Trần Đăng Hùng
Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ
Chủ tịch HĐND Thành phố Nam Định
Thành phố Nam Định có lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Nơi đây là nơi phát tích của vương triều Trần (thế kỷ XIII-XIV), triều đại phong kiến hùng mạnh, với những chiến tích dựng nước, giữ nước vẻ vang nhất của dân tộc ta. Mảnh đất địa linh nhân kiệt này đã sinh dưỡng nhiều danh nhân, anh hùng dân tộc, chiến sĩ cách mạng lỗi lạc được sử sách ghi công, nhân dân tôn thờ. Quốc Công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn - một trong số những vị tướng tài giỏi nhất của dân tộc Việt Nam và nhân loại đã từng tham gia chỉ đạo quân, dân nhà Trần 3 lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông xâm lược nước ta; đồng chí Trường Chinh, Lê Đức Thọ - những nhà lãnh đạo tài năng, kiệt xuất của Đảng ta và rất nhiều nhân sĩ, trí thức khác. Đất Thành Nam văn hiến nổi tiếng với truyền thống hiếu học, Trường Thi được lập từ thời Lê ở làng Năng Tĩnh (nay là phường Trường Thi) cùng với Văn Miếu Quốc Tử Giám ở Hà Nội là hai trung tâm tuyển chọn, đào tạo nhân tài cho các triều đại phong kiến Việt Nam. Những giá trị văn hoá tinh thần tích tụ qua hàng nghìn năm đó đã, đang được các thế hệ tiếp nối kế thừa, gìn giữ, bồi đắp và cũng là nền tảng để thành phố vững bước phát triển.
 |
| Một góc Thành Nam. Ảnh: Xuân Thu |
Từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (ngày 3-2-1930) đến nay, Đảng bộ, nhân dân Thành phố Nam Định đã viết tiếp những trang sử vẻ vang về truyền thống chống ngoại xâm và lao động cần cù, sáng tạo. Trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp, nhân dân thành phố cùng lực lượng vũ trang đã đoàn kết giương cao ngọn cờ cách mạng, anh dũng đứng lên tiến công tiêu diệt địch, xoá bỏ bộ máy tay sai; bảo vệ nhân dân, các cơ sở kinh tế, văn hoá... Ngày 1-7-1954, Nam Định là thành phố đầu tiên của miền Bắc được giải phóng trước khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, đánh dấu một mốc son lịch sử của Đảng bộ, quân và dân Thành phố Nam Định trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Bước vào cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Thành Nam là một trong những điểm bị máy bay Mỹ bắn phá ác liệt. Với tinh thần vừa chiến đấu, vừa sản xuất, mỗi người Nam Định vững tay súng, tay búa, làm việc bằng hai đảm bảo hậu phương vững chắc, sẵn sàng chi viện cho chiến trường miền Nam với phương châm “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”. Trong cuộc kháng chiến đó, gần 2 vạn con em Thành Nam đã lên đường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế cao cả. Lực lượng vũ trang và nhân dân thành phố đã bắn rơi 54 máy bay, chi viện hàng chục vạn tấn lương thực, thực phẩm, hàng chục triệu mét vải ủng hộ đồng bào miền Nam ruột thịt, làm tròn nghĩa vụ của hậu phương đối với tiền tuyến. Ghi nhận những thành tích trong sản xuất và chiến đấu, năm 1978, thành phố vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu cao quý “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; hơn 24 nghìn người được tặng thưởng huân chương, huy chương các loại trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm của các tỉnh Bắc Bộ, Thành phố Nam Định có 20 phường và 5 xã ngoại thành với tổng diện tích tự nhiên là 46,4km2, dân số trên 35 vạn người, là trung tâm khu vực phía Nam đồng bằng sông Hồng. Mặc dù bị tàn phá trong các cuộc chiến tranh, nhất là chiến tranh chống đế quốc Mỹ, nhưng Đảng bộ thành phố luôn đoàn kết, nỗ lực phấn đấu vươn lên tiến hành công cuộc đổi mới quê hương, đất nước. Năm 2006, thành phố đã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt quy hoạch xây dựng thành phố thành Trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng. Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh; Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Nam Định đã tập trung mọi nguồn lực, đoàn kết, quyết tâm xây dựng và phát triển thành phố và đạt được những thành tựu quan trọng.
Xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm, BCH Đảng bộ thành phố đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo theo định hướng và quy hoạch được duyệt, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế, xây dựng phát triển đô thị. Thành phố duy trì tốc độ phát triển kinh tế đạt bình quân trên 14%/năm (từ 2008-2013). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp. Tổng thu ngân sách năm 2011 là 656,08 tỷ đồng, đạt 112% dự toán tỉnh và 108% dự toán thành phố. Năm 2012 thu 1.192,9 tỷ đồng đạt 109% dự toán tỉnh. Năm 2013, thu 1.313,2 tỷ đồng đạt dự toán tỉnh giao. Thu nhập bình quân đầu người là 39,450 triệu đồng/người tương đương 1.900 USD/người (thu nhập bình quân đầu người cả nước 2010 là 1.098 USD/người). Tỷ lệ hộ nghèo năm 2011 theo tiêu chí mới toàn thành phố là 3,82% đến năm 2013 còn 3,1%. Các khu, CCN trên địa bàn thành phố đã thu hút 185 doanh nghiệp với hơn 54 nghìn lao động đang làm việc, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghiệp của thành phố. Hệ thống thương mại, dịch vụ phát triển đa dạng, hiện đại đã từng bước đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội. Tổng giá trị hàng hoá xuất khẩu của thành phố chiếm 95% xuất khẩu của tỉnh, tăng bình quân 19%/năm.
 |
| Giảng đường Trường Đại học Kinh tế Kỹ thuật Nam Định. Ảnh: Xuân Thu |
Nhiều công trình lớn, trọng điểm của Trung ương, của tỉnh trên địa bàn thành phố đã và đang được xây dựng tạo điều kiện cho kinh tế - xã hội phát triển. Một số công trình công cộng mang tính chất điểm nhấn của thành phố đã được đầu tư và đưa vào hoạt động, đặc biệt là khu vực quanh hồ Vỵ Xuyên, khu vực trung tâm thể thao Thiên Trường, khu Đài tưởng niệm liệt sĩ và quanh khu trung tâm hành chính tỉnh. Khu đô thị mới Hoà Vượng, Thống Nhất và một số khu tái định cư được đầu tư xây dựng với hệ số lấp đầy khá cao đã cải thiện rõ rệt bộ mặt kiến trúc, cảnh quan đô thị. Hạ tầng đô thị thành phố được đầu tư nâng cấp toàn diện, đồng bộ với 99,2% dân số khu vực nội thị được cấp nước sạch, 100% đường phố chính khu vực nội thị được chiếu sáng, 100% khu vực nội thị được thu gom và xử lý rác thải… đã tạo hình ảnh, diện mạo mới cho thành phố và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Theo đánh giá của Hiệp hội Đô thị Việt Nam, Thành phố Nam Định được xếp trong tốp đầu về hệ thống lưới điện, cấp, thoát nước, xử lý chất thải rắn và quản lý đất đai, quy hoạch trên nền bản đồ địa chính có tọa độ. Thành phố Nam Định còn là đầu mối giao thông quan trọng của tỉnh và khu vực, có tuyến đường sắt Bắc - Nam, các tuyến quốc lộ lớn đi qua tạo ra sự gắn kết trong trục hành lang phát triển kinh tế ven biển vùng duyên hải Bắc Bộ.
Các hoạt động văn hoá, xã hội tiếp tục được tập trung củng cố và phát triển. Trên địa bàn thành phố hiện có 4 trường đại học, 5 trường cao đẳng và nhiều trường trung cấp chuyên nghiệp, đào tạo nghề của các bộ, ngành Trung ương và tỉnh, có 27/70 trường phổ thông đạt chuẩn quốc gia, chuyển 7 trường mầm non bán công sang công lập; chất lượng GD và ĐT giữ vững thành tích đứng đầu cả nước. Nếp sống văn hoá - văn minh đô thị đã hình thành trong các tầng lớp dân cư. Thành phố Nam Định có 11/16 công trình là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia, trong đó quần thể di tích Đền Trần - Chùa Tháp mới được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia đặc biệt; 5/16 công trình di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh; trên 125 công trình văn hóa như rạp hát, rạp chiếu phim, NVH, nhà bảo tàng… Các di tích lịch sử - văn hóa và danh thắng tiêu biểu tại Nam Định đều có những nét kiến trúc độc đáo, sự giao thoa của các kiến trúc cổ và hiện đại, kiến trúc phương Đông và phương Tây, đặc biệt tại Nam Định các di tích lịch sử - văn hóa đều gắn liền với các lễ hội, do đó đã mang lại tiềm năng và lợi thế về du lịch. Toàn tỉnh có trên 1.131 công trình thể thao các loại, trong đó thành phố có 66 công trình TDTT đáp ứng được nhu cầu tổ chức các sự kiện thi đấu TDTT có quy mô lớn. Đang triển khai thực hiện Quyết định số 2084/QĐ-TTg, ngày 22-11-2011 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Thành phố Nam Định đến năm 2025 và xây dựng Trung tâm thể thao vùng Nam đồng bằng sông Hồng tại Thành phố Nam Định để phục vụ Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ VII-2014 tại tỉnh Nam Định.
