Về xã Hải Xuân (Hải Hậu) vào tiết trời cuối thu, chúng tôi ngỡ ngàng trước sự thay đổi của vùng quê biển với những nếp nhà cao tầng san sát, những con đường hoa đầy màu sắc cùng hệ thống giao thông, thuỷ lợi được xây dựng kiên cố. Anh Trần Nguyễn Quang Hưng, cán bộ văn hoá xã Hải Xuân cho biết: Để đạt được kết quả đó, xã Hải Xuân đã xác định công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở là một trong những nội dung quan trọng trong công cuộc xây dựng NTM bền vững và phát triển. Đến nay, cả 13 xóm trong xã đạt tiêu chuẩn “Làng văn hoá”; 2.473/2.601 hộ được công nhận danh hiệu “Gia đình văn hoá” (đạt tỷ lệ 95,08%).
 |
| Nhà văn hoá xóm Hồng Thái, xã Hải Xuân. |
Trong quá trình thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” Đảng ủy, UBND xã Hải Xuân đã gắn với phong trào thi đua xây dựng “Xóm NTM bền vững và phát triển”. Các văn bản quy định về trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn bình xét công nhận các danh hiệu văn hóa được biên soạn lại trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của tỉnh, của huyện và ý kiến đóng góp của các ngành, đoàn thể và nhân dân. Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” xã đã tập trung chỉ đạo các xóm xây dựng, bổ sung hương ước, quy ước. Hiện, cả 13 xóm trong xã có hương ước, quy ước nếp sống văn hóa (NSVH). Từ việc thực hiện hương ước, quy ước NSVH tinh thần đoàn kết thôn xóm ở xã đã đi vào nền nếp. Thuần phong mỹ tục trong các gia đình, dòng họ, phong tục tập quán cộng đồng được gìn giữ và phát huy. Nhân dân các xóm luôn chủ động, tích cực đấu tranh với các tệ nạn xã hội, các hủ tục, lạc hậu trong việc cưới, việc tang. Ý thức sống và làm việc theo pháp luật của nhân dân ngày càng được nâng cao, không có bạo lực gia đình, khiếu kiện vượt cấp, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3, từng bước giảm hộ nghèo. Trong xây dựng gia đình văn hóa, xã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp xây dựng gia đình ít con, no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, để gia đình thực sự là tổ ấm của mỗi người, là tế bào lành mạnh của xã hội. Trong xây dựng xóm văn hoá, xã đẩy mạnh phát triển sản xuất và đảm bảo an sinh xã hội theo hướng bền vững; đầu tư xây dựng hạ tầng, giao thông nông thôn theo tiêu chí “sáng, xanh, sạch, đẹp”. Nhiều xóm trong xã được công nhận danh hiệu “Làng văn hoá”, tiêu biểu như các xóm: Xuân Phương Đông, Xuân Phương Tây, Đức Thuận, Tây, Trung… Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nên người dân tích cực vệ sinh đường làng, ngõ xóm, chỉnh trang khuôn viên nhà ở theo phương châm “Làm từ nhà ra ngõ, từ ngõ ra đường, từ đường ra đồng”. Đến nay, tỷ lệ gia đình có nhà ở kiên cố, sử dụng nước sạch hợp vệ sinh toàn xã đạt trên 95%. Hệ thống giao thông, cầu cống, kênh mương được xây dựng kiên cố, đồng bộ. Toàn xã có 34km đường dong, ngõ xóm được bê tông hoá, nhựa hoá; 10km đường nội đồng đạt chuẩn cứng hoá, 31,3km đường trục xóm được trồng các loại hoa, cây xanh; hệ thống chiếu sáng giao thông nông thôn đạt trên 80%. Xã đã xây dựng lò đốt rác bằng khí tự nhiên; thành lập 1 tổ thu gom rác thải, công tác vệ sinh môi trường được thực hiện thường