Buổi làm việc gần đây với các anh lãnh đạo chủ chốt Tỉnh Đoàn tôi được biết: Hiện nay tuổi bình quân của bí thư Đoàn Thanh niên xã, phường, thị trấn (gọi chung là bí thư Đoàn cấp xã) khá cao; trong khi độ tuổi dưới 30 mới chỉ đạt 6,21%. Đáng chú ý hiện toàn tỉnh vẫn còn 8 bí thư Đoàn cấp xã có độ tuổi từ 45 đến 60 tuổi. Các anh ở Tỉnh Đoàn không muốn nêu tên thật và địa chỉ, nên tôi cũng không cố hỏi. Hôm sau, sang hỏi người có trách nhiệm ở Sở Nội vụ được xác nhận là đúng và cung cấp thêm: Còn 3 bí thư Đoàn cấp xã có trình độ văn hoá trung học cơ sở; 119 đồng chí chưa được đào tạo lý luận chính trị; 125 đồng chí chưa được đào tạo bất kỳ một lớp chuyên môn nào...
Đối chiếu với Quyết định số 289-QĐ/TW ngày 8-2-2010 của Ban Bí thư TW Đảng về việc ban hành “Quy chế cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh”. Tại điều 11 của Quy chế này quy định rất rõ tiêu chuẩn của cán bộ Đoàn cơ sở xã, phường, thị trấn, xin chép nguyên văn: “Cán bộ Đoàn xã, phường, thị trấn phải có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên, trình độ lý luận chính trị sơ cấp. Giữ chức vụ không quá 35 tuổi...”. Quyết định của Ban Bí thư có hiệu lực từ ngày 8-2-2010, nghĩa là trước, trong và sau khi tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp (nhiệm kỳ 2010-2015). Phải chăng công tác bồi dưỡng, đào tạo, quy hoạch, sử dụng cán bộ trẻ ở cấp xã còn gặp quá nhiều khó khăn, nhất là đối với khu vực nông thôn hiện nay nên 8 đảng bộ xã, phường, thị trấn sau đại hội nhiệm kỳ vừa qua vẫn phân công 8 đồng chí có độ tuổi từ 45-60 tuổi (độ tuổi này ở nông thôn hầu hết đã là ông ngoại, ông nội rồi) làm bí thư Đoàn Thanh niên? Ấy là chưa kể đến những Đảng bộ phân công bí thư Đoàn cấp xã có trình độ văn hoá trung học cơ sở, và trên 60% chưa qua đào tạo và cũng chưa có kế hoạch đào tạo về lý luận, chuyên môn nghiệp vụ...
Thiết nghĩ: Sẽ có rất nhiều lý do mà các Đảng bộ nêu trên đưa ra, nhưng cho dù là lý do gì thì vẫn phải thực hiện nghiêm túc Quyết định 289-QĐ/TW của Ban Bí thư về việc ban hành "Quy chế cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh".
Những băn khoăn nêu trên có thể là chưa đúng với thực tiễn hiện nay, nhưng rất cần sự giải đáp, đặc biệt là những biện pháp khắc phục từ chính các Đảng bộ xã, phường, thị trấn, nơi có những trường hợp “ông ngoại” là bí thư Thanh niên nêu trên!
Đoàn Quốc Sỹ