Phạm Đức Tạ
TUV, Bí thư Huyện ủy,
Chủ tịch HĐND huyện Giao Thủy
Trong chặng đường 20 năm sau tái lập huyện, phát huy truyền thống quê hương văn hóa, anh hùng, Đảng bộ và nhân dân huyện Giao Thủy luôn thực hiện nhất quán quan điểm chỉ đạo phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, từ đó tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ, giành được những thành tích toàn diện trong xây dựng và củng cố hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng. Làm động lực xây dựng Giao Thủy sớm trở thành huyện nông thôn mới (NTM) trước năm 2020.
Xứng danh truyền thống quê hương văn hoá, anh hùng
Giao Thủy là huyện nằm ở phía đông nam cửa ngõ ra Biển Đông của tỉnh; đông bắc giáp huyện Tiền Hải (Thái Bình); phía bắc giáp huyện Xuân Trường; phía tây giáp huyện Hải Hậu; phía đông nam giáp Biển Đông với bờ biển dài 32km, có Vườn quốc gia Xuân Thủy rộng hàng nghìn ha. Huyện có diện tích tự nhiên 238,24km2, dân số là 190.291 người; có 20 xã, 2 thị trấn.
Với lịch sử hình thành trên 500 năm, cùng với lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, vùng đất Giao Thuỷ thời nào cũng có những hào kiệt, danh nhân. Từ buổi đầu khai hoang, lập đất xây dựng làng xã, người dân nơi đây đã đoàn kết một lòng, anh dũng kiên cường trong đấu tranh với thiên tai, địch họa, áp bức cường quyền để giữ gìn và xây dựng quê hương. Ngay sau khi thực dân Pháp xâm lược nước ta; với tinh thần yêu nước nồng nàn, sĩ phu và các tầng lớp nhân dân Giao Thủy đã ủng hộ và trực tiếp tham gia cuộc khởi nghĩa của Phan Bá Vành, hưởng ứng ủng hộ “Chiếu Cần Vương” và các phong trào yêu nước do cụ Phan Bội Châu và cụ Phan Chu Trinh khởi xướng. Trong thế kỷ XVIII và XIX, các làng xã đều có thầy đồ, thầy khóa dạy chữ Hán và chữ Nôm; qua các cuộc thi hương, thi hội, thi đình đã có nhiều người đỗ đạt, tiêu biểu ở Hoành Nha (Giao Tiến) có cụ đã giữ chức Giám thủ Quốc Tử Giám.
Đồng chí Phạm Đức Tạ, TUV, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Giao Thủy |
Nhân dân Giao Thủy giàu lòng yêu nước, anh dũng, kiên cường trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm, giàu truyền thống cách mạng, sớm tiếp thu ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường giải phóng dân tộc. Ngay từ tháng 9-1927, Giao Thủy đã có cơ sở Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội ở Hoành Nha, Quất Lâm, Hà Cát. Đêm 29 rạng ngày 30 Tết Canh Ngọ (1930), cờ Đảng được treo trên Trường Tiểu học Chợ Đồn Quất Lâm cùng với rải truyền đơn kêu gọi nhân dân đấu tranh. Tháng 5-1930 Chi bộ Đảng Cộng sản Việt Nam huyện Xuân Trường - Giao Thủy được thành lập. Tháng 6-1930, Chi bộ Đảng Cộng sản xã Quất Lâm được thành lập gồm 5 đồng chí đảng viên, do đồng chí Nguyễn Đình Lựu làm Bí thư. Từ đây phong trào cách mạng địa phương đã có sự lãnh đạo trực tiếp của tổ chức Đảng, ghi dấu sự ra đời của tổ chức Đảng Cộng sản lãnh đạo nhân dân trong huyện đấu tranh chống thực dân Pháp và bè lũ thực dân phong kiến ở địa phương.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào cách mạng ở Giao Thủy được gắn với phong trào cách mạng cả nước, phát triển với khí thế mới, ngày càng mạnh mẽ. Các tầng lớp nhân dân Giao Thủy được tôi luyện trong gian khó, hy sinh, “nếm mật, nằm gai”, bền gan, vững chí, một lòng sắt son với Đảng; đã tham gia Tổng khởi nghĩa trong Cách mạng Tháng Tám giành chính quyền về tay nhân dân. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng, cửa ngõ phía Nam của Đồng bằng sông Hồng, Giao Thủy trở thành vùng trọng yếu đánh chiếm, bình định của thực dân Pháp, là nơi các đảng phái phản động hoạt động ráo riết, là vùng bị địch chiếm đóng trong thời kỳ “2 năm 4 tháng”. