Năm học 2014-2015, ngành GD và ĐT thực hiện đổi mới công tác thi ở bậc THPT. Với kỳ thi chung quốc gia lần đầu tiên được tổ chức đang thu hút sự quan tâm của các bậc phụ huynh, học sinh và toàn xã hội.
Sau khi tiến hành lấy ý kiến của đông đảo các nhà khoa học, các nhà quản lý, các nhà trường và các tầng lớp nhân dân về việc thực hiện các phương án tổ chức một kỳ thi chung quốc gia nhằm tạo thuận lợi cho các thí sinh và các trường đại học, cao đẳng trong việc tuyển sinh, Bộ GD và ĐT đã thống nhất phương án tổ chức một kỳ thi THPT quốc gia để làm căn cứ xét công nhận tốt nghiệp THPT, đồng thời cung cấp dữ liệu cho các cơ sở giáo dục đại học sử dụng làm căn cứ để tuyển sinh vào đại học, cao đẳng thay vì tổ chức hai kỳ thi như trước đây. Theo đó để được xét công nhận tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng, thí sinh phải thi 4 môn, gồm 3 môn thi bắt buộc (Văn, Toán, Ngoại ngữ) và một môn do thí sinh tự chọn trong số các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý và Lịch sử. Thí sinh có chứng chỉ Ngoại ngữ theo quy định của Bộ GD và ĐT sẽ được xem xét miễn thi môn Ngoại ngữ để xét công nhận tốt nghiệp. Ngoài 4 môn thi tối thiểu, thí sinh có thể đăng ký thi thêm các môn còn lại phù hợp với phương án của các trường đại học, cao đẳng để có thêm cơ hội vào học ở các trường đại học, cao đẳng. Đối với thí sinh đã tốt nghiệp THPT các năm trước chỉ cần đăng ký các môn thi phục vụ cho tuyển sinh đại học, cao đẳng.
Các em học sinh lớp 12 Trường THPT Trần Văn Lan (Mỹ Lộc) trong một giờ ôn tập. |
Để chuẩn bị tham gia kỳ thi chung quốc gia, ngay từ tháng 9-2014, Sở GD và ĐT đã tập trung trao đổi, thảo luận, phân tích làm rõ những thuận lợi, khó khăn, đồng thời tìm ra những giải pháp quản lý, tổ chức thực hiện nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; giữ vững, nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, đáp ứng yêu cầu của kỳ thi chung quốc gia. Sở GD và ĐT cũng chỉ đạo các trường THPT, trung tâm GDTX tùy điều kiện từng đơn vị, có kế hoạch cụ thể và cách thức phù hợp để tuyên truyền và phổ biến kịp thời những nội dung mới của kỳ thi chung quốc gia năm 2015 tới cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh để có sự chủ động trong việc dạy và học, ôn luyện và các hoạt động hỗ trợ dạy học. Các đơn vị cũng thường xuyên cập nhật, nghiên cứu và triển khai thực hiện tốt những văn bản chỉ đạo thi mới của Bộ GD và ĐT, nhất là quy chế thi và đề án tuyển sinh riêng của các trường đại học nhằm giúp học sinh chủ động ôn tập và chọn môn thi tự chọn. Đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn ở các trường, trung tâm GDTX cũng dành thời gian quan tâm, tư vấn đầy đủ, kỹ lưỡng cho học sinh trong việc xác định môn thi tự chọn, bảo đảm phù hợp với năng lực của học sinh để tham gia kỳ thi đạt kết quả tốt nhất. Bên cạnh đó, các trường, trung tâm GDTX đã tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá theo năng lực học sinh; chủ động kiểm tra, phân loại học sinh để tổ chức vừa học, ôn tập và phụ đạo học sinh theo nguyện vọng của thí sinh đối với