Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) cấp xã có vai trò quyết định đến hiệu lực, hiệu quả bộ máy chính quyền nói riêng và kết quả thực hiện phát triển kinh tế - xã hội nói chung ở cấp cơ sở, đặc biệt là trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Vì vậy, việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ CBCC cấp xã về thực hiện từng tiêu chí trong Bộ 19 tiêu chí xây dựng NTM là vấn đề quan trọng trong thời điểm hiện nay.
Đến đầu năm 2011, toàn tỉnh có 1.813 CBCC chuyên môn cấp xã, trong đó có trên 80% đạt chuẩn. Tính theo tiêu chí tuyển dụng mới, tỉnh ta thuộc nhóm về đích đầu tiên của toàn quốc trong thực hiện chuẩn hóa đội ngũ CBCC cấp xã. Từ năm 2010, tỉnh ta bắt đầu thực hiện chương trình xây dựng NTM. Thực tế triển khai nhiệm vụ này trong hơn một năm qua cho thấy, chất lượng của CBCC cấp xã, nhất là đội ngũ CBCC chuyên môn có vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xây dựng NTM. Đồng chí Nguyễn Chí Vịnh, Trưởng Phòng Nông thôn mới (Chi cục Phát triển Nông thôn, Sở NN và PTNT) cho biết: “Đến nay, 100% số xã xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 đều đã cơ bản hoàn thành tiêu chí thứ nhất về xây dựng 3 quy hoạch cấp xã. Thực tế cho thấy ở xã nào đội ngũ công chức có chuyên môn tốt thì công tác quy hoạch xong sớm, bảo đảm chất lượng và tiết kiệm được kinh phí vì công chức chuyên môn trực tiếp tham gia làm quy hoạch. Xã nào đội ngũ công chức trình độ yếu đã không chủ động được trong làm quy hoạch và lại càng không giám sát được đơn vị tư vấn thuê làm quy hoạch… Chất lượng CBCC chuyên môn ở từng chức danh đều sẽ phải “thể hiện” khi thực hiện xây dựng NTM theo các tiêu chí”.
Hiện nay, chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã chưa đồng đều. Ngay cả ở một số xã trong 96 xã xây dựng NTM giai đoạn 1 vẫn có những CBCC xã chưa hiểu rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của mình trong xây dựng NTM. Vì vậy, việc đào tạo chuyên môn cho đội ngũ CBCC xã ở từng phần việc, từng tiêu chí là tất yếu. Bên cạnh đó, cũng cần giáo dục cả về ý thức, có cơ chế giao trách nhiệm cụ thể trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM tới từng CBCC cơ sở. Đồng chí Tô Đình Thức, Chủ tịch UBND xã Trực Nội (Trực Ninh) cho biết: Xã Trực Nội huy động tốt sức dân vì quy hoạch đưa ra hợp lý, có điểm mạnh cũng như tính lâu dài nên được nhân dân đồng tình. Để có được quy hoạch đó, đội ngũ cán bộ nông nghiệp, địa chính - xây dựng của xã đã nắm rất chắc và nghiên cứu rất kỹ các tiêu chí để áp dụng. Tại Mỹ Lộc, cả 4 xã xây dựng NTM giai đoạn 1 của huyện đều hoàn thành sớm tiêu chí 1 về xây dựng quy hoạch vì năng lực cán bộ chuyên môn tốt, hỗ trợ đơn vị tư vấn đẩy nhanh tiến độ…
Đến hết tháng 8-2011, Sở Tài chính là ngành đầu tiên của tỉnh tiến hành đào tạo chuyên môn cho CBCC cấp xã về quản lý tài chính cấp xã trong xây dựng NTM. Trong tháng 8, ngành Tài chính đã tổ chức tập huấn về quản lý các lĩnh vực tài chính ở cấp xã tới 910 học viên là cán bộ chủ chốt, công chức chuyên môn tài chính của 229 xã, phường, thị trấn của tỉnh. Trong đó, riêng các xã, thị trấn tham gia xây dựng NTM giai đoạn 1 có thêm đối tượng cán bộ chuyên môn địa chính - xây dựng. Đồng chí Đinh Lê Hoàn, Phó Giám đốc Sở Tài chính cho biết: “Công tác đào tạo, tập huấn kiến thức quản lý tài chính đối với cán bộ cấp xã là hoạt động thường xuyên của ngành, được thực hiện vào đầu năm