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, gian khổ, hy sinh, cán bộ, đảng viên trong huyện vẫn kiên trung bám đất, bám dân, xây dựng cơ sở cách mạng để đoàn kết nhân dân, chống âm mưu chia rẽ tôn giáo, vạch trần bộ mặt phản động của kẻ thù. Kết hợp với đấu tranh chính trị, nhân dân và lực lượng vũ trang Giao Thủy trực tiếp chiến đấu, đập tan nhiều đợt càn quét, khủng bố dã man của địch. Nhiều trận đánh táo bạo, bất ngờ làm kẻ thù khiếp sợ như: Trận tập kích phá bốt Đại Đồng ngày 10-8-1953; Trận phục kích đánh chặn cuộc hành quân của địch ở Giao Tiến ngày 30-10-1953; Trận chủ động tiến công phá tan cuộc càn quét lớn của địch vào đêm 4-11-1953, diệt gọn toàn bộ Tiểu đoàn 711 của địch; Trận phối hợp tiến công phá đồn Thức Hóa - một trong hai cứ điểm kiên cố bậc nhất của địch trên địa bàn các huyện phía nam tỉnh Nam Định. Sau khi miền Bắc được hoàn toàn giải phóng năm 1954, cán bộ, đảng viên và nhân dân huyện Giao Thủy đã tích cực khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng quê hương, xây dựng cuộc sống mới. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhân dân Giao Thủy vừa sản xuất, vừa chiến đấu, đồng thời tích cực chi viện sức người, sức của cho miền Nam, với tinh thần “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”. Huyện đã triển khai thế trận chiến tranh nhân dân, tổ chức hàng trăm trận chiến đấu, bắn rơi 2 máy bay, bắn bị thương tàu chiến Mỹ. Trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, Giao Thủy có 2.734 liệt sĩ, 1.482 thương binh, 1.242 bệnh binh, 235 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Với những thành tích xuất sắc trong chiến đấu và xây dựng Tổ quốc, Đảng bộ, nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Giao Thủy được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân” thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp; 12 xã, thị trấn và 5 cá nhân được phong tặng “Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân”, 3 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.
Quyết tâm xây dựng Giao Thuỷ trở thành huyện NTM trước năm 2020
Sau 30 năm hợp nhất với huyện Xuân Trường thành huyện Xuân Thủy, ngày 1-4-1997 huyện Giao Thủy được tái lập theo Nghị định 19-CP của Chính phủ. Trong tiến trình cùng cả nước, cả tỉnh, hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, 20 năm qua kể từ khi tái lập đến nay mặc dù thời gian không dài, lại gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là việc mất ổn định an ninh nông thôn những năm đầu tái lập, song Đảng bộ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân huyện Giao Thủy đã quyết tâm, nỗ lực phấn đấu không ngừng xây dựng và củng cố hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và đã đạt được nhiều thành tích, kết quả quan trọng:
Từ một huyện thuần nông, điểm xuất phát thấp, đến nay Giao Thủy đã xây dựng được một nền kinh tế phát triển với tốc độ khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng: tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông - lâm - ngư nghiệp trong cơ cấu kinh tế (hiện nay tỷ trọng ngành nông - lâm - thủy sản: 37,24%, công nghiệp - xây dựng: 19,88%, dịch vụ: 42,88%). Sản lượng thủy hải sản năm 2016 đạt 43 nghìn tấn (tăng 13,8 lần so với năm 1997); giá trị sản xuất CN-TTCN năm 2016 đạt 815 tỷ đồng (tăng 20 lần so với năm 1997); thu ngân sách trên địa bàn năm 2016 đạt 133 tỷ đồng (tăng 12,7 lần so với năm 1997); thu nhập bình quân đầu người 29,3 triệu đồng (tăng 11,9 lần so với khi tái lập huyện).
