Cảnh quan môi trường là 1 trong 4 nhóm tiêu chí mà các xã xây dựng nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu, nâng cao phải thực hiện theo quy định của Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020 do UBND tỉnh ban hành tại Quyết định số 12/2018/QĐ-UBND ngày 6-6-2018.
 |
| Xã Hải Bắc (Hải Hậu) xây dựng, duy trì tuyến đường hoa, góp phần cải tạo cảnh quan môi trường. |
Để nhân dân tích cực tham gia xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường, tỉnh yêu cầu các ngành, địa phương khẩn trương tổ chức quán triệt các văn bản của Trung ương, của tỉnh để cán bộ, đảng viên hiểu rõ quan điểm chỉ đạo, mục đích, yêu cầu, nội dung, giải pháp xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, nhất là thực hiện các chỉ tiêu về cảnh quan môi trường. Đồng thời, tỉnh chỉ đạo các địa phương lựa chọn, xây dựng các mô hình NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường, từ đó rút kinh nghiệm, nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh; yêu cầu các cán bộ, đảng viên, mà trước hết là cán bộ cấp ủy và trưởng thôn, xóm phải gương mẫu, tiên phong, tích cực tham gia xây dựng NTM nâng cao và các mô hình NTM kiểu mẫu. Đến nay, trên toàn tỉnh có 13 đơn vị xã, thôn, xóm đăng ký xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường giai đoạn 2019-2020. Trong đó, có 1 xã và 6 thôn, xóm đăng ký đạt chuẩn xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường trong năm 2019, gồm: xã Nghĩa Minh (Nghĩa Hưng), xóm 4, xóm 16 xã Thọ Nghiệp (Xuân Trường), thôn Hồng Hà xã Mỹ Tân (Mỹ Lộc), xóm Mỹ Tiến 1 xã Nam Phong (Thành phố Nam Định), thôn Vị Khê xã Điền Xá (Nam Trực), thôn Vụ Nữ, xã Hợp Hưng (Vụ Bản). Có 4 xã đăng ký đạt chuẩn NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường vào năm 2020 là Giao Phong (Giao Thủy), Trực Nội, Trực Hùng (Trực Ninh), Liên Minh (Vụ Bản); 2 thị trấn tham gia xây dựng NTM kiểu mẫu về xử lý rác thải sinh hoạt liên xã là Xuân Trường (Xuân Trường), Nam Giang (Nam Trực). Nhằm giúp các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả và sớm hoàn thành các tiêu chí về cảnh quan, môi trường, từ cuối năm 2018, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan đẩy mạnh hướng dẫn nghiệp vụ và các nội dung xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan, môi trường. Cụ thể, đối với từng hộ gia đình phải bảo đảm nhà cửa, khuôn viên gia đình, công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi được chỉnh trang tu sửa, làm đẹp; vườn tạp được cải tạo thành vườn cây ăn quả hoặc vườn rau, vườn hoa - cây cảnh; giữ gìn cảnh quan môi trường trước, trong và xung quanh khuôn viên hộ gia đình thường xuyên sạch đẹp; có thùng rác 2 ngăn để phân loại rác từ nguồn chứa 2 loại rác riêng biệt (rác vô cơ và rác hữu cơ), có điểm chôn lấp rác thải hữu cơ trong khuôn viên hộ gia đình; tích cực hưởng ứng, tham gia định kỳ phong trào vệ sinh môi trường của thôn, xóm hoặc xã, thị trấn. Đối với thôn, xóm phải xây dựng các tuyến đường kiểu mẫu “sáng - xanh - sạch - đẹp” (đường thường xuyên sạch - đẹp, có điện chiếu sáng về ban đêm, được trồng cây bóng mát cùng chủng loại, thẳng hàng và trồng hoa ở lề đường); thường xuyên phát động và tổ chức làm tổng vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm, kênh mương và khuôn viên các công trình phúc lợi công cộng, bảo đảm khu dân cư và các công trình phúc lợi của thôn, xóm thường xuyên sạch đẹp, ngăn nắp; có bản vẽ hoặc sơ đồ quy hoạch phát triển thôn, xóm, các điểm tham quan, bổ sung quy định bảo vệ cảnh quan môi trường trong hương ước của thôn, xóm; xây dựng được các đường điện chiếu