Qua 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) của Đảng về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”, hệ thống chính trị cấp xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã từng bước được củng cố, công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh; tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức ngày càng được nâng lên, tạo tiền đề thúc đẩy KT-XH phát triển.
Phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng, MTTQ và các đoàn thể
Hiện nay tỉnh ta có 229 Đảng bộ xã, phường, thị trấn với 4.373 chi bộ trực thuộc và 80.204 đảng viên. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) của Đảng về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”, các cấp ủy Đảng trong tỉnh luôn quan tâm đến công tác xây dựng TCCS Đảng và rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các TCCS Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trên các lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội.
Sau mỗi kỳ đại hội Đảng các cấp, Đảng uỷ các xã, phường, thị trấn đã chủ động xây dựng hoàn thiện quy chế làm việc, hằng năm tiến hành điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Ban thường vụ Đảng uỷ các xã, phường, thị trấn duy trì nền nếp, chế độ làm việc, thực hiện nghiêm túc mối quan hệ công tác, chế độ thông tin báo cáo theo quy định; hạn chế việc tổ chức các hội nghị không cần thiết để tập trung chỉ đạo, hướng dẫn, giải quyết những bức xúc ngay từ cơ sở. Việc xây dựng và ban hành nghị quyết được đổi mới cả về chất lượng, nội dung và hình thức, nhất là các nghị quyết chuyên đề nên các nghị quyết đều đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả. Đối với công tác xây dựng đội ngũ cán bộ công chức xã, phường, thị trấn, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết như Nghị quyết số 08-NQ/TU của Tỉnh uỷ về "Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý từ năm 2007 đến năm 2015 và những năm tiếp theo"; Nghị quyết số 05-NQ/TU về "Nâng cao chất lượng cán bộ xã, phường, thị trấn từ năm 2011-2015 và những năm tiếp theo”; Quyết định số 646/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc tuyển dụng (ưu tiên xét tuyển) người có trình độ đại học hệ chính quy phù hợp với chuyên ngành về công tác tại xã, phường, thị trấn. Sau 4 năm thực hiện, toàn tỉnh đã tuyển dụng được 241 sinh viên có trình độ đại học hệ chính quy về công tác tại xã, phường, thị trấn, bước đầu đã phát huy tốt năng lực chuyên môn, được cấp uỷ, chính quyền cơ sở đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Các xã, phường, thị trấn đã chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức theo từng năm và cả nhiệm kỳ. Trong tổng số 4.592 cán bộ công chức cấp xã hiện nay, có 849 người có trình độ đại học, tăng gấp 10 lần so với năm 2002.
Cán bộ tư pháp xã Hải Lý (Hải Hậu) giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân. Ảnh: Thanh Tuấn |
Hiện nay, toàn tỉnh có 3.400 thôn, xóm, tổ dân phố với 3.496 Ban công tác Mặt trận, 3.434 chi Hội Phụ nữ, 3.171 chi Hội Nông dân, 3.340 chi Đoàn Thanh niên và 3.351 chi Hội CCB. Những năm qua, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cơ sở có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động theo hướng thiết thực, hướng mạnh về cơ sở, từng bước đáp ứng nhu cầu và lợi ích chính đáng của quần chúng, tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân, xây dựng tổ chức đoàn thể vững mạnh, tỷ lệ thu hút đoàn viên, hội viên tham gia tổ chức tăng lên, vai trò của các tổ chức quần chúng tham gia cùng chính quyền giải quyết một số vụ việc ngay từ cơ sở được thể hiện rõ và hiệu quả hơn. Chất lượng hoạt động của các đoàn thể chính trị - xã hội có chuyển biến tích cực, đã thể hiện được vai trò là cầu nối giữa Đảng với dân, tích cực tham gia xây dựng Đảng và chính quyền. Hiệu quả hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể từng bước được nâng lên, góp phần quan trọng vào đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở.
