Thành phố Nam Định hiện có 25 Đảng bộ xã, phường với 332 chi bộ trực thuộc. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) về “Đổi mới nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”, năm 2002, thành phố đã tiến hành khảo sát thực trạng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở các xã, phường trên địa bàn. Trên cơ sở đó, Ban Thường vụ thành uỷ đã xác định rõ 5 nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung triển khai thực hiện là: Đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của các tổ chức cơ sở (TCCS) Đảng; đổi mới, nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền; đổi mới hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể, phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể; quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cơ sở và đổi mới sự chỉ đạo của cấp trên đối với cơ sở. Việc đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của các TCCS Đảng, nhất là ở các chi bộ thôn xóm, tổ dân phố được thực hiện ở nhiều góc độ. Trước hết việc đổi mới công tác ra nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo được các cấp uỷ tập trung vào những vấn đề quan trọng như công tác xây dựng Đảng, phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là những vấn đề có liên quan đến đời sống nhân dân như chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi tại các xã ngoại thành, công tác phòng chống TNXH, trật tự đô thị, VSMT ở các phường nội thành, công tác tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ… Trong hoạt động công tác Đảng, các chi bộ đã phân công, làm rõ trách nhiệm của cá nhân các đồng chí trong cấp uỷ, lãnh đạo chính quyền và các đoàn thể đối với từng vấn đề, lĩnh vực tại địa phương, tránh tình trạng chung chung, thiếu biện pháp cụ thể. Nhằm không ngừng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, năm 2007, Ban Tổ chức thành uỷ đã ban hành Hướng dẫn số 03 về nội dung, hình thức sinh hoạt chi bộ cho 5 loại hình tổ chức Đảng ở thôn xóm, tổ dân phố, trong cơ quan, trường học, các doanh nghiệp và LLVT. Từ đó các buổi sinh hoạt chi bộ ở các thôn xóm, tổ dân phố đã có sự chuyển biến rõ rệt về chất lượng, hiệu quả, gắn sinh hoạt chi bộ với các nhiệm vụ chính trị của địa phương, thể hiện rõ vai trò lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng đối với hoạt động của chính quyền, MTTQ và các đoàn thể. Việc đánh giá, phân tích chất lượng TCCS Đảng và đảng viên của thành phố ngày càng đi vào thực chất. Các đảng bộ xã, phường luôn nghiêm túc trong việc xem xét, kỷ luật, đưa ra khỏi Đảng những đảng viên vi phạm, yếu kém, góp phần làm trong sạch tổ chức Đảng. 10 năm qua, thành phố đã đưa ra khỏi Đảng 38 đảng viên, xoá tên khỏi danh sách 132 đảng viên, thi hành kỷ luật 176 đảng viên. Cùng với sự đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của các TCCS Đảng, thành phố đã thường xuyên chú trọng các giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền cơ sở, đổi mới công tác Mặt trận và các đoàn thể, phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể trong việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. UBND thành phố đã tăng cường phân cấp cho UBND các phường, xã chủ động thực hiện một số nhiệm vụ như: thu thuế nhà đất, thu thuế công thương nghiệp, các hộ kinh doanh cá thể; tổ chức quản lý, thu gom rác thải trên địa bàn. Đối với 20 phường của thành phố không tổ chức HĐND, Thành uỷ, UBND thành phố đã chỉ đạo UBND các phường thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, nhất là trong các lĩnh vực quản lý đất đai, quản lý đô thị, thu chi ngân sách, quản lý các cơ sở văn hoá, xã hội, giáo dục… Việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong các cơ quan công quyền có nhiều chuyển biến, đã hạn chế tối đa sự phiền hà, được nhân dân đồng tình ủng hộ. UBND thành phố trực tiếp đối thoại và chỉ đạo các phòng, ban, phường, xã tăng cường đối thoại trực tiếp và trả lời các câu hỏi của nhân dân trên website của thành phố đã mang lại hiệu quả thiết thực. Người dân được tìm hiểu, nắm bắt những vần đề cần quan tâm hay có liên quan đến đời sống dân sinh như công tác giải phóng mặt bằng, công tác phòng chống ma tuý, các vấn đề an sinh xã hội… Thành phố còn phân công cụ thể các đồng chí trong thường trực và các thành viên UBND thành phố tập trung giải quyết những việc khó, những vấn đề phức tạp. Nhờ đó, đã tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong nhân dân, hiệu lực quản lý của các cấp chính quyền ngày càng được nâng cao đảm bảo thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển KT-XH, an ninh quốc phòng ở địa phương. Nhiều lĩnh vực có sự chuyển biến rõ nét như công tác quản lý đô thị, VSMT, quản lý văn hoá - xã hội, an ninh trật tự, công tác thu ngân sách. Hằng năm, đa số các xã, phường đều vượt chỉ tiêu thu ngân sách, chủ động cân đối thu chi cho các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Sự vào cuộc của cấp uỷ, chính quyền và các đoàn thể trên lĩnh vực quản lý đô thị đã tạo sự chuyển biến rõ nét đối với bộ mặt văn minh đô thị. Toàn thành phố đã có 54/100 tuyến phố đạt tiêu chí văn minh đô thị. Đối với hoạt động của MTTQ và các đoàn thể, Ban Thường vụ thành uỷ đã tăng cường chỉ đạo cấp uỷ cơ sở quan tâm xây dựng các tổ chức đoàn thể vững mạnh, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, khắc phục tình trạng hành chính hoá, phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể trong thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tham gia giám sát hoạt động của Đảng, chính quyền, các cơ quan Nhà nước, từ đó vai trò của MTTQ và các đoàn thể trong hệ thống chính trị ngày càng được nâng lên.
Đảo giao thông ngã tư đường Đông A và quốc lộ 10 (TP Nam Định). Ảnh: Xuân Thu |
Nhận thức rõ việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức xã, phường là yếu tố quan trọng góp phần xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, thành phố luôn quan tâm đến công tác cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ ở cơ sở, thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng đồng thời quan tâm sắp xếp, bố trí cán bộ hợp lý để phát huy đúng năng lực, sở trường của mỗi cán bộ. Từ năm 2008, thực hiện Nghị quyết 08 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về ưu tiên xét tuyển sinh viên tốt nghiệp đại học chính quy về công tác tại các phường, xã, đến nay, thành phố đã tiếp nhận 41 người có bằng đại học chính quy về công tác tại các phường, xã. Do có sự chỉ đạo đồng bộ từ khâu quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, đến nay chất lượng đội ngũ cán bộ các phường, xã đã được nâng lên rõ rệt. Toàn thành phố hiện có 141/392 cán bộ, công chức phường, xã có trình độ đại học chuyên môn, 14 cán bộ có trình độ cao cấp, 199 cán bộ có trình độ trung cấp lý luận chính trị, tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ cũng được nâng lên rõ rệt. Bên cạnh đó, cấp uỷ Đảng, chính quyền thường xuyên đổi mới sự chỉ đạo đối với cơ sở, hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, tăng cường đối thoại trực tiếp với nhân dân, tập trung xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh, thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn, tạo điều kiện để cơ sở xã, phường hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Qua 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khoá IX) về “Đổi mới nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”, Thành phố Nam Định đã có sự chuyển biến tích cực. Năng lực lãnh đạo của các TCCS Đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên không ngừng được nâng cao; hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền, vai trò của MTTQ và các đoàn thể ở cơ sở được khẳng định, từ đó thúc đẩy xây dựng thành phố ngày càng giàu đẹp, văn minh./.
Hoài Phương