Luật Xây dựng được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 7 ngày 18-6-2014 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2015. Trong năm 2015, các văn bản hướng dẫn thi hành các Luật: Nhà ở, Kinh doanh bất động sản...; các quy định về quản lý vật liệu xây dựng, quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng, quy hoạch xây dựng, quản lý chất lượng công trình xây dựng và bảo trì công trình, quản lý dự án đầu tư xây dựng cũng được ban hành kịp thời với nhiều điểm đổi mới mang tính đột phá tạo điều kiện để luật nhanh chóng đi vào cuộc sống.
 |
| Xây dựng đường giao thông nông thôn tại xã Hải Nam (Hải Hậu). |
Qua 1 năm triển khai thực hiện Luật Xây dựng 2014, hiệu quả về mặt quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh ta đã được tăng cường rõ rệt. Công tác quy hoạch được tỉnh tích cực quan tâm chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện; các đồ án quy hoạch đã thể hiện tư duy đổi mới và tầm nhìn dài hạn, tỷ lệ phủ kín quy hoạch tăng lên đáng kể, chất lượng các đồ án quy hoạch từng bước được cải thiện. Theo đồng chí Nguyễn Văn Công, Trưởng Phòng Quy hoạch và Quản lý kiến trúc (Sở Xây dựng) cho biết: Luật Xây dựng có nhiều điểm đột phá, riêng đối với công tác lập quy hoạch đã quy định thời gian rà soát, điều chỉnh lại từng loại quy hoạch, phân rõ được trách nhiệm, thẩm quyền phê duyệt từng loại quy hoạch. Cùng với đó, trách nhiệm, hình thức và cách thức, quy định thời gian lấy ý kiến tham vấn cộng đồng quy hoạch được quy định rõ từ nhiệm vụ đến đồ án quy hoạch. Quy hoạch được công khai và có kế hoạch triển khai thực hiện cụ thể thông qua hoạt động rà soát thực hiện quy hoạch từ phía các cơ quan chuyên môn. Các quy định, hướng dẫn mới về quy hoạch đã góp phần thúc đẩy nhanh tiến độ triển khai lập, phê duyệt các quy hoạch quan trọng. Trong năm 2015, Sở Xây dựng đã hoàn thành quy hoạch phân khu hai bên đường Nam Định - Phủ Lý (đoạn qua địa phận tỉnh Nam Định) đến năm 2025, quy hoạch chung, quy hoạch phân khu KCN Dệt may Rạng Đông. Hướng dẫn các chủ đầu tư, UBND các huyện lập, điều chỉnh quy hoạch chung và lập quy hoạch chi tiết các đô thị mới trung tâm các huyện. Hoàn thành quy hoạch chung xây dựng các thị trấn: Cổ Lễ (Trực Ninh), Quất Lâm (Giao Thủy), Nam Giang (Nam Trực). Điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 phường Cửa Nam, xã Nam Vân (TP Nam Định). Kể từ khi thực hiện việc thẩm tra, thẩm định thiết kế kỹ thuật, dự toán theo quy định của Nghị định 15/2013/NĐ-CP về quản lý chất lượng công trình và Luật Xây dựng 2014 đến nay, tỷ lệ phải cắt giảm dự toán sau thẩm định tại Sở Xây dựng giảm dần từ 11% xuống còn 7,8% trong năm 2015 đã góp phần tích cực phòng chống thất thoát, lãng phí, khắc phục các sai sót về thiết kế, khiếm khuyết về chất lượng trước khi đưa công trình vào khai thác sử dụng. Công tác kiểm tra nghiệm thu trước khi đưa công trình vào khai thác sử dụng được Sở Xây dựng, chủ đầu tư nghiêm túc thực hiện, nâng cao chất lượng công trình, đảm bảo chấn chỉnh kịp thời các sai sót trong công tác khảo sát, thiết kế, quản lý chất lượng, giám sát thi công xây dựng. Chính vì thế trong suốt 2 năm qua, trên địa bàn tỉnh không xảy ra sự cố công trình nào. Nhiều nội dung về giấy phép xây dựng theo luật cũ được triển khai hướng dẫn bằng các nghị định, thông tư thì nay cơ bản đã được quy định ngay trong Luật Xây dựng 2014 với 19 điều đảm bảo khung pháp lý cao hơn và cụ thể hơn khi triển khai thực hiện. Năm 2015, toàn tỉnh đã tiến hành cấp 602 giấy phép xây dựng trong đó có 566 giấy cấp cho nhà ở, 36 giấy phép cấp cho các công trình khác, cho thấy ý thức tuân thủ pháp luật về lĩnh vực xây dựng các đơn vị, tổ chức, người dân đã chuyển biến rõ rệt về nhận thức. Công tác quản lý, kiểm soát phát triển đô thị theo quy hoạch và kế hoạch đã được siết chặt hơn nữa. Các dự án được kiểm soát từ khâu quy hoạch, chấp thuận đầu tư cho đến kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện. Chương trình phát triển vật liệu xây không nung tiếp tục được triển khai hiệu quả song song với chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh trong công tác xóa bỏ lò gạch thủ công truyền thống. Đến 31-12-2015, toàn tỉnh đã xóa bỏ được 475/576 lò (đạt 82,5%). Cùng với đó, tỉnh đã tạo điều kiện cho 12 doanh nghiệp đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất gạch xi măng cốt liệu đảm bảo tiêu chuẩn với tổng công suất thiết kế 129,5 triệu viên gạch tiêu chuẩn/năm, bám sát nhu cầu xây dựng xanh ở tỉnh ta.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Luật Xây dựng 2014 triển khai trên thực tế còn gặp nhiều bất cập khó khăn do vẫn có văn bản hướng dẫn thi hành luật còn chậm được ban hành khiến các địa phương còn lúng túng trong thực hiện. Đơn cử như chưa có thông tư hướng dẫn cụ thể về phí, lệ phí cấp giấy phép quy hoạch, đối tượng chịu ảnh hưởng của giấy phép quy hoạch. Về xếp hạng doanh nghiệp chưa quy định cơ quan, tiêu chí xếp hạng mà vẫn do các doanh nghiệp tự xác định hạng năng lực phù hợp với yêu cầu của gói thầu hoặc loại công việc khi tham gia thực hiện khiến các doanh nghiệp cũng như chủ đầu tư băn khoăn. Các thủ tục hay căn cứ pháp lý để sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng chưa được Bộ Xây dựng hướng dẫn cụ thể. Để hướng tới hoàn thiện hơn nữa Luật Xây dựng, khắc phục triệt để những thiết sót, bất cập còn tồn tại, thời gian tới, Bộ Xây dựng cùng với các cấp, ngành phải tăng cường hơn nữa công tác hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng ban hành các văn bản pháp luật trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước của ngành. Nhanh chóng ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho các địa phương triển khai thực hiện. Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng cần chủ động xây dựng thể chế, ban hành các quy định bám sát theo nghị định, thông tư hướng dẫn phù hợp với thực tế ở địa phương. Tham mưu cho UBND tỉnh hoàn thiện, phủ kín các quy hoạch chung, vùng tỉnh, khu vực quan trọng tạo động lực và cơ sở phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương. Sở tăng cường tập huấn hướng dẫn các nghị định, thông tư hướng dẫn mới, làm tốt công tác cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp địa phương./.
Bài và ảnh:
Đức Toàn
