Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trong nhà trường phổ thông được xác định là nội dung quan trọng nhằm hình thành cho học sinh ý thức tôn trọng, tuân thủ pháp luật; phát huy vai trò, hiệu lực của pháp luật trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, góp phần giáo dục các em trở thành những người công dân tốt, có ích cho gia đình và xã hội.
 |
| Trường THPT Lý Tự Trọng (Nam Trực) tổ chức tập huấn an toàn giao thông và kỹ năng lái xe an toàn cho học sinh vào dịp đầu năm học mới. |
Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về thực hiện Luật PBGDPL trong các cơ sở giáo dục (CSGD), ngay từ đầu mỗi năm học, Sở GD và ĐT đã triển khai đầy đủ, kịp thời các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các nhiệm vụ công tác PBGDPL tới các CSGD. Sở GD và ĐT chỉ đạo các CSGD xây dựng kế hoạch giáo dục, trong đó có nội dung giáo dục pháp luật cho học sinh; đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, phát huy vai trò, trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên (CB, CC, VC, NLĐ, HSSV) trong các CSGD đối với công tác PBGDPL; thường xuyên rà soát, hoàn thiện nội dung chương trình, giáo trình, sách giáo khoa, sách, tài liệu tham khảo phục vụ việc dạy và học pháp luật trong nhà trường. Các trường chỉ đạo tổ chuyên môn lồng ghép, tích hợp giáo dục pháp luật, giáo dục đạo đức cho học sinh vào các môn học, tiết học phù hợp với thực tế địa phương và điều kiện nhà trường; nâng cao chất lượng PBGDPL, giáo dục đạo đức trong môn học Giáo dục công dân và các môn học khác. Đối với giáo dục mầm non: tích hợp, lồng ghép trong các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ qua các hoạt động “học mà chơi, chơi mà học” phù hợp lứa tuổi ở trường mầm non để hình thành và phát triển ý thức, hành vi, thói quen tốt tuân thủ pháp luật. Đối với giáo dục phổ thông: thực hiện dạy học các môn Đạo đức, Giáo dục công dân trên cơ sở lựa chọn các nội dung có giá trị, phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi và sự phát triển của học sinh, giáo dục chuẩn mực đạo đức, ý thức tuân thủ pháp luật, kỹ năng sống và giá trị sống đúng đắn. Đối với giáo dục thường xuyên: chú trọng bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, truyền thống, lòng tự hào dân tộc; tăng cường giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật, lối sống, trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng xã hội cho học viên. Qua đó, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và ý thức tuân thủ, chấp hành, tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật, xây dựng lối sống và làm việc theo pháp luật của CB, CC, VC, NLĐ, đặc biệt là HSSV.
Nhiều CSGD đã có cách làm sáng tạo trong công tác PBGDPL. Tiêu biểu như Trường THPT Lý Tự Trọng (Nam Trực), trung tuần tháng 8 vừa qua đã phối hợp với Công ty Honda Việt Nam tổ chức chương trình tập huấn kiến thức và kỹ năng lái xe an toàn cho toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh với 4 nội dung: tầm quan trọng của lái xe an toàn; kỹ thuật lái xe an toàn; kiểm tra lý thuyết và thực hành lái xe. Trong buổi tập huấn, học sinh được cung cấp, củng cố thêm những kiến thức cơ bản về kỹ thuật lái xe an toàn, đội mũ bảo hiểm đúng cách và Luật Giao thông đường bộ. Đầu tháng 9-2022, thực hiện các Công văn số 1421, 1422 của Sở GD và ĐT về việc tăng cường bảo đảm an ninh trật tự trong trường học và hưởng ứng cuộc thi “Sáng kiến, mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả thông qua hoạt động văn hóa ở cơ sở”, nhà trường tích cực tổ chức tuyên truyền an toàn giao thông cho học sinh và phụ huynh, ký cam kết thực hiện an toàn giao thông năm học 2022-2023, xây dựng “Cổng trường an toàn giao thông” và “văn hóa giao thông”… Những hoạt động thiết thực đó đã góp phần tăng cường hiểu biết cho học sinh về pháp luật và trau dồi những kỹ năng sống cần thiết cho các em. Tại huyện Xuân Trường, Phòng GD và ĐT huyện phối hợp Đài Phát thanh huyện xây dựng chuyên mục PBGDPL vào các ngày thứ 2, thứ 4 hàng tuần; phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện và Công ty Honda Vũ Hoàng Lê tổ chức 21 buổi tuyên truyền Luật Giao thông đường bộ; phổ biến, quán triệt các quy định của pháp luật về phòng chổng bạo lực học đường, Luật Phòng, chống ma tuý cho học sinh, học viên các trường tiểu học, THCS, Trung tâm học tập cộng đồng, thu hút hàng chục nghìn lượt người tham gia; phối hợp