Ngay sau thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh khẩn trương thiết lập bộ máy Nhà nước cách mạng, trong đó có cơ quan Tòa án, một thiết chế Tư pháp quan trọng của bộ máy Nhà nước. Trong 75 năm qua, ngành Tòa án nhân dân (TAND) luôn thực hiện tốt vai trò nhân danh Nhà nước tiến hành các hoạt động xét xử nhằm mục tiêu bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
 |
| Tòa án nhân dân tỉnh công bố Quyết định của Chủ tịch nước bổ nhiệm chức danh Thẩm phán năm 2020. Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
Cùng với ngành tòa án cả nước, hoạt động của ngành TAND hai cấp trong tỉnh luôn bám sát phương châm: “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã tạo ra phong trào thi đua sôi nổi, có sức lan tỏa mạnh mẽ, động viên, khích lệ các thẩm phán, cán bộ, công chức, viên chức không ngừng phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, cùng với việc củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, TAND hai cấp trong tỉnh thường xuyên chú trọng nâng cao chất lượng công tác xét xử, giải quyết các loại vụ án, vụ việc; hạn chế thấp nhất sai sót, không để xảy ra án oan, bỏ lọt tội phạm, giải quyết và xét xử tốt những vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận quan tâm. Công tác xét xử, giải quyết các loại án của Tòa án hai cấp trên địa bàn tỉnh luôn được tiến hành kịp thời, bảo đảm đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Việc xét xử lưu động được tổ chức thường xuyên, các phiên tòa rút kinh nghiệm những vụ án trọng điểm thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội; qua đó góp phần nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của tỉnh. Từ đầu năm đến nay, TAND hai cấp trong tỉnh đã giải quyết 3.704 vụ việc trong tổng số 4.422 vụ việc đã thụ lý, đạt tỷ lệ 83,8% (trong đó, giải quyết, xét xử theo thủ tục sơ thẩm 3.556 vụ việc; giải quyết theo thủ tục phúc thẩm 148 vụ việc). Số vụ việc còn lại đang được các đơn vị giải quyết theo quy định của pháp luật. Trong công tác giải quyết, xét xử án hình sự, TAND hai cấp trong tỉnh đã giải quyết, xét xử 1.027 vụ với 1.555 bị cáo, đạt 90,4% (trong đó giải quyết, xét xử theo thủ tục sơ thẩm 964 vụ với 1.475 bị cáo; theo thủ tục phúc thẩm 63 vụ, 80 bị cáo). Về giải quyết các vụ việc dân sự, TAND hai cấp đã giải quyết, xét xử 2.547 vụ việc, đạt tỷ lệ 81%. Trong đó, về án tranh chấp dân sự đã giải quyết, xét xử 359 vụ việc, đạt tỷ lệ 67,2%. Về án hôn nhân và gia đình đã giải quyết, xét xử 2.139 vụ việc, đạt tỷ lệ 84%. Bên cạnh đó, TAND hai cấp đã tổ chức được 34 phiên tòa rút kinh nghiệm tạo điều kiện cho các thẩm phán, chánh án, phó chánh án TAND hai cấp nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, chuyên môn và rút kinh nghiệm trong quá trình xét xử.