kỳ thi. Đến thời điểm này, học sinh đã xác định được rõ các môn thi và tập trung nhiều hơn cho các môn học này. Với việc một số trường đại học thêm tổ hợp các môn thi dùng để xét tuyển ngoài các khối thi đã thực hiện như các năm trước nên đã tạo điều kiện để nhiều thí sinh lựa chọn được những ngành nghề phù hợp với năng lực của mình. Theo định hướng của Bộ GD và ĐT, đề thi trong kỳ thi quốc gia năm 2015, nhất là đề thi các môn khoa học xã hội và nhân văn như Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý được ra theo hướng mở để khắc phục tình trạng học sinh học thuộc lòng, đồng thời huy động kiến thức tổng hợp, liên môn và vốn sống của học sinh vào việc làm bài. Trên cơ sở kết quả kiểm tra 8 tuần, thi học kỳ I cùng với việc triển khai khảo sát chất lượng ở 8 môn thi, Sở GD và ĐT, các trường THPT, các trung tâm GDTX sẽ điều chỉnh kế hoạch, nội dung, phương pháp dạy - học và ôn tập, giúp học sinh làm quen với quy chế thi, rèn kỹ năng vận dụng kiến thức, kỹ năng trình bày, kỹ năng làm bài thi trắc nghiệm, đồng thời tạo động lực giúp học sinh phấn đấu đạt kết quả cao trong học tập và giúp cho giáo viên có cơ sở để tư vấn hướng nghiệp, giúp học sinh lựa chọn môn thi phù hợp với nguyện vọng và năng lực của bản thân.
Tuy nhiên do kỳ thi có sự đổi mới nên nhiều học sinh có tâm lý băn khoăn, lo lắng. Đặc biệt đến thời điểm này, Bộ GD và ĐT vẫn chưa có quy chế thi cũng gây băn khoăn cho không ít cán bộ, giáo viên và học sinh như chế độ ưu tiên, cộng điểm khuyến khích, ngưỡng điểm xét tốt nghiệp… Học sinh dự thi chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, bổ túc THPT (thi tại các cụm địa phương) cũng chưa rõ sẽ thi ở đâu. Việc bố trí thời gian tổ chức bồi dưỡng kiến thức, ôn thi cho học sinh ở các môn tự chọn cũng gây khó khăn cho các nhà trường, nhất là ở những môn thi có ít học sinh lựa chọn. Việc các trường đại học tổ chức một bài đánh giá năng lực, học sinh cũng băn khoăn chưa rõ nội dung, cách thức đánh giá như thế nào. Vì vậy, các trường chủ yếu vẫn dạy theo chương trình khung của Bộ GD và ĐT và cho học sinh học thêm; khi nào có đủ các thông tin từ Bộ GD và ĐT và các trường đại học, cao đẳng thì mới thực hiện được kế hoạch ôn tập theo kỳ thi chung. Hiện tại, mối quan tâm hàng đầu của các nhà trường và học sinh là cấu trúc đề thi sẽ được xây dựng ra sao để có thể giúp học sinh làm quen với dạng đề thi tương tự. Tới thời điểm này, Bộ GD và ĐT mới chỉ định hướng chung: Đề thi THPT quốc gia sẽ có định dạng tương tự đề thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2014; nội dung nằm trong chương trình THPT, chủ yếu ở lớp 12 và sẽ bao gồm các câu hỏi từ dễ đến khó để phân hóa trình độ thí sinh…
Năm nay, kỳ thi THPT quốc gia sẽ diễn ra vào các ngày 9, 10, 11 và 12 tháng 6-2015. Để kỳ thi đạt kết quả tốt, các trường THPT trong tỉnh đã có sự chuẩn bị cần thiết; bên cạnh đó, Sở GD và ĐT cũng đang chờ những quy định về quy chế thi cụ thể của Bộ GD và ĐT để triển khai kịp thời, giúp các em học sinh khối 12 bước vào kỳ thi quan trọng này một cách tốt nhất./.
Bài và ảnh: Hồng Minh