với các nhà chùa (Chùa Xuân Bắc, Chùa Ngọc Tiên, Chùa Tự Lạc) và các giáo xứ (Tòa giám mục Bùi Chu, Nhà thờ Phú Nhai, Nhà thờ Cát Xuyên…) lồng ghép việc giáo dục pháp luật trong các hoạt động liên quan. Tại huyện Trực Ninh, vào dịp Ngày Pháp luật Việt Nam (9-11) hàng năm, Phòng GD và ĐT huyện đã chỉ đạo, hướng dẫn các trường học trên địa bàn tổ chức hoạt động hưởng ứng phù hợp, thiết thực, hiệu quả, gắn với nhiệm vụ chính trị như: tổ chức lễ hưởng ứng hoặc lồng ghép hưởng ứng thông qua hội nghị, hội thảo, tọa đàm, qua hoạt động ngoại khóa; đăng tải thông tin tuyên truyền trên trang thông tin điện tử của đơn vị... Trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng đó, các trường tập trung tuyên truyền, phổ biến sâu rộng về Hiến pháp, các văn bản pháp luật liên quan thiết thực đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của nhà giáo, người học, cán bộ quản lý ngành giáo dục; tuyên truyền pháp luật về an toàn giao thông; tuyên truyền Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia. Đặc biệt, học sinh còn được tham gia phần thi tìm hiểu kiến thức về phòng chống bạo lực học đường, phòng chống tai nạn giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội. Ngành GD và ĐT huyện phát động cán bộ, giáo viên, học sinh tích cực tham gia các cuộc thi tìm hiểu “Pháp luật với mọi người” do Bộ Tư pháp tổ chức... Các hoạt động PBGDPL do ngành GD và ĐT triển khai đã góp phần nâng cao kiến thức, ý thức trách nhiệm của CB, CC, VC, NLĐ, HSSV trong việc chủ động học tập, tìm hiểu, tuân thủ, chấp hành Hiến pháp và pháp luật. Nhiều CSGD còn xây dựng được phòng thư viện, trong đó có tủ sách pháp luật, thường xuyên bổ sung tài liệu, thiết bị phục vụ công tác PBGDPL. Các sách pháp luật được trang bị, xây dựng, quản lý, khai thác theo nhu cầu thực tế nghiên cứu giảng dạy, học tập tại đơn vị; kịp thời cập nhật giới thiệu nội dung sách, báo, tài liệu pháp luật, thiết bị PBGDPL mới trên bảng tin Thư viện, Cổng thông tin điện tử của đơn vị.
Ngành GD và ĐT còn thường xuyên tích hợp nội dung PBGDPL vào các phong trào thi đua, các hội thi như Giáo viên dạy giỏi, hội thi Giáo viên làm Tổng phụ trách giỏi; phối hợp với ngành Công an, ngành Tư pháp, Kiểm sát, Đoàn Thanh niên... thực hiện các hoạt động nhằm PBGDPL trong CSGD. Từ năm học 2017-2018 đến năm học 2021-2022, Sở GD và ĐT phối hợp với Hội Luật gia tỉnh tổ chức 30 buổi tuyên truyền trực tiếp những quy định pháp luật cơ bản cho hơn 3.000 học sinh khối 11, 12 tại 10 trường THPT trên địa bàn tỉnh; tổ chức 11 lớp tập huấn cho 2.683 nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp theo chuẩn Hiệu trưởng, chuẩn nghề nghiệp giáo viên phổ thông theo các Thông tư số 14, 20, 25, 26/2018/TT-BGDĐT của Bộ GD và ĐT; năm học 2020-2021, Sở GD và ĐT phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh tổ chức “phiên tòa giả định” để tuyên truyền pháp luật và ý thức thực hiện luật pháp cho học sinh tại Trường THPT Trần Hưng Đạo (thành phố Nam Định). Các nhà trường còn tổ chức và vận động, khuyến khích CB, CC, VC, NLĐ, HSSV tích cực hưởng ứng, tham gia các cuộc thi viết tìm hiểu pháp luật do Bộ Tư pháp và các cấp phát động; chỉ đạo, hướng dẫn hưởng ứng Ngày Pháp luật hàng năm tại cơ quan, đơn vị đảm bảo thiết thực, hiệu quả. 100% các CSGD xây dựng kế hoạch công tác PBGDPL ngay từ đầu năm học. Phương pháp giảng dạy và việc dạy học tích hợp PBGDPL trong chương trình chính khóa, chương trình giáo dục ngoài giờ lên lớp đã và đang tiếp tục được đổi mới cả về hình thức lẫn nội dung, tập trung vào Luật Phòng chống ma tuý, Luật Giao thông đường bộ, Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, phòng chống tệ nạn xã hội, bạo lực học đường... để nâng cao tính tự giác của học sinh, không bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội. Việc học tập các môn học pháp luật được học sinh chú trọng và ngày càng hứng thú hơn đối với môn học, thể hiện qua thái độ học tập của HSSV không chỉ trong chương trình chính khóa mà còn trong các hoạt động giáo dục ngoại khóa.
Tăng cường thực hiện Luật PBGDPL đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PBGDPL trong các CSGD, ổn định môi trường, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, hiệu quả quản lý Nhà nước về GDĐT; giúp cán bộ, giáo viên, học sinh phòng ngừa, ngăn chặn các tệ nạn xã hội xâm nhập vào môi trường học đường và thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