Cùng với việc thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ chuyên môn, TAND tỉnh thường xuyên quan tâm đến công tác xây dựng đơn vị, tổ chức Đảng và các tổ chức, đoàn thể trong sạch, vững mạnh. Nhiều năm liền, Đảng bộ TAND tỉnh được công nhận danh hiệu tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh tiêu biểu và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; các tổ chức đoàn thể nhiều năm liền đạt danh hiệu xuất sắc. Lãnh đạo TAND tỉnh đã tập trung thực hiện công tác xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; coi đó là nhiệm vụ cơ bản tạo nên sức mạnh của TAND hai cấp. Theo đó, TAND tỉnh đã thể chế hóa, cụ thể hóa nhiều chủ trương, quan điểm, giải pháp của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ trong từng giai đoạn; tuân thủ triệt để nguyên tắc tập trung dân chủ, bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng đối với công tác xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ; bảo đảm tính toàn diện trên tất cả các phương diện, từ chủ trương, cơ chế, chính sách cho đến tổ chức quản lý; đồng thời, được tiến hành đồng bộ trên tất cả các khâu từ quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, phân công, quản lý cán bộ. Công tác luân chuyển cán bộ chủ chốt giữa Tòa án cấp trên và Tòa án cấp dưới được quan tâm thực hiện góp phần rèn luyện, bồi dưỡng đội ngũ. Công tác thanh tra, kiểm tra được tiến hành thường xuyên, kịp thời chấn chỉnh các yếu kém trong công tác và kiên quyết xử lý nghiêm hoặc thanh lọc những cán bộ, Thẩm phán có vi phạm, thoái hóa, biến chất. Hàng năm, các Tòa án hai cấp trong tỉnh đều có nhận xét, đánh giá về phẩm chất đạo đức, năng lực trình độ cán bộ, Thẩm phán, xem xét về mức độ, khả năng hoàn thành nhiệm vụ có hình thức khen thưởng, vinh danh xứng đáng đối với những người có thành tích và xem xét trách nhiệm đối với các trường hợp vi phạm quy chế công tác để có biện pháp xử lý, bảo đảm nâng cao kỷ luật, kỷ cương của ngành. Công tác đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, Thẩm phán được đổi mới và tăng cường, với các hình thức đào tạo, bồi dưỡng phong phú, toàn diện, như: kết hợp đào tạo tập trung với tự đào tạo tại đơn vị để tạo nguồn nhân lực có chất lượng cho Tòa án các cấp, đảm bảo cán bộ khi được quy hoạch, bổ nhiệm. Đến nay, đội ngũ cán bộ, công chức ngày càng được trẻ hóa, vững vàng về bản lĩnh chính trị, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ ngày một nâng cao, có tinh thần dũng cảm, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ lẽ phải và bảo vệ công lý. Hiện tại TAND hai cấp tỉnh Nam Định có 100% thẩm phán, thư ký, thẩm tra viên có trình độ đại học Luật; trong đó 30 đồng chí có trình độ Thạc sĩ luật, 15 đồng chí đang theo học Cao học Luật, 40 đồng chí có trình độ cao cấp lý luận chính trị, 39 đồng chí có trình độ trung cấp lý luận chính trị. Từ đầu năm 2020 đến nay, TAND tỉnh đã tiến hành bổ nhiệm 1 đồng chí Phó Chánh tòa Hành chính; bổ nhiệm lại chức vụ Phó Chánh án TAND huyện cho 1 đồng chí; đề nghị bổ nhiệm lại chức danh Thẩm phán sơ cấp cho 5 đồng chí; Công bố quyết định của Chủ tịch nước về bổ nhiệm chức danh Thẩm phán trung cấp cho 3 đồng chí; cử đi học lớp đào tạo nghiệp vụ; thạc sĩ luật; cao cấp lý luận chính trị, lớp đào tạo bồi dưỡng lãnh đạo quản lý cấp phòng đối với 24 đồng chí. Với các thành tích nổi bật đã đạt được, nhiều tập thể, cá nhân thuộc TAND hai cấp trong tỉnh đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng cao quý. Trong đó TAND tỉnh được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì; Cờ Thi đua xuất sắc của Chính phủ (2016); Cờ Thi đua xuất sắc của TAND tối cao (2018); Cờ đơn vị thi đua xuất sắc của UBND tỉnh (năm 2019)…
Đồng chí Trần Văn Kiểm, Tỉnh ủy viên, Chánh án TAND tỉnh cho biết: “Với mục tiêu xây dựng TAND hai cấp tỉnh Nam Định trong sạch, vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu của công cuộc cải cách tư pháp, để bảo đảm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trọng tâm công tác TAND, thời gian tới, TAND hai cấp trong tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống, tập trung thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của ngành; nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án; kiên quyết không để xảy ra trường hợp kết án oan người không phạm tội và bỏ lọt tội phạm; quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, trình độ, bản lĩnh chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao”. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành liên quan thực hiện tốt Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách Tư pháp và Kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác, phòng, chống tội phạm trong tình hình mới. Đặc biệt chú trọng đẩy mạnh hoạt động tranh tụng tại phiên toà, tập trung làm tốt công tác hoà giải trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, tăng cường đối thoại trong quá trình xét xử các vụ án hành chính và tổ chức phiên tòa lưu động. Tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng xác định và tập trung điều tra, truy tố, xét xử các vụ án trọng điểm. Thường xuyên giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ công chức và Hội thẩm nhân dân; cải tiến phương thức chỉ đạo, điều hành ở Toà án hai cấp theo hướng phân công, phân cấp hợp lý, gắn quyền hạn với trách nhiệm công tác đối với từng cấp Toà án, từng bộ phận. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với cuộc vận động “Nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ thẩm phán, cán bộ công chức Toà án” gắn với thi đua “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”./.
Hoàng Tuấn