Cùng với chú trọng phát triển CN-TTCN, dịch vụ; sản xuất nông nghiệp đã luôn được quan tâm phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa. Hiện nay huyện có 184 trang trại nông nghiệp và thủy sản (chiếm 43,1% tổng số trang trại của tỉnh), năng suất lúa, sản lượng nuôi trồng, khai thác thủy hải sản luôn đứng trong tốp các đơn vị dẫn đầu của tỉnh. Giá trị sản xuất trên 1ha canh tác đạt 97,7 triệu đồng/năm, tăng 5,45 lần so với năm 1997.
Kết cấu hạ tầng nông thôn của huyện được quan tâm đầu tư, phát triển nhanh, nhất là hệ thống giao thông, thủy lợi, điện, nước sạch, trường học, trạm y tế, chợ… Đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông kết nối với quốc lộ, tỉnh lộ một cách đồng bộ. Hoàn thành các dự án giao thông lớn, trọng điểm như: tỉnh lộ 489, Quốc lộ 37B, đường Tiến - Hải, đường Bình - Xuân, đường Thanh - Hương, đường Thiện - Hải… Các xã, thị trấn tập trung đầu tư nâng cấp, mở rộng các tuyến đường do địa phương quản lý, gồm đường nhựa trục xã, đường bê tông dong xóm với tổng chiều dài hàng trăm km. Trên 10km đê biển, đê sông ở những vị trí xung yếu nhất đã được kiên cố hóa, đảm bảo an toàn chống bão lũ trong điều kiện bão cấp 10. Hàng trăm km kênh thủy lợi được tu sửa, nạo vét, kiên cố hóa phục vụ tốt việc chủ động tưới tiêu. Tất cả các trường học, trạm y tế, trụ sở xã, thị trấn được xây dựng cao tầng hoặc kiên cố hóa. Trên 50% số xã, thị trấn đã có hệ thống nước sạch phục vụ sinh hoạt của nhân dân.
Lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ: GD và ĐT đạt nhiều kết quả phấn khởi. 20 năm liên tục ngành GD và ĐT Giao Thủy đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc của tỉnh, có 3 trường THPT xếp trong tổng số 200 trường THPT có điểm thi đại học cao nhất toàn quốc. Tỷ lệ trường mầm non đạt chuẩn quốc gia 50%, trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ II là 60,7%, trường THCS đạt chuẩn quốc gia 82,6%. Công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân được tăng cường, chất lượng khám, chữa bệnh được nâng lên; có 17/22 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế giai đoạn 2011-2020. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” từng bước đi vào chiều sâu; 70% xóm (tổ dân phố) đạt xóm, tổ dân phố văn hóa - NTM; 83% số gia đình đạt tiêu chí gia đình văn hóa - NTM. Tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới giảm còn 4,45%. Chính sách xã hội được quan tâm, chăm lo thực hiện đầy đủ, kịp thời; đa số hộ gia đình chính sách, người có công với cách mạng có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình tại địa phương.
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đạt nhiều kết quả. Tổng nguồn vốn huy động đến 12-2015 là 1.066,9 tỷ đồng. Năm 2012 đã hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa, trong đó nhân dân tự nguyện đóng góp 391ha đất để làm giao thông, thủy lợi nội đồng và các chương trình phúc lợi, trị giá hàng trăm tỷ đồng. Hiện nay đã có 8 xã, thị trấn được công nhận đạt chuẩn NTM, 7 xã đã được tỉnh thẩm định xong các tiêu chí xây dựng NTM. Huyện phấn đấu đạt huyện NTM trước năm 2020.
An ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững, an ninh nông thôn ổn định ngày càng vững chắc. Hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng - quân sự địa phương. Công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo được quan tâm thực hiện có hiệu quả; một số vụ khiếu nại, tố cáo kéo dài đã được giải quyết cơ bản.
Công tác xây dựng Đảng được tăng cường. Hiện nay Đảng bộ có trên 8.700 đảng viên sinh hoạt ở 88 tổ chức cơ sở Đảng (tăng 21 tổ chức cơ sở Đảng so với năm 1997); hằng năm có 50% tổ chức cơ sở Đảng đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh, 80% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
Toàn Đảng bộ huyện đang tích cực đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã đạt được kết quả bước đầu quan trọng. Vai trò lãnh đạo của các tổ chức Đảng, vai trò tiền phong, gương mẫu, nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị được nâng lên; kỷ cương, kỷ luật trong công vụ và đội ngũ công chức, viên chức được chấn chỉnh; củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền các cấp.
Đạt được những thành tựu và kết quả trên đây là do huyện Giao Thủy luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, giúp đỡ kịp thời, hiệu quả của Trung ương, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành đoàn thể của tỉnh; sự ủng hộ, động viên của các huyện, thành phố trong tỉnh và bà con quê hương Giao Thủy sinh sống, làm việc ở mọi miền đất nước cũng như ở nước ngoài. Kết quả đó còn là sự nỗ lực to lớn của các thế hệ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân huyện, có ý nghĩa quyết định vào thành công của huyện hôm nay.
Thành tích và kết quả đạt được của huyện nhà sau 20 năm tái lập là khá toàn diện và phấn khởi. Song bên cạnh đó, Giao Thủy cũng còn nhiều khó khăn và tồn tại cần khắc phục để phát triển nhanh và bền vững hơn trong điều kiện thực hiện CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Trước hết, đó là quy mô nền kinh tế còn nhỏ bé và về cơ bản vẫn là kinh tế thuần nông, thu nhập bình quân đầu người còn thấp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế diễn ra chậm. Tình trạng ô nhiễm môi trường diễn ra ngày càng tăng. Xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, thực hiện nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang, lễ hội còn nhiều bất cập. Các tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn xã hội về ma túy còn nhiều phức tạp, gây bức xúc, lo ngại trong nhân dân. An ninh nông thôn vẫn còn tiềm ẩn yếu tố mất ổn định phải quan tâm xử lý. Công tác xây dựng Đảng có nơi, có lúc chưa ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Chậm cải cách thủ tục hành chính; bộ máy các cơ quan trong hệ thống chính trị của huyện còn cồng kềnh, chất lượng, hiệu quả công tác của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa cao…
Khắc phục những khó khăn, tồn tại, khuyết điểm trên đây là yêu cầu nhiệm vụ đặt ra cho Đảng bộ và nhân dân huyện Giao Thủy trong thời gian tới nhằm xây dựng huyện ổn định, phát triển nhanh và bền vững, không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân. Phương hướng, nhiệm vụ đó đã được Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ XXV (nhiệm kỳ 2015-2020) nêu lên, đó là “Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; phát huy dân chủ, đoàn kết, kỷ cương, trí tuệ, đổi mới; tập trung mọi nguồn lực đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, phấn đấu hoàn thành mục tiêu xây dựng huyện NTM trước năm 2020”.
Kỷ niệm 20 năm tái lập huyện; vinh dự đón nhận phần thưởng cao quý - Huân chương Lao động hạng Nhì của Đảng và Nhà nước trao tặng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân huyện Giao Thuỷ nguyện tiếp tục phát huy truyền thống quê hương cách mạng anh hùng, tiếp tục đổi mới toàn diện, khai thác tốt hơn mọi tiềm năng, lợi thế, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV; quyết tâm xây dựng quê hương Giao Thuỷ ngày càng giàu mạnh, văn minh./.