Nâng cao vai trò của MTTQ, các đoàn thể nhân dân trong xây dựng nông thôn mới

Giúp người dân nhận thức rõ trách nhiệm, quyền lợi

Xã Trực Nội (Trực Ninh) là một trong 10 xã được chọn thực hiện thí điểm đề án xây dựng NTM của tỉnh. Mới qua hai năm triển khai, xã đã hoàn thành nhiều nội dung, phần việc trong đề án xây dựng NTM, trong đó đã hoàn thành việc quy hoạch vùng sản xuất nông sản hàng hoá theo hướng 1 năm 3 vụ gồm 1 vụ lúa, 1 vụ lúa hàng hoá chất lượng cao và 1 vụ trồng dưa chuột bao tử xuất khẩu ở hai thôn Thái Lãng và Sa Ba. Hiện các vùng sản xuất được quy hoạch này đều đang cho hiệu quả cao, đạt giá trị thu nhập 120-150 triệu đồng/ha/năm. Đặc biệt, nhờ thực hiện dồn điền đổi thửa đất sản xuất nông nghiệp, xã đã tập trung được gần 20ha quỹ đất công để xây dựng, mở rộng hệ thống công trình giao thông, thuỷ lợi nội đồng. Đến nay, hàng chục km đường giao thông nội đồng của xã đã được mở rộng từ 1-2m lên 4m, tạo thuận lợi cho việc ứng dụng cơ giới vào sản xuất… Đồng chí Vũ Đình Chinh, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ xã cho biết, ban đầu do chưa được cung cấp đầy đủ thông tin, nhiều người hiểu xây dựng NTM đơn thuần là dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng của Nhà nước, được bao nhiêu tốt bấy nhiêu. Tuy nhiên, khi MTTQ và các đoàn thể trong xã “vào cuộc” đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hầu hết người dân ở 19 khu dân cư trong xã đều hiểu rõ nội dung, mục đích, ý nghĩa to lớn của chủ trương xây dựng NTM của Đảng, Nhà nước cũng như phương châm, cơ chế thực hiện. Nhân dân trong xã đều nhận thức được nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong việc tham gia xây dựng NTM; coi xây dựng NTM là việc của chính mình, gia đình mình, mình làm cho mình; bản thân, gia đình mình trực tiếp hưởng lợi, không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại và chủ động tham gia thực hiện. Điều này thể hiện rõ trong các buổi lấy ý kiến đóng góp xây dựng đề án, kế hoạch, mục tiêu xây dựng NTM của xã do MTTQ, các đoàn thể nhân dân trong xã phối hợp tổ chức, bà con thảo luận sôi nổi những vấn đề liên quan trực tiếp đến trách nhiệm, quyền lợi của mỗi người, mỗi gia đình. Hầu hết người dân đều nhận thức phải gắn lợi ích cá nhân với lợi ích tập thể. Liên quan đến sản xuất nông nghiệp, ai cũng nhận thức được nếu không dồn điền đổi thửa sẽ không thể áp dụng được các mô hình sản xuất mới, năng suất, hiệu quả hơn, không thể đưa máy móc vào phục vụ sản xuất, giải phóng sức lao động, do vậy dù nhiều hộ trước mắt ít nhiều phải chịu thiệt thòi nhưng vì lợi ích chung vẫn nhiệt tình ủng hộ chủ trương này. Không những thế, các hộ nông dân trong xã còn thống nhất tự nguyện góp mỗi khẩu 36m² vào quỹ đất công của xã phục vụ kế hoạch mở rộng đường giao thông nội đồng; đóng góp tổng cộng 2 tỷ đồng cùng các nguồn khác của địa phương đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng… Được nhân dân đồng tình ủng hộ là tiền đề quan trọng để xã Trực Nội sớm triển khai được nhiều nội dung, phần việc quan trọng trong kế hoạch xây dựng NTM.  

Làng quê xã Hoành Sơn (Giao Thủy) hôm nay.

