Kế hoạch sử dụng đất (KHSDĐ) là cơ sở xác định về thời gian thực hiện sự phân bổ cụ thể về số lượng, chất lượng, vị trí, không gian SDĐ theo quy hoạch; là cơ sở pháp lý trong quản lý đất đai, đặc biệt là trong công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ để thực hiện các công trình, dự án. Việc thực hiện tốt kế hoạch giúp quỹ đất được sử dụng một cách tiết kiệm, hiệu quả và đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Xác định được các vai trò kể trên, thành phố Nam Định đã chú trọng bảo đảm thực hiện tốt KHSDĐ. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện còn một số bất cập cần khắc phục.
 |
| Quỹ đất xây dựng đường gom Quốc lộ 10, đoạn qua thành phố Nam Định được đưa vào sử dụng theo kế hoạch. |
KHSDĐ năm 2021 của thành phố được UBND tỉnh phê duyệt 25 công trình đăng ký mới với tổng diện tích đất sử dụng là 82,55ha; phê duyệt chuyển mục đích sử dụng 266,47ha, trong đó phê duyệt lần đầu là 191,17ha, phê duyệt bổ sung 75,3ha với tổng số 93 công trình dự án (năm 2020 chuyển sang là 68 công trình với tổng diện tích đất sử dụng là 183,92ha). Đến tháng 12-2021: Có 19 công trình, dự án đã được thực hiện với tổng diện tích đất sử dụng là 4,35ha, đạt 1,64% tổng diện tích kế hoạch được duyệt. Có 37 công trình, dự án đang thực hiện với tổng diện tích đất sử dụng là 175,82ha, chiếm 65,98% tổng diện tích kế hoạch được duyệt. Còn 37 công trình, dự án chưa thực hiện với tổng diện tích đất chưa sử dụng là 86,29ha, chiếm 32,38% tổng diện tích kế hoạch được duyệt. Trong đó, đánh giá kết quả thực hiện chỉ tiêu cho thấy còn nhiều loại hình đất chưa đạt kết quả sử dụng theo kế hoạch. Chẳng hạn như: Đất ở đô thị được giao chỉ tiêu thực hiện 19 dự án với tổng diện tích sử dụng là 117,17ha nhưng mới đang thực hiện và thực hiện giao đất một phần của 8 dự án với tổng diện tích đất là 99,74ha; các dự án còn lại chưa thực hiện với tổng diện tích là 17,43ha. Đất ở nông thôn được giao chỉ tiêu thực hiện 4 dự án với tổng diện tích sử dụng là 22,93ha nhưng mới đang thực hiện 2 dự án với tổng diện tích đất là 2,61ha; còn 2 dự án chưa thực hiện với tổng diện tích là 20,32ha. Đất cơ sở giáo dục đào tạo được giao chỉ tiêu thực hiện 6 dự án với tổng diện tích đất sử dụng là 9,8ha. Kết quả có 1 dự án xây dựng Trường Mầm non tư thục Nguyễn Hoàng với diện tích 0,21ha đang thực hiện nhưng vướng giải phóng mặt bằng; còn lại 9,59ha chưa thực hiện. Đất giao thông được giao chỉ tiêu thực hiện 19 dự án, công trình với tổng diện tích đất sử dụng là 41,35ha nhưng vẫn còn lại 7 dự án với diện tích 23,81ha chưa thực hiện. Đất thương mại dịch vụ được giao chỉ tiêu thực hiện 14 dự án với tổng diện tích đất sử dụng là 14,8ha nhưng còn 5 dự án với diện tích 4,01ha chưa thực hiện...
