Giúp người nghèo thoát nghèo bền vững

Cán bộ Chi nhánh Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Nghĩa Hưng hướng dẫn thủ tục cho các hộ trong diện được vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh. Ảnh: Dương Đức

Hỗ trợ người nghèo "thoát nghèo"

Thực hiện mục tiêu giảm nghèo, thời gian qua, tỉnh ta đã triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp, trong đó tập trung hỗ trợ người nghèo phát triển sản xuất, tiếp cận các dịch vụ xã hội và nâng cao năng lực, nhận thức cho người nghèo. Xác định khó khăn lớn nhất của người nghèo là thiếu vốn sản xuất, trong 5 năm qua, thông qua các kênh tín dụng, toàn tỉnh đã thực hiện cho gần 100 nghìn hộ nghèo vay gần 700 tỷ đồng vốn ưu đãi. Nhờ tiếp cận được với các nguồn vốn vay ưu đãi này, nhiều hộ nghèo đã có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi, kinh doanh dịch vụ, qua đó cải thiện căn bản kinh tế gia đình. Bên cạnh đó, thông qua nhiều chương trình, dự án, các cấp, các ngành, hội, đoàn thể, địa phương trong tỉnh đã đẩy mạnh các hoạt động chuyển giao kỹ thuật, dạy nghề, đối tượng thụ hưởng chính là lao động nghèo, đặc biệt là lao động nghèo ở khu vực nông thôn. Trong đó, 5 năm qua, tỉnh đã đầu tư 3,5 tỷ đồng tổ chức dạy nghề miễn phí cho gần 2200 lao động nghèo. Hiện tại, các cấp, các ngành trong tỉnh đang tích cực phối hợp triển khai thực hiện Đề án dạy nghề cho lao động nông thôn của Chính phủ. Đặc biệt, nhằm giúp người nghèo được tiếp cận với các dịch vụ xã hội, nhất là các dịch vụ y tế, giáo dục, trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí cho gần 595 nghìn người nghèo, thực hiện miễn giảm học phí, cho vay vốn học tập đối với con em hộ nghèo... Đây là những chính sách thiết thực nhằm giảm bớt khó khăn cho người nghèo. Cùng với các cơ chế, chính sách hỗ trợ người nghèo của Nhà nước, nhiều năm qua, MTTQ và các đoàn thể nhân dân trong tỉnh cũng đã đẩy mạnh phối hợp, thực hiện cuộc vận động "Ngày vì người nghèo". Sau 10 năm phát động, cuộc vận động "Ngày vì người nghèo" trên địa bàn tỉnh đã nhận được 32,6 tỷ đồng ủng hộ, giúp đỡ của các cá nhân, tập thể, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Số tiền trên được Ban vận động Quỹ "Vì người nghèo" các cấp trong tỉnh tập trung hỗ trợ người nghèo sửa chữa, xây mới kiên cố hoá nhà ở. Trong 10 năm qua, Quỹ "Vì người nghèo" các cấp trong tỉnh đã hỗ trợ xây mới, sửa chữa 4717 ngôi nhà với tổng số tiền 22,6 tỷ đồng cho hộ nghèo. Ngoài ra, Quỹ còn hỗ trợ người nghèo vốn vay phát triển sản xuất (gần 200 triệu đồng), chi phí khám chữa bệnh (gần 1 tỷ đồng), hỗ trợ học sinh, sinh viên nghèo (hơn 900 triệu đồng) hỗ trợ người nghèo gặp rủi ro đột xuất, thăm hỏi, tặng quà...

Thông qua các cơ chế, chính sách của Nhà nước, sự quan tâm, hỗ trợ thiết thực của cộng đồng không chỉ giúp nhiều người nghèo, hộ nghèo khắc phục được những khó khăn trước mắt mà còn mở ra cho người nghèo những phương thức thoát nghèo; góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện mục tiêu giảm nghèo của tỉnh.

Hướng tới mục tiêu thoát nghèo bền vững

Mặc dù số hộ nghèo giảm nhanh nhưng trên thực tế có tình trạng tái nghèo đồng thời xuất hiện những hộ nghèo mới. Thực trạng trên có nguyên nhân rất đông trong số người nghèo là các đối tượng già cả, neo đơn, mất sức lao động... 80% dân số của tỉnh sinh sống ở khu vực nông nghiệp, nông thôn, tỷ lệ hộ nghèo cũng tập trung chủ yếu ở khu vực này. Mặc dù đã được tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi nhưng thời gian qua, nông dân luôn phải đối mặt với tình trạng giá cả các dịch vụ đầu vào phục vụ sản xuất, chăn nuôi tăng cao. Đây chính là nguyên nhân khiến nhiều hộ nông dân vẫn chưa thể thoát nghèo. Cũng theo phản ánh của cử tri, do hiệu quả kinh tế thấp, đã xuất hiện xu hướng nông dân bỏ ruộng chuyển sang làm các công việc khác, phổ biến là tìm về các thành phố lớn tìm kiếm việc làm thêm. Bên cạnh những lợi ích trước mắt (có thêm thu nhập), việc nông dân đổ về thành phố ngày một nhiều để lại nhiều hệ luỵ xã hội phức tạp, gặp nhiều rủi ro, nguy cơ tái nghèo do vậy càng cao. Việc dạy nghề miễn phí cho người nghèo đã được tỉnh triển khai nhưng số người nghèo được hưởng lợi từ chính sách này vẫn còn rất ít. Mặt khác chất lượng dạy nghề nhìn chung chưa đáp ứng yêu cầu, cộng với việc thiếu thông tin nên nhiều lao động nghèo, nhất là lao động nghèo khu vực nông thôn ít được tiếp cận với các cơ hội việc làm tại các doanh nghiệp hoặc đi lao động ở nước ngoài. Kết quả vận động ủng hộ hàng năm của Quỹ "Vì người nghèo" các cấp trong tỉnh đạt thấp, trong khi đó vẫn còn nhiều người nghèo có nhu cầu hỗ trợ. Chính vì vậy, nguồn hỗ trợ từ Quỹ "Vì người nghèo" các cấp trong tỉnh bị phân tán. Đơn cử, mức hỗ trợ xây mới một ngôi nhà đại đoàn kết hiện chỉ có 10 triệu đồng, hỗ trợ sửa chữa phổ biến từ 3-5 triệu đồng. Trong điều kiện giá cả hiện nay, mức hỗ trợ trên không thể giúp người nghèo kiên cố hoá được nhà ở... Từ thực tế trên cho thấy, để đạt được các mục tiêu của Chương trình quốc gia giảm nghèo, giúp người nghèo thoát nghèo bền vững, ngoài sự nỗ lực vươn lên của người nghèo rất cần các cơ chế, chính sách hỗ trợ cụ thể, thiết thực hơn nữa của Nhà nước và sự quan tâm, giúp đỡ của cộng đồng. Trong đó, cần tạo điều kiện thuận lợi để người nghèo được tham gia một cách chủ động, tích cực và được hưởng lợi từ các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, giúp người nghèo có cơ hội được học tập, tìm kiếm được việc làm, qua đó tự mình vươn lên thoát nghèo, thoát nghèo bền vững./.

Trần Duy Hưng