Đồng chí Hà Quang Vinh, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ huyện Trực Ninh cho biết, nhận thức rõ vai trò của MTTQ trong xây dựng NTM, thời gian qua Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ huyện đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo, hướng dẫn MTTQ cơ sở, đặc biệt là các ban công tác Mặt trận ở khu dân cư tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện lồng ghép 6 nội dung cơ bản của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư” với nhiệm vụ xây dựng NTM. Trong đó, tập trung vận động nhân dân thực hiện các công việc cụ thể như hiến đất làm đường giao thông, công trình thuỷ lợi, các công trình phúc lợi xã hội; thực hiện dồn điền đổi thửa; tham gia các lớp học nghề, truyền nghề; thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật, các quy định, quy ước của địa phương… Trên cơ sở những kết quả thực hiện tại xã Trực Nội, MTTQ huyện đang triển khai áp dụng, thực hiện tại các xã thực hiện thí điểm xây dựng NTM của huyện.

Phát huy hơn nữa vai trò của MTTQ và các đoàn thể nhân dân

Tìm hiểu tại một số địa phương thực hiện thí điểm xây dựng NTM trong tỉnh, chúng tôi nhận thấy bên cạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, MTTQ và các đoàn thể nhân dân đều tích cực tham gia thực hiện. Tuy nhiên, thực tế ở một số địa phương, MTTQ và các đoàn thể nhân dân chưa chủ động, tích cực “vào cuộc”. Việc lấy ý kiến đóng góp của nhân dân tham gia xây dựng đề án, chương trình, kế hoạch, mục tiêu xây dựng NTM của địa phương vẫn còn nặng tính hình thức. Nhiều nội dung, phần việc người dân chưa được tham gia bàn thảo kỹ lưỡng. Thiếu sự tham gia đóng góp ý kiến của nhân dân, không ít kế hoạch, mục tiêu không sát thực tiễn, không phù hợp với nhu cầu, khả năng của người dân, do vậy không có tính khả thi. Đặc biệt, hiện vẫn còn nhiều người dân nông thôn hiểu chương trình xây dựng NTM rất chung chung. Trong khi đó, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của Chính phủ được thực hiện theo cơ chế “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”. Với cơ chế này, người dân có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa là chủ thể thực hiện, vừa là người trực tiếp hưởng lợi. Mục tiêu lớn nhất của chương trình là thông qua việc chủ động, tích cực tham gia thực hiện các nội dung, phần việc xây dựng NTM người dân nông thôn thay đổi, nâng cao trình độ nhận thức để tích cực tham gia thực hiện. Vì vậy, là trung tâm của khối đoàn kết toàn dân, MTTQ các cấp, các đoàn thể nhân dân, nhất là cấp cơ sở cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức công tác vận động cho phù hợp với tình hình mới. Trong đó, cần hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, bám sát địa bàn, bám dân, tăng cường đối thoại trực tiếp với nhân dân. Bám sát các chủ trương, kế hoạch chỉ đạo xây dựng NTM của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương để thực hiện tốt công tác phối hợp, tuyên truyền, vận động, giúp nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, cũng như trách nhiệm, quyền lợi của mỗi người dân trong xây dựng NTM. Tiếp tục phát động nhân dân đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”; các khu dân cư tổ chức, hướng dẫn nhân dân thực hiện lồng ghép các nội dung của cuộc vận động với các chương trình, kế hoạch xây dựng NTM trên địa bàn; đưa xây dựng NTM trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp trong các thôn, xóm, khu dân cư. Tại các địa phương, hiện tại nhiều công trình, dự án đang được triển khai xây dựng, MTTQ, các đoàn thể nhân dân cần phát huy vai trò làm chủ của nhân dân trong việc tham gia giám sát, đảm bảo các công trình, dự án được thực hiện công khai, minh bạch, hiệu quả. Với hệ thống Mặt trận phát triển rộng khắp, trong đó toàn tỉnh hiện có hơn 3.400 ban công tác Mặt trận ở hơn 3.400 khu dân cư; thành viên ban công tác Mặt trận thường là các cán bộ chủ chốt của thôn, xóm nên cần phát huy vai trò to lớn của đội ngũ cán bộ này trong công tác tuyên truyền, vận động để chủ trương về xây dựng NTM thực sự đi vào cuộc sống./.

Bài và ảnh: Trần Duy Hưng