Công tác xây dựng Đảng trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức không ngừng được đổi mới cả về nội dung, hình thức, trong đó tập trung đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" gắn với thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở cả năm loại hình tổ chức Đảng. Củng cố, kiện toàn, sắp xếp và đổi mới hoạt động của hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở. Đội ngũ cán bộ, công chức không ngừng rèn luyện, học tập, nâng cao trình độ chuyên môn và trình độ lý luận chính trị, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ thành phố trong giai đoạn phát triển mới; xây dựng Đảng bộ không chỉ trong sạch, vững mạnh, mà còn thực sự tiêu biểu và hội tụ đầy đủ các phẩm chất về năng lực, trí tuệ, bảo đảm ngang tầm với quy mô, tốc độ và chiều sâu trong sự đổi mới và phát triển của thành phố.
Với những thành tích đó, năm 1998 Thành phố Nam Định được công nhận là đô thị loại II, năm 2011 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 2106/QĐ-TTg công nhận Thành phố Nam Định là đô thị loại I trực thuộc tỉnh.
Nhìn lại 60 năm qua, mỗi thành công trong từng chặng đường phát triển của thành phố lại được bắt nguồn từ những thành công trước đó, mà khởi đầu là sự kiện giải phóng thành phố. Mốc son đó đã khơi nguồn dòng chảy cho mỗi bước đi của thành phố trong suốt 6 thập kỷ qua; và cũng đã bồi đắp tâm hồn, trí tuệ cho mỗi người dân Thành Nam vượt qua gian khó, thử thách, hy sinh, giành được những thành tích lớn lao, tạo nên thế và lực của thành phố hôm nay. Đồng thời, khẳng định sự đoàn kết nhất trí cao của Đảng bộ, quân và dân thành phố, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các đơn vị bạn trong việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XV, Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị, Quyết định 109 của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết 05 của Tỉnh uỷ và Kế hoạch 60 của UBND tỉnh và thực hiện mục tiêu xây dựng Thành phố Nam Định phát triển ngày càng văn minh, hiện đại, có vai trò ngày càng lớn, thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh Nam Định và của vùng Nam đồng bằng sông Hồng. Để đạt được mục tiêu đó, Đảng bộ thành phố đã đề ra một số nhiệm vụ chủ yếu để tổ chức thực hiện trong thời gian tới.
Một là, quản lý tốt quy hoạch để phát triển hạ tầng đô thị.
Mở rộng quy mô Thành phố Nam Định theo quy hoạch được duyệt; đề nghị tỉnh đầu tư, nâng cấp từng bước hạ tầng kỹ thuật các khu vực dự kiến mở rộng thành phố (huyện Mỹ Lộc; 3 xã: Tân Thành, Thành Lợi, Đại An huyện Vụ Bản; 5 xã: Nghĩa An, Nam Mỹ, Nam Toàn, Điền Xá, Hồng Quang huyện Nam Trực). Hoàn thành hạ tầng các Khu đô thị mới Thống Nhất, Mỹ Trung và 4 khu tái định cư. Xây dựng khu tái định cư nam sông Đào với diện tích dự kiến 40ha, Khu tái định cư Phúc Tân diện tích dự kiến 23ha đồng bộ, hiện đại. Tiếp tục cải tạo, nâng cấp các tuyến đường chính của thành phố kết nối với các tuyến giao thông quốc gia, các đường phố nội thành và hệ thống cấp thoát nước, xúc tiến dự án Nhà máy xử lý nước thải thành phố. Tập trung đầu tư một số công trình công cộng tạo điểm nhấn trên địa bàn thành phố.
Xây dựng khu văn hóa Trần, khu vực hồ Truyền Thống, kè nam sông Đào thành điểm nhấn mới của đô thị Nam Định.
Hai là, huy động các nguồn lực tiếp tục nâng cấp đồng bộ hạ tầng đô thị.
Hoàn chỉnh nâng cấp hệ thống giao thông gồm giao thông đối ngoại: Đường bộ phù hợp với quy hoạch giao thông: Tiếp tục nâng cấp, cải tạo kết hợp xây dựng mới các tuyến: Quốc lộ 21, Quốc lộ 38B (tỉnh lộ 485, tỉnh lộ 486, tỉnh lộ 487 cũ), tỉnh lộ 488, tỉnh lộ 490C (tỉnh lộ 55 cũ); nâng cấp, cải tạo vành đai 1 đến năm 2020 đạt tiêu chuẩn đường cấp I đồng bằng; nâng cấp, cải tạo kết hợp xây dựng mới một số đoạn tuyến tạo thành đường vành đai 2 thông suốt, tiêu chuẩn đường phố chính đô thị. Xây dựng các nút giao thông quan trọng ra vào thành phố với quy mô hiện đại, thẩm mỹ tương xứng với đô thị loại I.
