Xuân Nhâm Thìn này, "Ngày thơ Việt Nam" tròn 10 tuổi. Năm 2003, lần đầu tiên, Ngày thơ Việt Nam được Hội Nhà văn Việt Nam quyết định tổ chức theo chỉ đạo của Ban Tư tưởng - Văn hóa TW và Bộ VH-TT Việt Nam vào Tết Nguyên tiêu (rằm tháng Giêng) hằng năm. Từ những hình thức được tổ chức ban đầu còn đơn giản, Ngày thơ Việt Nam qua mỗi năm được bổ sung thêm những hoạt động phong phú, hấp dẫn, trở thành ngày hội tôn vinh thơ ca và lao động nghệ thuật của các nhà thơ.
 |
| Ngày thơ Việt Nam tại Văn Miếu Hà Nội ngày 17-2-2011. Ảnh: Internet |
Nam Định vốn là vùng đất văn hiến. Giai đoạn lịch sử nào, Nam Định cũng có những thi nhân, danh sỹ mà thi phẩm của họ đã góp phần làm phong phú nguồn thơ Việt, làm sáng đẹp tâm hồn Việt. Qua 9 năm diễn ra Ngày thơ Việt Nam, tại tỉnh ta, Ban tổ chức đã phát huy thế mạnh này để sự kiện ngày thơ mang đậm bản sắc dân tộc và sắc thái địa phương. Trong ngày thơ cùng với những sáng tác mới của những hội viên, những người làm thơ không chuyên, công chúng còn được thưởng thức những thi phẩm mang tầm vóc lớn của các bậc minh quân thời Trần, những áng thơ xuân tuyệt mỹ của Nguyễn Bính, Đoàn Văn Cừ, những bài thơ giàu âm hưởng anh hùng ca của các nhà thơ cách mạng như Sóng Hồng, Trần Huy Liệu… Điều đó khẳng định truyền thống thơ ca, sự tiếp nối giữa truyền thống và hiện tại, đồng thời thể hiện mạch nguồn dào dạt của thơ ca Nam Định trong dòng chảy chung của thơ ca dân tộc. Qua những hoạt động: đọc thơ, bình thơ, ngâm thơ, hát các ca khúc phổ thơ có phần đơn giản, chưa thực sự ấn tượng của những năm đầu tổ chức, Ngày thơ Việt Nam qua mỗi năm được làm mới bằng những hình thức, nội dung mới thiết thực, hấp dẫn hơn, góp phần quảng bá thơ, tạo không khí một ngày hội thơ thực sự như: biểu diễn thư pháp, treo lịch thơ, thả thơ, hát ca trù, hái hoa thơ xuân, thi viết thơ nhanh… Ngày thơ Việt Nam hằng năm đã trở thành một sự kiện văn hóa thu hút được sự quan tâm của nhiều người yêu thơ. Đến với Ngày thơ Việt Nam, các tác giả và người yêu thơ Nam Định được gặp gỡ, trao đổi, giao lưu, thể hiện những sáng tác mới nhất, được đắm mình trong không gian thi ca. Có thể gặp ở đây nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần khác nhau nhưng ở họ đều có chung tình yêu dành cho thơ. Công chúng chăm chú, say sưa bên những tờ lịch thơ treo dọc lối vào lễ hội, hăng hái tham gia các hoạt động trong ngày thơ hay cảnh các bạn trẻ hý hoáy chép vào sổ tay những vần thơ hay được gắn kèm chân dung tác giả. Trong thời buổi kinh tế thị trường, sự quan tâm đối với thơ ca có phần giảm sút, việc tổ chức ngày thơ một cách trang trọng còn góp phần khẳng định giá trị tinh thần cao quý của thơ ca, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân. Ngày thơ cũng là dịp các nhà thơ bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ, trách nhiệm công dân trước độc giả; tạo động lực thúc đẩy cảm hứng sáng tạo, giúp họ có thêm nhiều sáng tác mới ca ngợi quê hương, đất nước, hướng đến chân - thiện - mỹ. Vì vậy những năm gần đây, phong trào sáng tác, thưởng thức thơ ở tỉnh ta phát triển khá mạnh mẽ. Các tác giả dù là nhà thơ chuyên nghiệp hay người làm thơ không chuyên đều chú trọng bám sát đời sống xã hội, nâng cao chất lượng tác phẩm. Ngoài các tác phẩm thơ được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, in trong các tuyển tập, chỉ riêng 5 năm qua, hội viên bộ môn thơ (Hội VHNT tỉnh) đã cho ra mắt bạn đọc 45 tập thơ in riêng. Có tác giả in tới 4-5 tập thơ. Nhiều tác giả được nhận giải thưởng của các báo TW và Giải thưởng VHNT Lương Thế Vinh của tỉnh về thơ. Các CLB thơ của những người làm thơ không chuyên trong tỉnh cũng nở rộ, cho ra đời hàng trăm tập thơ. Dù chất lượng còn có phần hạn chế, người làm thơ chưa có nhiều tìm tòi, sáng tạo trong cách thể hiện song trong mỗi tập thơ vẫn có những bài thơ, câu thơ hay đáng để suy ngẫm và đọng lại nhiều xúc cảm trong lòng người đọc.