Để nâng cao chất lượng thực hiện KHSDĐ, thành phố Nam Định đã chủ động đánh giá, nhận diện nguyên nhân dẫn đến tình trạng chưa đạt kết quả cao trong SDĐ theo kế hoạch. Qua đó, thành phố nhận thấy, KHSDĐ năm 2021 của thành phố còn chưa sát với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, chưa tính hết khả năng về tài chính bởi phụ thuộc vào nhu cầu và khả năng đầu tư của xã hội và Nhà nước. Cụ thể, dịch bệnh COVID-19 ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, dẫn đến trong năm 2021 nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước chậm, nên có nhiều dự án, công trình được đưa vào kế hoạch trong năm của Trung ương, tỉnh và thành phố chưa thực hiện được, phải chuyển thực hiện sang các năm sau. Bên cạnh đó, nhận thức về chính sách pháp luật đất đai của một bộ phận người dân, tổ chức SDĐ còn hạn chế, thiếu hợp tác trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, gây nhiều khó khăn làm chậm triển khai nhiều dự án đầu tư, nhất là các dự án về đường giao thông. Mặc dù nhiều dự án công trình đã hoàn thiện hoặc đã cơ bản hoàn thiện thủ tục giao đất nhưng đơn vị chủ đầu tư chậm hoàn thiện hồ sơ giao đất, công tác thẩm định hồ sơ thu hồi đất và giao đất của các sở, ngành để trình UBND tỉnh phê duyệt chậm. Một số chủ đầu tư đăng ký các công trình dự án chưa nghiên cứu hết các quy định của pháp luật đất đai về đăng ký xây dựng KHSDĐ hàng năm, nên vẫn đăng ký thực hiện nhiều dự án dù chưa có chủ trương đầu tư, chưa có vốn bố trí trong năm thực hiện kế hoạch.
Trước những tồn tại hạn chế kể trên, năm 2022, thành phố chủ trương quyết liệt nâng cao chất lượng lập KHSDĐ, đặc biệt coi trọng tính chính xác dự báo về nhu cầu quỹ đất cho phát triển các ngành, lĩnh vực và khả năng bố trí nguồn vốn. Chú trọng xây dựng và thực hiện đồng bộ các phương án quy hoạch có liên quan đến KHSDĐ: Quy hoạch phát triển đô thị, quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp... Tập trung chỉ đạo UBND các xã, phường và các đơn vị có nhu cầu SDĐ năm 2022 tổng hợp danh mục các công trình, dự án thuộc KHSDĐ năm 2022 thành phố trình HĐND tỉnh thông qua để làm căn cứ xây dựng kế hoạch năm 2022. Theo đó, tổng diện tích đăng ký đưa vào KHSDĐ năm 2022 của thành phố là 103 dự án với diện tích sử dụng là 279,61ha, trong đó kế hoạch SDĐ năm 2021 chuyển sang là 84 dự án với diện tích sử dụng là 261,58ha, đăng ký mới 19 dự án với diện tích sử dụng là 18,03ha. Thời gian tới, thành phố tăng cường chỉ đạo, giám sát các cấp, các ngành, các đơn vị phối hợp đồng bộ trong việc thực hiện quy hoạch, KHSDĐ và công tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện quy hoạch, KHSDĐ đã được phê duyệt, ban hành kịp thời các văn bản theo thẩm quyền. Tổ chức rà soát và kiên quyết xử lý những dự án chưa đưa đất vào sử dụng sau thời hạn quy định, sử dụng kém hiệu quả, nếu cần thiết có thể thu hồi đất để tổ chức đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án có SDĐ. Tăng cường kiểm tra, nâng cao chất lượng lập và thẩm định các hồ sơ giao đất, thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích SDĐ trên địa bàn thành phố của các tổ chức, cá nhân theo thẩm quyền. Trước khi khởi công xây dựng các công trình, yêu cầu các chủ đầu tư, chủ dự án nhất thiết phải hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, chỉ được triển khai dự án đầu tư khi có quyết định giao đất hoặc cho thuê đất và hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định. Tiếp tục tăng cường chỉ đạo và huy động cả hệ thống chính trị và chính quyền các cấp vào cuộc, nhất là sự quyết liệt của cấp chính quyền trong công tác GPMB đảm bảo sớm cung ứng mặt bằng sạch cho nhà đầu tư sớm triển khai xây dựng các công trình, dự án theo kế hoạch. Tập trung thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của chủ tịch UBND và cán bộ địa chính cấp xã trong việc quản lý và sử dụng quỹ đất nông nghiệp vào mục đích công ích của xã, phường; thực hiện trình tự, thủ tục xét cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ, việc trao giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân; việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và SDĐ.
Với những giải pháp kể trên, thành phố Nam Định hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng thực hiện KHSDĐ năm 2022 nhằm đáp ứng nhu cầu SDĐ của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, tăng nguồn thu từ đất, góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy
