Trước thực trạng sân chơi công cộng (SCCC) còn “khan hiếm”, từ năm 2013, Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định đã hợp tác với Trung tâm Hành động vì sự phát triển đô thị tiến hành các nghiên cứu về không gian, nhu cầu sinh hoạt công cộng tại Thành phố Nam Định và xây dựng mô hình SCCC. Bước đầu, các thôn Phúc Trọng, Vị Dương, xã Mỹ Xá được lựa chọn điểm để xây dựng sân chơi, làm cơ sở nhân rộng ra nhiều nơi trong tỉnh. Những SCCC này được hình thành, không chỉ giúp giải quyết tình trạng thiếu không gian sinh hoạt cộng đồng mà còn tạo điều kiện cho người dân, trẻ em có cơ hội giao lưu, tổ chức nhiều hoạt động sinh hoạt công cộng bổ ích, thiết thực.
Một buổi chiều cuối năm, chúng tôi có dịp đến thôn Phúc Trọng, mặc dù thời tiết rất lạnh nhưng vẫn có đông trẻ em và người già trong thôn đến SCCC của thôn để hòa mình vào không gian sôi động tại đây. Một tốp những đứa trẻ từ 5 đến 6 tuổi hào hứng thi nhau trèo lên máng trượt chơi trò cầu trượt. Tốp khác lớn hơn đang cặm cụi hí hoáy ngồi vẽ. Mấy cụ già quây quần ngồi trò chuyện, thỉnh thoảng đứng lên ngồi xuống vận động tay chân tại chỗ cho khỏe khoắn. Em Nguyễn Thị Hằng, thôn Phúc Trọng vui vẻ cho biết: “Nhà em ở gần SCCC của thôn, chiều chiều sau giờ tan học, em lại rẽ vào sân chơi cùng các bạn từ 10-15 phút. Chúng em thường chơi những trò vận động như: trèo máng trượt hoặc xích đu… Đấy cũng là cách để rèn luyện sức khỏe, được giải tỏa căng thẳng sau những giờ học. Bà nội của em thì thường xuyên ra đây tập thể dục, gặp gỡ những người già trong thôn khác để trò chuyện. SCCC vì vậy là “điểm hẹn văn hóa” của nhiều người trong thôn em bây giờ”.
 |
| Học sinh Trường Quốc tế Concordia (Hà Nội) vui chơi cùng trẻ em thôn Vị Dương, xã Mỹ Xá (TP Nam Định) tại sân chơi công cộng của thôn. Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
Với mong muốn trẻ em, người già trong các phường, xã ở xa khu vực trung tâm có được không gian công cộng để vui chơi, giao lưu tập luyện; đồng thời khích lệ cộng đồng tham gia vào việc xây dựng các sân chơi, tạo nên những không gian sống lành mạnh. Tháng 10-2013, sau khi khảo sát một số phường, xã trên địa bàn Thành phố Nam Định như: Văn Miếu, Trường Thi, Năng Tĩnh, Mỹ Xá. Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định đã chọn thôn Phúc Trọng, xã Mỹ Xá để làm địa bàn triển khai thí điểm cho dự án sân chơi. Khi đó, thôn Phúc Trọng chưa có điểm vui chơi, giải trí cộng đồng nào. Trẻ em thường phải chơi ở vỉa hè hay dưới lòng đường rất nguy hiểm và cũng gây khó khăn cho việc đi lại của người dân. Với cơ chế người dân đóng 50%, Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định hỗ trợ 50%, sau một thời gian ngắn khởi công, SCCC thôn Phúc Trọng đã được hoàn thiện và đưa vào sử dụng từ ngày 1-6-2014 với diện tích trên 300m2 gồm các hạng mục: đổ bê tông bề mặt sân, lắp cầu trượt, xích đu, thảm cỏ... Sân chơi hoàn thành góp phần giải quyết chỗ vui chơi, giải trí, tạo ra không gian sinh hoạt lý tưởng cho người dân trong thôn. Bên cạnh đó, để quản lý hiệu quả sân chơi, CLB “Không gian công cộng” gồm 19 thành viên đều là người thôn Phúc Trọng được thành lập. CLB có nhiệm vụ bảo vệ, duy trì việc hoạt động của sân chơi và thường xuyên tiến hành các hoạt động duy tu bảo dưỡng, giữ gìn cho sân chơi luôn được sạch đẹp, an toàn. Ông Nguyễn Xuân Thu, Trưởng thôn Phúc Trọng cho biết: “Sau khi được hoàn thành và đưa vào sử dụng, người thôn Phúc Trọng rất vui mừng, phấn khởi. Từ khi đưa vào sử dụng đến nay, sân chơi góp phần giải quyết nhu cầu được vui chơi công cộng của những người dân trong thôn, ngoài xã, tạo không khí sinh hoạt vui tươi, lành mạnh”.