xuyên. Hiệu quả từ việc thực hiện phong trào xây dựng “Làng văn hóa” đã tác động tích cực đến việc phát triển kinh tế. Ngoài chuyển dịch cơ cấu mùa vụ, sản xuất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản, nhiều gia đình trong xã đã phát triển nghề trồng hoa, cây cảnh, dịch vụ, may mặc, mộc, xây dựng... Làng nghề trồng hoa, cây cảnh Bắc Trung của xã gồm xóm Bắc và xóm Trung thu hút trên 80% hộ dân, tạo thu nhập ổn định từ 500 triệu đồng đến hơn 1 tỷ đồng/hộ/năm. Kinh tế phát triển, người dân trong xã có điều kiện đóng góp xây dựng các thiết chế văn hóa. Hiện nay, cả 13 xóm trong xã đều có NVH với tổng diện tích được quy hoạch xây dựng trên 10.200m2. Các NVH, khu thể thao xóm được xây dựng phù hợp với điều kiện thực tế ở địa bàn dân cư; kinh phí do nhân dân họp bàn quyết định và tự nguyện đóng góp, có sự hỗ trợ của ngân sách xã và cơ chế khuyến khích của huyện. Hội trường 13 NVH xóm đều từ 100 chỗ ngồi trở lên, được trang bị tủ sách, sân tập thể thao tối thiểu từ 150-250m2... Các NVH xóm đều thành lập ban chủ nhiệm NVH; kinh phí hoạt động của NVH, khu thể thao do nhân dân tự nguyện đóng góp. Từ khi có NVH, các đoàn thể như: Hội Người cao tuổi, Hội CCB, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên và nhân dân có địa điểm để tổ chức các buổi sinh hoạt. Tại các NVH còn thường xuyên diễn ra các hoạt động vui chơi, giải trí, hoạt động văn nghệ, thể thao, sinh hoạt các loại hình CLB: Gia đình hạnh phúc, không sinh con thứ 3, dưỡng sinh người cao tuổi… Xã Hải Xuân hiện còn lưu giữ nhiều loại hình nghệ thuật mang đậm nét văn hóa miền quê vùng biển, tiêu biểu là nghệ thuật trống hội, kèn đồng của đồng bào Công giáo. Xã có 2 hội trống nữ ở giáo xứ Xuân Chính và Xuân Thuỷ và 9 hội kèn đồng nam nữ ở 10 xứ, họ đạo. Mỗi hội trống nữ ở Hải Xuân có số lượng từ 50-70 người. Ngoài phục vụ các nghi lễ ở nhà thờ xứ Xuân Chính và Xuân Thuỷ, cả 2 hội trống còn biểu diễn trong các sự kiện chính trị của địa phương; trong đó, hội trống nữ Xuân Chính thường xuyên tham dự ngày hội văn hoá - thể thao truyền thống của huyện và được mời biểu diễn tại tuần lễ văn hoá ở một số tỉnh, thành phố trên cả nước. Do làm tốt công tác xã hội hóa, đến nay các hội trống, hội kèn ở Hải Xuân luôn có nguồn quỹ ổn định hàng chục triệu đồng để bổ sung trang phục, đạo cụ biểu diễn. Phong trào TDTT ở xã phát triển mạnh ở cả 4 khu dân cư: Liên Thuận, Phương Đông, Nam Phong, Xuân Hải. Các đội, CLB: bóng chuyền hơi nữ, bóng chuyền nam, bóng đá thanh, thiếu niên, cầu lông, cờ tướng cũng thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Hằng năm, xã đều tổ chức các giải thể thao phong trào, từ đó tuyển chọn lực lượng nòng cốt tham gia ngày hội văn hoá - thể thao của huyện tổ chức nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh 2-9.
Những kết quả đạt được trong công tác xây dựng đời sống văn hoá cơ sở ở xã Hải Xuân hôm nay có được là nhờ sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của Đảng bộ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân trong xã; tạo động lực thúc đẩy nhân dân địa phương tiếp tục đóng góp vật chất, tinh thần xây dựng quê hương ngày càng văn minh, giàu đẹp./.
Bài và ảnh: Khánh Dũng