Bên cạnh những thành công ban đầu, qua 9 năm tổ chức, Ngày thơ Việt Nam ở tỉnh ta cũng còn một số hạn chế. Theo cảm nhận của nhiều người yêu thơ, các hình thức tổ chức trong ngày thơ còn đơn giản, chưa tạo được ấn tượng và sức hút mạnh mẽ đối với công chúng. Ngoài những bài thơ hay của các tác giả nổi tiếng, những sáng tác mới được chọn đọc tại ngày thơ chưa thực sự hay. Bên cạnh sự góp mặt nhiệt tình, tích cực của những nhà thơ có tên tuổi đã cao tuổi, ngày thơ còn thiếu vắng, thưa thớt những gương mặt trẻ. Nhiều người đến hội thơ, thay vì thưởng thức nét đẹp tao nhã của trình diễn thư pháp thơ lại chỉ xin chữ về treo… Theo chị Bùi Nguyệt Hồng, giáo viên Văn trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP Nam Định), Ban tổ chức Ngày thơ Việt Nam nên chọn những câu thơ hay, in thành tờ bướm tặng cho người yêu thơ; quan tâm, chú trọng hơn phần giao lưu giữa các nhà thơ với độc giả; đồng thời tạo thêm sân chơi cho học sinh chuyên văn, sinh viên khoa văn để giới yêu thơ và đến gần với thơ hơn, làm cho tâm hồn thi sỹ lan tỏa, đồng điệu hơn với công chúng.
Ngày thơ Việt Nam lần thứ 10 năm nay được tổ chức vào ngày 14 tháng Giêng, sớm hơn một ngày theo thông lệ tại Bảo tàng tỉnh, hứa hẹn sẽ mang đến cho công chúng yêu thơ một bữa tiệc thi ca với nhiều nội dung mới và hình thức sinh hoạt phong phú với chủ đề "Mùa xuân - đất nước - tình yêu". Sau chương trình văn nghệ mang đậm nét văn hóa dân tộc do các nghệ sỹ Nhà văn hóa Trung tâm tỉnh thể hiện, các nghi lễ đánh trống hội thơ, pháo hoa, thả bóng bay sẽ là các hoạt động chính: đọc thơ, ngâm thơ, bình thơ, giới thiệu thơ của một số CLB thơ và hội viên bộ môn thơ, viết thư pháp, cho chữ… Trong đó, cuộc thi sáng tác thơ nhanh tiếp tục là điểm nhấn cho ngày thơ, là dịp trổ tài cho những người yêu và say thơ. Hướng đến kỷ niệm 750 năm Thiên Trường - Nam Định và chào mừng Thành phố Nam Định tổ chức đón nhận Quyết định của Chính phủ công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh, Ngày thơ Việt Nam lần thứ 10 của tỉnh ta sẽ chọn trưng bày nhiều áng thơ hay về vùng đất Thiên Trường - Nam Định như: "Thiên Trường vãn vọng" của Trần Nhân Tông, "Sông lấp" của Tú Xương, "Mưa xuân" của Nguyễn Bính. Hy vọng rằng, với nỗ lực của Ban tổ chức và sự góp sức của người yêu thơ, Ngày thơ Việt Nam năm nay sẽ tạo được dấu ấn đậm nét hơn./.
Lam Hồng
