LTS: Nhân Tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS năm 2011, phóng viên Báo Nam Định phỏng vấn đồng chí Đặng Thị Minh, TTƯT, Giám đốc Sở Y tế, Phó trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm tỉnh.
PV: Xin đồng chí cho biết tình hình dịch HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh ta trong những năm gần đây?
Đồng chí Đặng Thị Minh: Từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện tại tỉnh Nam Định, tính đến ngày 30-9-2011, toàn tỉnh đã phát hiện 4.253 người nhiễm HIV, 1.986 bệnh nhân AIDS và 1.069 người tử vong do AIDS. Tính riêng trong năm 2011, đã phát hiện thêm được 174 người nhiễm HIV mới. Dịch HIV đã xuất hiện tại 100% huyện, thành phố, 94% số xã, phường, thị trấn; trong đó một số địa phương có số người nhiễm HIV cao như: Thành phố Nam Định, huyện Giao Thuỷ, Xuân Trường. Theo kết quả giám sát phát hiện cho thấy các trường hợp nhiễm HIV tập trung trong độ tuổi từ 20-39 tuổi.
PV: Vậy những hoạt động và kết quả đạt được của công tác phòng chống HIV/AIDS tại địa phương trong năm vừa qua là gì?
Đồng chí Đặng Thị Minh: Công tác phòng chống HIV/AIDS ở tỉnh ta nhận được sự quan tâm và chỉ đạo của UBND tỉnh, sự hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật và kinh phí của Cục Phòng chống HIV/AIDS cũng như các dự án quốc tế về phòng chống HIV/AIDS tại Việt Nam, như: dự án LIFE-GAP, dự án Quỹ Toàn cầu, dự án phòng chống HIV/AIDS tại Việt Nam do Ngân hàng thế giới tài trợ. Do đó Nam Định đã triển khai khá đồng bộ các hoạt động phòng chống HIV/AIDS như thông tin giáo dục truyền thông thay đổi hành vi, can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV, chăm sóc điều trị HIV/AIDS, dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con...
Chương trình can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV được triển khai tại 7/10 huyện, thành phố, 131/229 xã, phường. Từ tháng 1 đến tháng 9-2011, thông qua mạng lưới gồm 113 nhân viên tiếp cận cộng đồng và 99 cộng tác viên đã phân phát được 869.587 bơm kim tiêm và 513.735 bao cao su cho nhóm nghiện chích ma tuý (NCMT) và phụ nữ mại dâm (PNMD) để dự phòng lây nhiễm HIV trong các nhóm này. Chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone được triển khai tại Thành phố Nam Định, huyện Giao Thuỷ, Xuân Trường cho 320 người NCMT. Sau 6 tháng triển khai, chương trình đã giúp nhiều người NCMT không còn sử dụng hêrôin, tìm được công ăn việc làm và bước đầu tái hoà nhập cộng đồng.
Hiện tại Nam Định có 7 phòng khám ngoại trú dành cho người lớn, 1 phòng khám ngoại trú dành cho trẻ em, đã điều trị được cho 778 bệnh nhân AIDS. Thông qua chương trình chăm sóc và điều trị ngày càng có nhiều bệnh nhân AIDS được tiếp cận và chăm sóc sức khoẻ tại các cơ sở y tế.
Chương trình tư vấn xét nghiệm tự nguyện cung cấp các dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện đối tượng có hành vi nguy cơ cao như người NCMT, PNMD, bệnh nhân lao, bệnh nhân mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Trong 9 tháng năm 2011, 11 phòng tư vấn và xét nghiệm HIV đã tư vấn và xét nghiệm cho 5.518 khách hàng có nhu cầu được tư vấn và xét nghiệm.
Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con ngày càng được đẩy mạnh. Dịch vụ dự phòng lây truyền mẹ con được thực hiện trọn gói tại Bệnh viện Phụ sản tỉnh. Trong 9 tháng năm 2011 đã có 70.680 phụ nữ mang thai (PNMT) được tư vấn, xét nghiệm HIV, phát hiện 31 PNMT nhiễm HIV và 100% PNMT nhiễm HIV và con của họ được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Chương trình thông tin giáo dục truyền thông thay đổi hành vi được triển khai rộng khắp và đồng bộ với nhiều hình thức và nội dung phong phú như truyền thông lưu động, truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, tập huấn... nhằm cung cấp các thông tin về cách dự phòng lây nhiễm HIV, các dịch vụ tư vấn chăm sóc điều trị liên quan đến HIV cho cộng đồng dân cư. Phong trào “Toàn dân tham gia phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư” được thực hiện tại 10 huyện, thành phố. 56 nhóm nòng cốt được thành lập tại 28 xã, phường đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về HIV/AIDS tại khu dân cư nhằm huy động cộng đồng tham gia tích cực vào các hoạt động về phòng chống HIV/AIDS.
Chương trình nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế cơ sở được triển khai tại các huyện, thành phố. Trung tâm phòng chống HIV/AIDS và các dự án đã tổ chức hàng chục lớp tập huấn về các kiến thức liên quan đến HIV/AIDS để nâng cao năng lực về truyền thông, giám sát cho cán bộ y tế thôn đội. Bên cạnh đó là hoạt động phối hợp truyền thông phòng chống HIV/AIDS liên ngành giữa ngành Y tế và các ban, ngành, hội, đoàn thể khác tại địa phương nhằm huy động sự tham gia của cộng đồng trong công tác phòng chống HIV/AIDS.
PV: Những nhiệm vụ trọng tâm đối với công tác phòng chống HIV/AIDS của tỉnh trong năm 2012 và những năm tiếp theo sẽ được triển khai như thế nào thưa đồng chí?
Đồng chí Đặng Thị Minh: Mục tiêu chung của chiến lược quốc gia phòng chống HIV/AIDS trong giai đoạn 2010-2015 và tầm nhìn đến 2020 là góp phần khống chế tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng dân cư dưới mức 0,3% dân số toàn tỉnh, giảm tác hại của HIV/AIDS đối với sự phát triển kinh tế, xã hội. Do đó nhiệm vụ trọng tâm với công tác phòng chống HIV/AIDS trong thời gian tới của tỉnh Nam Định là tập trung củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức và nâng cao năng lực đội ngũ làm công tác phòng chống HIV/AIDS. Tiếp tục triển khai các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống HIV/AIDS, gồm dự án thông tin giáo dục truyền thông thay đổi hành vi; dự án giám sát HIV/AIDS - can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS, dự án hỗ trợ điều trị phòng chống HIV/AIDS - dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con và dự án tăng cường năng lực cho Trung tâm phòng chống HIV/AIDS.
PV: Xin cám ơn đồng chí!
PV (thực hiện)