Từ hiệu quả của SCCC ở Phúc Trọng, Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định tiếp tục triển khai xây mới 1 sân chơi nữa tại thôn Vị Dương. Chọn vị trí “đắc địa” ngay cổng làng, gần NVH thôn, tháng 8-2014 SCCC thôn Vị Dương được khởi công xây dựng. Trước khi xây dựng sân chơi, lãnh đạo Trung tâm, xã Mỹ Xá, CLB Không gian công cộng tiến hành thảo luận, họp dân, lắng nghe ý kiến của các tầng lớp nhân dân để xây dựng thiết kế cũng như phương án duy trì và bảo dưỡng sân chơi hợp lý nhất. SCCC Vị Dương được thiết kế với mục đích kết nối nhiều trò chơi thành một chuỗi nơi trẻ em có thể vui chơi, chạy nhảy, leo trèo… một cách an toàn. Thiết bị đồ chơi được sử dụng tại sân chơi là sự kết hợp giữa sản phẩm công nghiệp (máng trượt) và sản phẩm thủ công, tự chế như xích đu làm từ lốp xe cũ… Sau 1 thời gian thiết kế và thi công, tháng 11-2014, SCCC Vị Dương được khánh thành với tổng diện tích khoảng 400m2. Ngày SCCC Vị Dương “ra mắt”, người dân trong thôn “vui như mở hội”. Họ còn được đón những vị khách mời rất đặc biệt, những học sinh của Trường Quốc tế Concordia (Hà Nội) tham dự. Bỏ qua những khác biệt về ngôn ngữ, điều kiện sống, những học sinh thuộc nhiều quốc gia khác nhau, các em đã nhanh chóng “nhập cuộc” trên những chiếc xích đu xinh xắn, vui vẻ chạy nhảy trên bãi cỏ, cùng nhau nô đùa trên máng trượt. Cụ Nguyễn Văn Nam, thôn Vị Dương chia sẻ: “Từ khi SCCC của thôn được đưa vào sử dụng, sân chơi đã trở thành điểm đến lý tưởng cho người dân trong thôn nói chung, trẻ con và những người già như chúng tôi nói riêng. Vào những ngày thứ 7, chủ nhật, sân chơi đông nghịt người. Tiếng cười nói không ngớt. Đám trẻ con là hào hứng nhất, chúng nô đùa không biết mệt mỏi. Chúng tôi thì không còn phải lo con, cháu trong nhà ra đường đá bóng hay đánh cầu lông nữa. Sân chơi vừa sạch sẽ, rộng rãi, thoáng đáng, nhiều trò chơi nên người lớn yên tâm khi cho bọn trẻ đến đây. Thỉnh thoảng cao hứng, những người già như chúng tôi còn mang cả chè nước ra ngồi uống, đánh cờ tướng… Tôi hy vọng, thời gian tới mô hình SCCC sẽ được nhân rộng hơn không chỉ trên địa bàn thành phố mà ra cả tỉnh Nam Định, tạo thêm nhiều điểm vui chơi cộng đồng phù hợp cho người dân”.
Có thể nhận thấy ý nghĩa cũng như hiệu quả xã hội của dự án SCCC là rất thiết thực, do đó thu hút được sự quan tâm của cộng đồng dân cư. Từ đó, Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định tiếp tục mở rộng quy mô dự án. Đến nay, ngoài 2 sân chơi ở Phúc Trọng và Vị Dương, Trung tâm tiếp tục triển khai xây dựng thêm 2 SCCC nữa tại huyện Hải Hậu. Bà Trần Thị Như Quỳnh, Giám đốc Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Nam Định chia sẻ: “Việc xây dựng SCCC tại cộng đồng có rất nhiều ý nghĩa: tạo không gian mở, không gian vui chơi, giải trí cho người dân; việc xây dựng SCCC còn giúp người dân có được không gian đáng sống thân thiện với môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống; bà Quỳnh hy vọng, 5 năm tới, Trung tâm sẽ mở rộng quy mô dự án, tiếp tục xây dựng để tất cả các địa phương trên địa bàn tỉnh Nam Định đều có SCCC.
Rời sân chơi Phúc Trọng vào chiều cuối đông, khi những tia nắng cuối ngày đã tắt hẳn, chúng tôi vẫn ấn tượng bởi nụ cười của các em: Sân chơi của chúng em bây giờ không khác công viên bao nhiêu. Vì vậy, giờ đây những trẻ em xa trung tâm như chúng em có thể đến chơi ở “công viên bên cạnh nhà rồi”. Em Hằng phấn khởi chia sẻ./.
Hoa Xuân
