Với lợi thế đất đai màu mỡ, từ nhiều năm qua, xã Xuân Phong (Xuân Trường) đã tích cực chuyển dịch cơ cấu cây trồng, tăng hệ số sử dụng đất để nâng cao thu nhập cho nông dân.
Thực hiện đề án "Đổi mới sản xuất lúa, phát triển sản xuất vụ đông giai đoạn 2010-2015" của UBND xã, Ban Nông nghiệp xã đã xây dựng cơ cấu mùa vụ hợp lý, tập trung đẩy sớm thời vụ ngay từ vụ xuân và chủ động bố trí các giống lúa ngắn ngày, năng suất cao để tạo quỹ đất cho sản xuất vụ đông. Vụ xuân 2012, diện tích cấy lúa toàn xã là 360ha với cơ cấu giống hợp lý gồm 10% lúa lai TH3-3, 90% lúa thuần gồm các giống: Bắc thơm số 7, NĐ5, QR1, QR2. Nhờ áp dụng các biện pháp thâm canh kết hợp với làm tốt công tác thủy lợi phục vụ việc tưới tiêu nước kịp thời nên năng suất lúa của xã đạt 63,4 tạ/ha. Bên cạnh đó, Ban Nông nghiệp xã, HTX đã vận động nông dân chủ động ứng dụng tiến bộ gieo sạ hàng và đưa các giống lúa mới vào sản xuất để tăng năng suất, giảm chi phí lao động. Đến vụ mùa, xã tiếp tục chỉ đạo cấy sớm 100% diện tích nên đến ngày 15-7 xã đã cấy xong toàn bộ diện tích lúa mùa, trở thành địa phương hoàn thành gieo cấy lúa mùa sớm nhất huyện. Với việc tập trung đẩy sớm thời vụ gieo cấy ở cả hai vụ giúp chi phí phòng trừ sâu bệnh giảm, năng suất lúa cao, đặc biệt không bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 8. Năng suất lúa cả năm của xã đạt 117,6 tạ/ha, tổng sản lượng lương thực đạt 4.237 tấn. Cùng với đó, xã tích cực thực hiện dồn điền đổi thửa, sắp xếp chỉnh trang đồng ruộng, tập trung xây dựng cánh đồng mẫu lớn (CĐML) ở các xóm 9, 14, 15. Đến hết năm 2012, toàn xã đã đào đắp được 12.000m3; cải tạo và bê tông hóa được 300m đường nội đồng, mặt đường rộng 3-3,5m, nền đường rộng 5m tại xóm 11, kiên cố hóa được 7,4km kênh cấp 3 tại các xóm 1, 7, 13...
Chăm sóc ươm giống dưa hấu Hắc Mỹ Nhân tại vườn trước khi đưa ra ruộng tại hộ gia đình ông Phạm Văn Loan, xóm 17, xã Xuân Phong. |
Nhằm phá thế độc canh cây lúa, từ năm 2003, UBND xã chỉ đạo HTX, vận động, hướng dẫn xã viên tích cực đưa cây màu vào sản xuất trên đất 2 vụ lúa. Từ chuyên canh cây lúa, nhiều hộ đã thực hiện luân canh từ 3, 4 vụ trong năm theo công thức: dưa hấu xuân + đậu tương hè thu + dưa hấu thu đông và khoai tây đông xuân, hoặc đậu tương đông + lúa xuân + dưa hấu thu đông và khoai tây đông. Hiện tại, diện tích vụ đông trên đất 2 vụ lúa của xã đạt 70ha chủ yếu tập trung ở các xóm 12, 13, 17. Nhiều hộ đạt thu nhập trên 100 triệu đồng/ha như hộ các ông Lê Văn Đặng, Nguyễn Chi Khuyến, Vũ Văn Thung ở xóm 13, Phạm Văn Loan ở xóm 17. Vụ đông 2012, được sự hỗ trợ của tỉnh, xã đã xây dựng mô hình trồng khoai tây theo phương pháp làm đất tối thiểu phủ rơm rạ với tổng diện tích 0,5ha ở xóm 13. Do được trồng, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật nên năng suất đạt 525kg/sào, tăng 90kg/sào so với phương pháp truyền thống. Hiện xã đang tập trung xây dựng mô hình trồng dưa hấu Hắc Mỹ Nhân, loại quả được thị trường ưa chuộng, giá trị kinh tế cao, năng suất bình quân đạt 8-9 tạ/sào. Ông Phạm Văn Loan, Chi hội trưởng Hội Nông dân xóm 17 cho biết: Gia đình ông có 3 sào, trong đó ông trồng 1,2 sào dưa hấu Hắc Mỹ Nhân, còn lại cấy 2 vụ lúa. Bình quân mỗi vụ dưa, gia đình ông lãi từ 4-5 triệu đồng/sào. Ngoài gia đình ông Loan, hộ các ông Lê Văn Đạt, Vũ Văn Mùi ở xóm 13, Phạm Văn Kiển ở xóm 17 cũng thu được hiệu quả kinh tế cao từ trồng dưa hấu... Dự kiến vụ đông 2013, xã sẽ mở rộng diện tích trồng dưa hấu Hắc Mỹ Nhân trên diện tích 1,5ha, thu hút khoảng 40 hộ tham gia. Ban Nông nghiệp xã sẽ chủ động liên kết với các đại lý để tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.
Thời gian tới, xã Xuân Phong sẽ tiến hành tổng kết, rút kinh nghiệm trong xây dựng CĐML vụ xuân, tiến tới xây dựng thêm nhiều CĐML trong vụ mùa. Tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng đa dạng hóa, tăng hệ số quay vòng đất, nhằm phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa bền vững./.
Bài và ảnh: Đức Toàn