và đầu các nhiệm kỳ chính quyền vì cần bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ và đáp ứng việc thay đổi nhân sự. Năm nay, với đặc thù triển khai công tác xây dựng NTM, Sở Tài chính biên soạn tài liệu và tập huấn thêm nghiệp vụ chuyên môn về NTM”. Lĩnh vực quản lý tài chính cấp xã, nhất là quản lý tài chính trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản là rất nhạy cảm, có tác động không chỉ đến tiến độ, chất lượng, hiệu quả đầu tư của công trình và diện mạo, sự phát triển của địa phương mà còn trực tiếp liên quan đến an ninh trật tự của địa phương. Đây cũng là lĩnh vực luôn phải cập nhật các quy định mới với số lượng lớn trong khi thực tế lãnh đạo và cán bộ chuyên môn cấp xã hiện nay chưa phải đã có kiến thức đầy đủ dẫn đến số lũy kế về nợ đọng xây dựng cơ bản cấp xã hiện nay lên tới hàng trăm tỷ đồng. Với các năm đầu thực hiện xây dựng NTM, phần lớn công việc của các địa phương là tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng vì thế nguồn tài chính rất lớn và được triển khai dồn dập. Chưa kể đến công tác quản lý tài chính xây dựng cơ bản cấp xã có ảnh hưởng trực tiếp tới uy tín của chính quyền xã để huy động vốn đóng góp của nhân dân là nguồn lực quyết định tới sự thành công của chương trình xây dựng NTM. Vì vậy, Sở Tài chính tập huấn chuyên môn tài chính về xây dựng NTM đối với cán bộ chuyên môn cơ sở là yêu cầu cần thiết cả về nội dung và thời gian. Cùng với nhận định về tính nhạy cảm, có ảnh hưởng nhiều mặt của đầu tư xây dựng cơ bản của cấp xã, đồng chí Phạm Quốc Khánh, Phó Giám đốc Sở KH và ĐT cho biết, hiện nay tình trạng sai sót về thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản rất nhiều, nhất là ở cấp xã. Nguyên nhân do cán bộ lãnh đạo và công chức chuyên môn cấp xã chưa có đầy đủ kiến thức chuyên môn. Để đáp ứng với số lượng công trình xây dựng cơ bản phục vụ xây dựng NTM rất lớn trong thời gian tới đòi hỏi cán bộ chuyên môn phải vững vàng. Sở KH và ĐT sẽ đào tạo, tập huấn chuyên môn về thủ tục đầu tư đối với các địa phương tham gia xây dựng NTM.
Việc đào tạo chuyên môn về các nội dung xây dựng NTM là cần thiết, cũng là nguyện vọng chính đáng của chính quyền cơ sở. Vấn đề đặt ra là đào tạo như thế nào vì đặc điểm các xã khác nhau, tiến độ thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM của mỗi xã hiện nay cũng khác nhau. Trước mắt, cần tiến hành đào tạo, tập huấn, cập nhật văn bản quy phạm pháp luật đến 229 xã, phường, thị trấn về các vấn đề thuộc lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản vì đây là lĩnh vực các xã đều phải triển khai. Khó có thể tiến hành đào tạo tập trung, đồng loạt cho các xã vì giai đoạn, tiến độ xây dựng NTM của 209 xã có hoạt động nông nghiệp khác nhau nên các ngành căn cứ vào nghiệp vụ chuyên môn và yêu cầu cụ thể của tiêu chí NTM ngành mình để tiến hành biên soạn tài liệu chuẩn về kiến thức, nghiệp vụ làm “cẩm nang” cho CBCC chuyên môn cấp xã ứng dụng trong thực hiện nhiệm vụ. Các huyện, thành phố căn cứ vào tình hình cụ thể để tiến hành đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho các xã, thị trấn. Do quá trình xây dựng NTM là lâu dài nên trong quá trình đào tạo phải cập nhật các quy định, quy trình của cấp có thẩm quyền. Ngoài ra, các cấp có thẩm quyền cần có quy chế, giao trách nhiệm cụ thể cho CBCC ở từng lĩnh vực công tác phải thực hiện hoàn thành tiêu chí đã đề ra về xây dựng NTM./.
Hoàng Long
