực hiện chủ trương mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có tối đa 2 con, đảm bảo quyền và trách nhiệm trong sinh con, nuôi dạy con tốt; tổ chức các hoạt động sinh hoạt câu lạc bộ, sinh hoạt nhóm nhỏ, nói chuyện chuyên đề về Dân số - KHHGĐ. Qua đó đã từng bước nâng cao nhận thức và chuyển đổi hành vi về Dân số - KHHGĐ của cán bộ, nhân dân trong huyện.
Cùng với công tác truyền thông, huyện Nam Trực chỉ đạo ngành chuyên môn tổ chức thực hiện tốt các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Trong đó chú trọng tập trung triển khai Chiến dịch truyền thông lồng ghép với dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Trung tâm Y tế huyện, trạm y tế các xã, thị trấn đã duy trì thường xuyên dịch vụ KHHGĐ, đáp ứng đầy đủ, kịp thời, an toàn và thuận tiện các nhu cầu của người dân trên địa bàn. Từ đầu năm 2022 đến nay, toàn huyện có 5.000 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ mới chấp nhận sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại để thực hiện KHHGĐ. Trong đó 1.250 ca đặt dụng cụ tử cung, 1.615 người uống thuốc tránh thai, 215 người tiêm, cấy thuốc tránh thai, 1.920 người sử dụng bao cao su. Toàn huyện đã tổ chức khám phụ khoa và chăm sóc sức khỏe sinh sản cho trên 1.000 phụ nữ trong độ tuổi, phát hiện và điều trị cho 183 trường hợp mắc bệnh phụ khoa. Với những biện pháp thiết thực, hiệu quả, những năm qua, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên, tỷ lệ giảm sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở huyện có những chuyển biến tích cực. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh được kiểm soát…
Bên cạnh đó, huyện tiếp tục triển khai có hiệu quả các đề án, mô hình nâng cao chất lượng dân số như: Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh; Đề án “Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh”; Đề án “Tư vấn và chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng”; Đề án tư vấn và khám sức khoẻ tiền hôn nhân cho vị thành niên, thanh niên, công nhân. Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh được triển khai ở 20/20 xã, thị trấn của huyện, với các hoạt động tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề cho phụ nữ đang mang thai và trong độ tuổi sinh đẻ (từ 15-49 tuổi) về lợi ích của việc lấy máu gót chân trẻ sơ sinh. Qua đó, các bà mẹ chấp nhận cho cán bộ y tế lấy mẫu máu để xét nghiệm sàng lọc sơ sinh, điều trị kịp thời cho trẻ bị thiếu men G6PD và suy giáp trạng bẩm sinh ngay trong giai đoạn chưa có biểu hiện lâm sàng nhằm loại bỏ và giảm thiểu các di chứng của bệnh để trẻ phát triển bình thường cả về thể chất và tinh thần. Đề án “Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh” được triển khai tại tất cả các xã, thị trấn với hoạt động chủ yếu là tăng cường quản lý, kiểm tra các cơ sở y tế có siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi nhằm ngăn chặn các cơ sở vi phạm. Tỷ số giới tính khi sinh của huyện duy trì ở mức 114-114,5 bé trai/100 bé gái. Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề liên quan đến sức khỏe của người cao tuổi; thành lập mạng lưới tuyên truyền viên, câu lạc bộ “người cao tuổi giúp đỡ người cao tuổi”; tổ chức khám sức khỏe định kỳ và tư vấn cho người cao tuổi cách thức tự chăm sóc sức khỏe, huy động mỗi gia đình và cộng đồng quan tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Để nâng cao hiệu quả công tác Dân số - KHHGĐ trong thời kỳ mới với mục tiêu nâng cao chất lượng dân số, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh, duy trì mức sinh thấp hợp lý, thời gian tới, huyện Nam Trực tập trung các giải pháp: Làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh, người cao tuổi; tổ chức thực hiện các dịch vụ kỹ thuật tránh thai bảo đảm an toàn, thuận tiện cho mọi đối tượng có nhu cầu. Tiếp tục mở rộng việc triển khai các đề án, mô hình công tác Dân số - KHHGĐ hiệu quả. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật về dân số - sức khỏe sinh sản, dân số và phát triển, bình đẳng giới với nội dung, hình thức và cách tiếp cận phù hợp với từng nhóm đối tượng, nhất là đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ, đề cao vai trò trách nhiệm của mỗi người trong xây dựng mô hình gia đình ít con, ấm no, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc./.
Bài và ảnh: Minh Tân