Đường sông: Nâng cấp, cải tạo luồng tuyến trên sông Đào; xây dựng cảng mới tại sông Hồng vị trí điểm cuối tuyến đường Lê Đức Thọ kéo dài (xã Nam Phong).
 |
 |
| Đường phố Thành Nam trong những ngày kỷ niệm 60 năm Giải phóng thành phố. Ảnh: Thu Hà |
Ba là, phát triển kinh tế - nâng cao vai trò thương mại - dịch vụ cho toàn vùng.
Thu hút, hình thành thêm các ngành Công nghiệp có giá trị. Tiếp tục củng cố vai trò trung tâm công nghiệp dệt may, cơ khí chế tạo máy, chế biến thực phẩm, dược phẩm… Hoàn thành xây dựng hạ tầng đồng bộ các KCN Mỹ Trung, giai đoạn 2 CCN An Xá với các trạm xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn. Đầu tư và có chính sách thu hút đầu tư hạ tầng, nâng cao chất lượng, vai trò trung tâm thương mại, dịch vụ với các trung tâm triển lãm, trung tâm sản xuất và tiêu thụ hàng hóa lớn, các chợ đầu mối và các khu vui chơi, giải trí…
Bốn là, xây dựng nếp sống văn minh đô thị và các kết cấu văn hóa - thông tin - thể thao hiện đại.
Xây dựng, củng cố hạ tầng văn hóa - thể thao với hệ thống các sân vận động, nhà thi đấu, bể bơi, các điểm vui chơi công cộng; khuyến khích tổ chức các CLB, các loại hình sinh hoạt văn hóa lành mạnh, phù hợp dân cư đô thị. Nâng cao chất lượng nếp sống văn minh đô thị, trọng tâm là xây dựng tuyến phố văn minh đô thị để thành phố thật sự sáng - xanh - sạch - đẹp.
Năm là, củng cố vai trò trung tâm GD và ĐT, KH và CN của toàn vùng.
Hoàn thành xây dựng cụm nhà ở sinh viên Thành phố Nam Định đáp ứng chỗ ở cho 4.600 sinh viên. Phối hợp và tạo điều kiện nâng cấp Trường Trung cấp Y tế thành Trường Cao đẳng Y dược, Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật nông nghiệp lên Trường Cao đẳng Nông nghiệp. Quy hoạch và phối hợp với các ngành để kêu gọi một số trường đại học lớn như: Đại học Bách khoa, Đại học Xây dựng, Đại học Kinh tế quốc dân, Đại học GTVT, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông, thành lập các phân hiệu đại học tại Thành phố Nam Định. Đầu tư thiết bị công nghệ để ứng dụng các thành tựu khoa học tiên tiến, công nghệ cao và đẩy nhanh quá trình đổi mới công nghệ trên địa bàn thành phố.
Sáu là, phát triển hệ thống y tế - chăm sóc sức khỏe nhân dân lan tỏa ra toàn vùng.
Tạo điều kiện phát triển các cơ sở khám, chữa bệnh hiện đại theo quy hoạch phát triển ngành Y tế đã được phê duyệt. Nâng cao chất lượng 10 bệnh viện đa khoa và chuyên khoa trên địa bàn, gồm Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Phụ sản, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi, Bệnh viện Y học cổ truyền, Bệnh viện Tâm thần, Bệnh viện Điều dưỡng và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Nội tiết, Bệnh viện Da liễu. Phối hợp để xúc tiến thành lập một số khoa của Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức, Ung bướu… tại Bệnh viện Trung tâm vùng. Khuyến khích xây dựng bệnh viện nước ngoài công nghệ cao và các phòng khám chất lượng.
Bảy là, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, đảm bảo ANTT.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị, đẩy mạnh các phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, đấu tranh quyết liệt đối với các loại tội phạm. Đảm bảo tốt an ninh đô thị, an ninh nông thôn và trật tự ATGT để Thành phố Nam Định thật sự bình yên cho người dân và du khách.
Trân trọng và tự hào, chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Thành phố Nam Định, Đảng bộ, quân và dân thành phố đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động, khắc phục khó khăn, tin tưởng vào đường lối đổi mới của Đảng; phát huy tốt nội lực, tranh thủ thời cơ, thuận lợi, sự giúp đỡ của Trung ương, của tỉnh và các đơn vị bạn, quyết tâm vươn lên phấn đấu hoàn thành thắng lợi toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, xây dựng Thành Nam ngày càng xanh - sạch - đẹp - văn minh, hiện đại, bình yên, xứng đáng với vị thế mới, góp phần thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH đất nước trong những năm tới./.
-----------------------------------
(*) Đầu đề của Báo Nam Định
