Ngày 20-4-2016, BCH Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 04 để cụ thể hoá và đạt mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX; tiếp tục duy trì động lực và nâng cao hơn hiệu quả phong trào “Chung sức xây dựng NTM”; phát huy những thành tựu và bài học kinh nghiệm trong giai đoạn 2010-2015, đồng thời khắc phục kịp thời những khó khăn, hạn chế yếu kém; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động mọi nguồn lực triển khai toàn diện chương trình xây dựng NTM trên địa bàn toàn tỉnh.
Để thực hiện kịp thời, hiệu quả các nội dung chương trình xây dựng NTM; Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã tổ chức quán triệt các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết số 04 và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh tới các cấp, các ngành và toàn thể cán bộ, đảng viên. Ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, quản lý và các quy định hỗ trợ thực hiện chương trình trên địa bàn. Mặc dù Nghị quyết số 04 của Tỉnh uỷ được ban hành trước khi Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương có những điều chỉnh cơ bản về bộ tiêu chí NTM với những đòi hỏi cao hơn về chất lượng và chặt chẽ hơn trong tổ chức đánh giá tiêu chí, song với quyết tâm cao, trong quá trình chỉ đạo, điều hành, UBND tỉnh đã cập nhật điều chỉnh kịp thời, linh hoạt, có kế hoạch chi tiết, hướng dẫn, định hướng rõ ràng để các huyện, thành phố tổ chức thực hiện chương trình được thuận lợi, hiệu quả. Các cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị đã thể hiện sự quyết liệt trong chỉ đạo, tích cực, chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 04. Bộ máy chỉ đạo và giúp việc Ban chỉ đạo thực hiện chương trình xây dựng NTM được củng cố hoàn thiện đồng bộ ở 3 cấp tỉnh, huyện, xã. Hệ thống văn bản về lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện chương trình được ban hành đồng bộ phù hợp với điều kiện của tỉnh. Một số cơ chế, chính sách mới của tỉnh được ban hành kịp thời như: Chính sách hỗ trợ mua thẻ BHYT đối với hộ nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình, cơ chế điều tiết nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất, cơ chế tạo nguồn thu từ việc đầu tư xây dựng các đô thị trung tâm huyện và khu dân cư tập trung ở các xã… đã hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy các địa phương thực hiện chương trình xây dựng NTM đạt kết quả cao hơn. Bên cạnh đó, nhận thức của cán bộ, đảng viên và người dân về chương trình xây dựng NTM có nhiều chuyển biến rõ nét, tích cực; phong trào thi đua “Chung sức xây dựng NTM” thực sự tạo động lực cả vật chất và tinh thần cho toàn xã hội và đã trở thành phong trào thi đua sâu rộng trong toàn tỉnh. Dân chủ cơ sở được tăng cường; ý thức, trách nhiệm làm chủ của người dân nông thôn ngày càng được nâng cao, qua đó đã phát huy được nhiều cách làm sáng tạo và sự tham gia, hỗ trợ của các tầng lớp nhân dân trong xây dựng NTM.
 |
| Nông thôn mới xã Giao Xuân (Giao Thủy). |
Qua một năm thực hiện Nghị quyết số 04, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được chỉnh trang nâng cấp, bộ mặt nông nghiệp, nông thôn tiếp tục được đổi mới, văn minh và khang trang hơn. Sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề nông thôn phát triển, đã tạo thêm nhiều việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn. Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế ngày càng phát triển toàn diện; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng NTM được đông đảo nhân dân trong tỉnh hưởng ứng và tích cực tham gia; các thiết chế văn hóa cơ sở được phát huy. Các chính sách bảo đảm an sinh xã hội được thực hiện kịp thời. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở các vùng nông thôn được đảm bảo. Kết quả thực hiện chương trình xây dựng NTM đạt và vượt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra. Năm 2016, có 57 xã được công nhận đạt chuẩn NTM (vượt 12 xã so với mục tiêu của Nghị quyết số 04). Tính đến hết năm 2016, toàn tỉnh có 169 xã (81% tổng số xã) đã được công nhận đạt chuẩn NTM. Đối với 40 xã, thị trấn chưa được công nhận đạt chuẩn NTM, kết quả tự đánh giá của các địa phương đến ngày 31-7-2017 cho thấy: 11 xã đạt từ 15-18 tiêu chí; 29 xã đạt từ 10-14 tiêu chí. Tính chung toàn tỉnh, bình quân đạt 18,18 tiêu chí/xã, tăng 1,98 tiêu chí/xã so với cuối năm 2015. Ở 8 huyện chưa đạt chuẩn NTM kết quả tự đánh giá mức đạt 9 tiêu chí huyện NTM đến nay như sau: Nghĩa Hưng, Xuân Trường và Trực Ninh 7/9; Giao Thủy đạt 6/9; Vụ Bản, Ý Yên và Mỹ Lộc 4/9; Nam Trực 3/9. Tại huyện Hải Hậu, phong trào thi đua “Toàn dân chung sức xây dựng NTM bền vững và phát triển giai đoạn 2016-2020” trở thành phong trào sâu rộng; qua hơn một năm thực hiện, đến nay toàn huyện có 168/546 xóm được công nhận xóm NTM bền vững và phát triển; huyện đạt 7/9 tiêu chí huyện NTM…
Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được sau 1 năm thực hiện Nghị quyết số 04, cũng còn một số hạn chế. Kết quả thực hiện các nội dung xây dựng NTM chưa đồng đều giữa các địa phương. Một số địa phương nóng vội, chạy theo thành tích nên chất lượng một số tiêu chí NTM như: hộ nghèo, thu nhập, y tế và môi trường chưa cao, thiếu tính bền vững. Việc chỉ đạo lồng ghép thực hiện các nội dung tái cơ cấu ngành Nông nghiệp gắn với xây dựng NTM chưa được nhiều địa phương quan tâm. Phát triển sản xuất và ngành nghề nông thôn ở một số nơi chưa được chú trọng, việc tổ chức sản xuất trong nông nghiệp hàng hóa còn chậm; chưa có nhiều doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp, ít mô hình liên kết chuỗi giá trị. Tình trạng ô nhiễm môi trường ở các làng nghề, các vùng có mật độ chăn nuôi cao, các cụm, điểm công nghiệp vẫn còn là vấn đề bức xúc của xã hội. Kết quả huy động các nguồn lực xây dựng NTM ở một số địa phương còn hạn chế…
Toàn tỉnh phấn đấu đến hết năm 2017 có từ 195-200 xã và từ 3 huyện trở lên đạt chuẩn NTM; năm 2018 các xã còn lại và có thêm 2-3 huyện đạt chuẩn NTM; năm 2019 các huyện còn lại đạt chuẩn NTM và đến năm 2020 Nam Định đạt tiêu chí “Tỉnh NTM”. Để hoàn thành các mục tiêu này, trong thời gian tới, các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh tiếp tục quán triệt đầy đủ các văn bản của Trung ương, của tỉnh về xây dựng NTM; đẩy mạnh phong trào thi đua “Chung sức xây dựng NTM” giai đoạn 2016-2020 và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”. Đổi mới nội dung, hình thức để tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền vận động xây dựng NTM. Tập trung cao lãnh đạo, chỉ đạo gắn với trách nhiệm của các tập thể, cá nhân; phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong xây dựng NTM. Tập trung thực hiện các giải pháp huy động, quản lý, sử dụng đúng mục đích và hiệu quả các nguồn lực nhằm đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chất lượng các tiêu chí NTM; chuẩn bị hồ sơ, tài liệu phục vụ công tác thẩm tra, thẩm định. Tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách của Nhà nước và của tỉnh về hỗ trợ nông nghiệp, nông dân và xây dựng NTM. Cụ thể đối với 4 huyện Nghĩa Hưng, Trực Ninh, Giao Thủy, Xuân Trường đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2017, hiện các huyện Nghĩa Hưng, Trực Ninh, Xuân Trường đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM, huyện Giao Thủy còn 7 xã chưa đạt chuẩn. Do vậy Giao Thủy cần tập trung cao các nguồn lực cho các xã chưa đạt chuẩn NTM; chỉ đạo quyết liệt, triển khai đồng bộ các giải pháp để đảm bảo trước ngày 30-9-2017 có 100% số xã, thị trấn trên địa bàn huyện đạt chuẩn NTM. Các huyện chỉ đạo các xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí xã NTM theo bộ tiêu chí quốc gia xã NTM giai đoạn 2016-2020. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành để huy động lồng ghép và tập trung các nguồn lực hỗ trợ nhằm hoàn thiện 9 tiêu chí huyện NTM trước ngày 30-9-2017; chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tư liệu, địa bàn phục vụ công tác thẩm tra, thẩm định. Các huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, Nam Trực và Thành phố Nam Định căn cứ tình hình thực tế ở địa phương để có giải pháp đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chất lượng các tiêu chí NTM; đến hết năm 2018 cơ bản hoàn thành xây dựng NTM ở tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Huyện Hải Hậu tiếp tục chỉ đạo các xã, xóm thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng NTM bền vững và phát triển giai đoạn 2016-2020; đồng thời củng cố và hoàn thiện các tiêu chí xã NTM theo bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016-2020 quy định tại Quyết định số 1980/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Hoàn thiện tiêu chí, lộ trình, giải pháp xây dựng huyện NTM bền vững và phát triển./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