Đổi mới và nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền cơ sở
Cùng với việc quan tâm xây dựng tổ chức Đảng cấp cơ sở trong sạch, vững mạnh, những năm qua, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết, quyết định, quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế, quy chế làm việc, chế độ chính sách… đối với cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn, thôn, xóm, tổ dân phố, qua đó từng bước ổn định bộ máy chính quyền cơ sở. 100% UBND xã, phường, thị trấn đã xây dựng quy chế làm việc, quy định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân từng thành viên UBND và cán bộ chuyên môn của UBND trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Đội ngũ cán bộ công chức cơ sở dần được chuẩn hoá, cơ bản phát huy được năng lực, hiệu quả phục vụ nhân dân. Quy chế dân chủ được phát huy đã làm chuyển biến tích cực đến phương thức điều hành của chính quyền cơ sở, chấn chỉnh tác phong, lề lối làm việc của cán bộ, công chức. Các chủ trương huy động sức dân ở cơ sở ngày càng công khai, minh bạch và thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm và dân kiểm tra”. Công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại tố cáo được thực hiện theo quy định, lịch tiếp dân được thông báo công khai. Đơn thư khiếu tố thuộc thẩm quyền cấp xã được quan tâm giải quyết. Vì vậy, đã hạn chế được tình trạng đơn thư vượt cấp, hệ thống chính trị cơ sở được giữ vững. HĐND các xã, thị trấn đã thực hiện tốt chức năng quyết định và giám sát theo quy định của pháp luật, thực hiện nghiêm túc việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND bầu hoặc phê chuẩn; từng bước nâng cao chất lượng đại biểu HĐND và chất lượng các kỳ họp của HĐND. Tại các kỳ họp, nội dung, phương thức được đổi mới từng bước, phát huy dân chủ, nội dung thiết thực, các nghị quyết được ban hành có tính khả thi, chức năng giám sát của từng đại biểu và thường trực HĐND xã, phường, thị trấn được chú trọng; qua giám sát đã kiến nghị các cơ quan chức năng kịp thời giải quyết nguyện vọng chính đáng, hợp pháp và những vấn đề nảy sinh được nhân dân quan tâm.
Đổi mới mối quan hệ của cấp trên đối với cơ sở, các cấp uỷ Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể từ tỉnh đến các huyện, thành phố đã chú trọng đổi mới phương thức làm việc, phong cách lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, từng bước khắc phục bệnh quan liêu xa dân, hướng mạnh hoạt động về cơ sở. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn, chỉ đạo, giúp cơ sở tháo gỡ khó khăn, cùng với cơ sở giải quyết vướng mắc của dân, nhất là những vấn đề thuộc lĩnh vực đất đai, tài chính, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở… Đối với những nơi có vụ việc đột xuất, phức tạp, có khả năng gây mất ổn định đều được các cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể tập trung chỉ đạo, giúp cơ sở tháo gỡ và kịp thời giải quyết dứt điểm. Hằng tháng, hằng quý, 6 tháng và cuối năm cấp uỷ, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể của huyện, thành phố duy trì nền nếp việc giao ban đối với cấp uỷ, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể xã, phường, thị trấn để đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, nắm tình hình cơ sở và xác định phương hướng, nhiệm vụ công tác trong thời gian tới.
Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”, hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn tiếp tục được củng cố, hiệu lực, hiệu quả hoạt động ngày càng được nâng cao, bộ máy và cán bộ được kiện toàn. Cấp uỷ xã, phường, thị trấn đã phát huy được vai trò hạt nhân chính trị, tích cực đổi mới phương thức lãnh đạo, thực hiện tốt nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo; Cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước điều hành, nhân dân làm chủ được đảm bảo. Niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố, tăng cường. Chính quyền cơ sở cơ bản thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, điều hành theo pháp luật trên các lĩnh vực: đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chăm lo phát triển kinh tế, đẩy mạnh các hoạt động văn hoá - xã hội, giảm nghèo, ổn định đời sống nhân dân. MTTQ và các đoàn thể nhân dân thể hiện được vai trò là cầu nối giữa Đảng với dân, phương thức hoạt động có nhiều đổi mới, làm tốt chức năng tập hợp, vận động đoàn viên, hội viên tham gia xây dựng Đảng và chính quyền trong sạch vững mạnh, thi đua lao động sản xuất, xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư, xây dựng nông thôn mới. Kết quả đánh giá hằng năm có trên 70% đảng bộ xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh, trên 90% UBND cấp xã được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, các tổ chức đoàn thể không còn đơn vị yếu kém./.
Hoài Phương