sáng về ban đêm ở tất cả các trục đường thôn, xóm, đầu tư mới hoặc cải tạo hệ thống cống rãnh thoát nước trong thôn, xóm; có phương án, kế hoạch duy tu, bảo dưỡng các công trình phúc lợi của thôn, xóm. Đối với xã có quy định của xã về bảo vệ cảnh quan, môi trường nông thôn, thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao vai trò và trách nhiệm trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, cảnh quan nông thôn; môi trường, cảnh quan trên địa bàn xã được tổng vệ sinh, chỉnh trang, làm đẹp thường xuyên đảm bảo luôn xanh - sạch - đẹp; các công trình công cộng và các tuyến đường giao thông trục xã, liên xóm, trục xóm được trồng hoa, cây xanh; tổ chức tốt các mô hình tự quản bảo vệ môi trường và thu gom, xử lý rác thải, chất thải công nghiệp, chất thải nguy hại theo đúng quy định, các xã chưa có lò đốt rác thải sinh hoạt phải liên kết với các xã liền kề có lò đốt rác để xử lý rác thải hoặc liên kết đầu tư xây dựng lò đốt rác quy mô liên xã theo quy định; các xã chưa có nước sạch phải sớm triển khai dự án đầu tư hệ thống nước sạch hoặc kết nối mạng lưới nước sạch liên xã để cung cấp nước sạch trên địa bàn; có phương án, kế hoạch cụ thể và định kỳ duy tu, bảo dưỡng các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của xã. Tại hai Thị trấn Xuân Trường, Nam Giang đăng ký xây dựng mô hình khu xử lý rác thải sinh hoạt liên xã kiểu mẫu đang tiếp tục đầu tư thêm một số hạng mục (thiết bị lọc, khử khí thải, máy xử lý chất thải rắn...) để đạt chuẩn; tiếp tục chỉnh trang khuôn viên, trồng cây xanh, tạo cảnh quan thân thiện với môi trường; tổ chức thu gom rác thải thường xuyên (1-2 ngày/lần) ở mỗi thôn, xóm, hộ gia đình; thực hiện các biện pháp tuyên truyền, vận động để người dân chủ động phân loại rác thải ngay tại hộ gia đình, trong đó rác hữu cơ được chôn lấp ngay tại vườn, rác vô cơ được thu gom triệt để và xử lý bằng lò đốt tại khu xử lý.
Việc triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường ở các địa phương đang mang đến những đổi thay tích cực. Trong đó, tiêu biểu có thể kể đến thôn Vị Khê xã Điền Xá (Nam Trực), là địa phương có làng nghề truyền thống trồng hoa cây cảnh lâu đời với 527/527 hộ gia đình, thu hút 95% lao động địa phương làm nghề, ngoài ra còn tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động ở các địa phương lân cận. Tham gia xây dựng NTM kiểu mẫu, làng Vị Khê được Huyện ủy, UBND, các cơ quan, phòng, ban của huyện hỗ trợ đầu tư cải tạo, nâng cấp nhiều công trình phục vụ đời sống dân sinh và phát triển kinh tế gắn với du lịch sinh thái, bảo vệ môi trường, nâng cao danh tiếng của làng nghề. Hiện, trong làng có nhiều nhà vườn đạt giá trị thu nhập hàng tỷ đồng/năm như: nhà vườn của gia đình ông Vũ Viết Hoa xóm 3, nhà vườn của ông Đỗ Viết Hùng xóm 5 đạt doanh thu từ 1-2 tỷ đồng/năm. Đặc biệt, nhà vườn của gia đình ông Nguyễn Thanh Vân có tác phẩm cây sanh thế tạo hình "Khuê văn các" từng tham gia triển lãm trong Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội đã được Hiệp hội làng nghề Việt Nam trao bằng chứng nhận "Sản phẩm tinh hoa làng nghề Việt Nam" cùng nhiều bằng khen, giấy khen. Đến nay, làng Vị Khê đã đón nhiều đoàn khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, thưởng ngoạn vẻ đẹp làng nghề. Hiện, làng Vị Khê tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các chỉ tiêu thành phần trong tiêu chí cảnh quan môi trường để xây dựng làng NTM kiểu mẫu có sức hút, trở thành điểm đến hấp dẫn cho mỗi du khách khi đến tỉnh Nam Định trong tour du lịch vùng nam đồng bằng sông Hồng./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
